Burgerplatform voor steun aan vluchtelingen krijgt Prijs voor de Democratie 2018

© Mehdi Kassou

 

De jaarlijkse Prijs voor de Democratie gaat dit jaar naar het “Burgerplatform voor steun aan de vluchtelingen”, een netwerk van tienduizenden burgers die overnachtingen aanbieden voor mensen op de vlucht. Mo* sprak met bezieler Mehdi Kassou en met Anima Eliano, die het voorbije half jaar liefst vijftig vluchtelingen opving.

Mehdi Kassou werkt in een kantoor boven het noordstation. Het Burgerplatform voor steun aan vluchtelingen deelt het met allerlei organisaties die hulp bieden aan vluchtelingen, waaronder het Rode Kruis en Vluchtelingenwerk Vlaanderen. Er heerst een overweldigende drukte, overal zitten en staan wachtende mensen. Kassou loopt er met de glimlach doorheen, geeft een hand hier, een schouderklop daar. Iedereen lijkt hem te kennen, tientallen mensen lachen hem toe.

Niemand keek naar hen om

In 2015 raakte Kassou diep getroffen bij het zien van al het leed in het Maximiliaanpark. Samen met enkele andere vrijwilligers bood hij hulp waar dat kon. ‘In die tijd verbleven er vooral vluchtelingen die aan het wachten waren om asiel aan te vragen; de overheid kon immers niet volgen’, vertelt hij.

‘Later, in 2016, zagen we steeds meer mensen wiens eerste asielaanvraag geweigerd was. Wie een tweede asielaanvraag indient, heeft in België niet langer recht op opvang. Die mensen komen letterlijk op straat terecht om maandenlang vol spanning te wachten op het resultaat: soms bevrijdend, vaak niet. ‘Niemand keek naar hen om, de federale overheid niet, het Brussels gewest niet en de gemeente ook niet.’ Het ging in die tijd om een honderdtal gezinnen.

© Frédéric Moreau de Bellaing

 

In de loop van 2016 begonnen de vrijwilligers zich te structureren en eigen diensten op poten te zetten, gaande van materiële, juridische administratieve hulp tot heel specifieke initiatieven zoals lessen Frans en Nederlands voor volwassenen en huiswerkbegeleiding voor de kinderen. In het voorjaar van 2017 kwam één en ander in een stroomversnelling terecht.

Kassou: ‘Dankzij Samusocial, die noodhulp biedt aan daklozen, hadden we overnachtingsplekken gevonden voor de mannen. Op het einde van de winter stonden ze echter weer op straat. In mei begonnen de eerste politieacties: eerst een per maand, later werden ze opgedreven tot een per week en uiteindelijk zelfs drie per week. Verschillende bronnen informeerden ons over de acties, zo konden we de mensen tijdig verwittigen.’

Politieacties en opkuis-tweet

We zagen dat ze vooral de meest kwetsbare mensen oppakten

‘We zagen dat ze vooral de meest kwetsbare mensen oppakten,’ vervolgt Kassou fel, ‘oude mensen, vrouwen met kinderen. We besloten via onze facebookgroep burgers aan te spreken om vluchtelingen onderdak te bieden.’ Midden augustus konden elke dag vijftig à zestig mensen terecht bij gastgezinnen.

‘De politieacties waren goede PR, maar toen kwam de opkuis-tweet van Francken en in een mum van tijd schoot het aantal leden naar 8.000 mensen. Elke nacht vonden zo’n 250 mensen een plek om te overnachten. Een uiterst agressieve politieactie in oktober heeft ons ledenaantal verder doen exploderen tot 42.000 personen verspreid over heel België. Mensen die zorgen voor opvang, mensen die zorgen voor vervoer, mensen die koken voor gastgezinnen, iedereen doet wat hij kan.’

