Canada schakelt Big Brother in voor toezicht op Olympische Winterspelen

De Canadese ordediensten en de organisatoren van de Winterspelen die op 12 februari beginnen, halen het hele arsenaal boven. Ze zullen systematisch het gsm-verkeer in het land volgen en gaan werken met risicoprofielen om verdachte reizigers te onderscheppen. Naast satellieten zullen ook gesofisticeerde zeppelins de pistes en de omgeving van de ijshallen vanuit de lucht bewaken. Speciale computersystemen moeten meteen alarm slaan als er verdachte bewegingen te zien zijn. Allerlei detectiesystemen moeten verhinderen dat er wapens of gevaarlijke chemicaliën naar plaatsen worden gebracht waar aanslagen mogelijk zijn.
Naast de verschillende politie-eenheden zullen waarschijnlijk ook duizenden militairen worden ingezet om de bergen rond de pistes te doorkammen en alle bewegingen in de gaten te houden.

Klimaat van angst

De autoriteiten scheppen “een klimaat van angst” en schroeven het toezicht en de veiligheidsmaatregelen te hoog op, stelde een groep van Canadese academici eind vorig jaar in een open brief.
“Mensen, plaatsen en gebeurtenissen worden op een heel nieuwe manier zichtbaar”, zegt Kevin Haggerty, een socioloog van de Universiteit van Alberta die zich toelegt op de technologie die politiediensten gebruiken om toezicht te houden op de bevolking. “De autoriteiten profiteren ervan dat burgers met de Spelen in het vooruitzicht makkelijker instemmen met verregaande veiligheidsmaatregelen”.
Haggerty vreest dat de huidige maatregelen de norm kunnen worden. “De Olympische Spelen geven een idee van de gemilitariseerde bewakingsmaatregelen die we in de toekomst in stedelijke gebieden kunnen zien.”
Volgens de Integrated Security Unit (ISU), de speciale veiligheidsmacht waarin de politie van Vancouver en de federale politie samenwerken, is er geen reden tot ongerustheid. Woordvoerders leggen er de nadruk op dat de ordediensten de rechten van de burgers zullen respecteren.

Op de rand van het wettelijke

Maar de organisatoren balanceren op de rand van het wettelijke. Vancouver had al een besluit klaar dat de ordediensten toeliet zich in tuinen of huizen te begeven om daar affiches of borden weg te halen met “anti-Olympische” leuzen. Dat besluit werd inmiddels onwettig verklaard door het gerecht, waarna Vancouver het aanpaste.
Toch kunnen de Canadezen die in de buurt van de ijshallen of de pistes wonen, hun mening niet zomaar ventileren. In de gebruikelijke overeenkomst die het plaatselijke Organisatiecomité (VANOC) sloot met het Internationaal Olympisch Comité, staat dat er in de buurt van de sportevenementen “geen propaganda of reclame” zichtbaar mag zijn voor de camera’s of de toeschouwers. In de perimeter mogen ook geen betogingen plaatsvinden. “Het IOC houdt de touwtjes in handen, en als dat ingaat tegen de mensenrechtenregeling in het gastland, dan is dat zo”, zegt Helen Lenskyj, een voormalige professor Sociologie van de Universiteit van Toronto. “Gastlanden verzaken aan het recht daar tegen in te gaan”.
Dat merken onder meer enkele jonge vrouwelijke Canadese atletes die via het gerecht hun deelname wilden afdwingen aan het schansspringen, een discipline die op de Olympische Spelen voor mannen gereserveerd is. Verscheidene Canadese rechters kwamen tot het besluit dat het organisatiecomité van Vancouver niet gebonden is door het gelijkheidsbeginsel in de Canadese grondwet.