Frédéric Moreau de Bellaing

Mehdi Kassou

Waarom zoveel mensen dit vrijwillig doen? Kassou: ‘Omdat de overheid zijn verantwoordelijkheid niet neemt! Wij onthalen de mensen, we voorzien ze van juridische informatie, via ons kunnen ze bij de dokter terecht of bij de psycholoog. Bij ons kunnen ze kleren krijgen, wij organiseren maaltijden en overnachting. Wij doen wat de overheid zou moeten doen, maar daar gebeurt niets. Waarom? Omdat de vluchtelingen geen asiel vragen. En waarom vragen ze geen asiel? Omdat ze heel goed weten dat ze dan teruggestuurd worden. Vandaag valt zowat 99% van de mensen in het Maximiliaanpark onder de Dublin procedure waardoor mensen verplicht zijn asiel aan te vragen in het land waar ze Europa zijn binnengekomen. Italië of Griekenland dus. Niemand wilt naar daar terug, de leefomstandigheden in de opvangplaatsen zijn er erbarmelijk.’

Aardappelen planten

hoe kon ik verontwaardigd blijven en verder niets doen?

Kassou vangt ook zelf mensen op. ‘De eerste keer voelt het wat onwennig, maar daar geraak je snel overheen.’ Anima Eliano denkt daar ook zo over. Ze woont samen met haar zevenjarig zoontje Rien in een rustige straat in Merelbeke. Eliano had al enige tijd sympathie voor het Burgerplatform, maar bleef aanvankelijk de kat uit de boom kijken vooraleer mensen uit te nodigen. ‘Ik stelde het steeds maar uit,’ vertelt ze, ‘mijn privacy en mijn rust, misschien hechtte ik daar toen nog iets teveel belang aan. Intussen zag ik die beelden van het Maximiliaanpark, de uitgewezen Soedanezen,… hoe kon ik verontwaardigd blijven en verder niets doen?’

‘Op Oudejaar ontving ik mijn eerste gasten! Twee Ethiopiërs. Ik zag die mensen voor mij, we waren alle drie onwennig en wilden elkaar wederzijds geruststellen. Drie minuten na onze ontmoeting smolten alle bedenkingen en zorgen weg als sneeuw voor de zon!’ Sedertdien heeft Eliano al een vijftigtal gasten opgevangen. Soms voor een nacht, soms voor enkele dagen. Meestal komen ze met twee of drie personen tegelijk. ‘Een vijftal vrouwen, de rest allemaal jonge mannen,’ lacht ze. ‘Nooit problemen mee gehad.’ Haar zoontje deelt haar enthousiasme en de zorg voor hun gasten. Of de politie hem niet gaat oppakken, vroeg hij onlangs bezorgd, nadat hij aardappelen had gepland samen met de Soedanees die enkele dagen bij hen verbleef.

Esmeralda Borgo

Anima Eliano

‘Ik leer hier veel uit,’ besluit Eliano. ‘Over hoe wij ons opstellen ten opzichte van mensen van een andere cultuur. Hoe zij zich opstellen ten opzichte van ons. Hoe we op een humane manier met elkaar om kunnen gaan, onze pantser kunnen afleggen, aan beide zijden. Je ontmoet zoveel mensen, zoveel persoonlijkheden. De ene helpt mee koken, de andere laat het zich allemaal welgevallen. De ene is zeer extravert, de andere blijft een beetje wantrouwig. Soms klikt het, soms is het wat minder. Hoe leer je daarmee omgaan? Iedereen verdient een warme plek. Daar is het toch allemaal om te doen!’

Sterk signaal

De Prijs voor de Democratie is een initiatief van Democratie 2000 en vzw Trefpunt. Hij wordt vanavond om 19u uitgereikt op het Walter De Buckplein (Bij Sint-Jacobs) te Gent. De Jury ziet in het Burgerplatform een sterk signaal dat, wanneer een overheid kiest voor een brutale en onmenselijke aanpak, de civiele samenleving niet bij de pakken blijft zitten. ‘Burgers die mensen op de vlucht onderdak bieden en beschermen tegen een falend opvang- en asielbeleid is een vorm van unieke solidariteit die de grond- en mensenrechten centraal zet. Zoals het hoort in een echte democratie’.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.