Waarden en normen als raamwerk voor klimaatbeleid

‘Een filosoof kijkt anders naar de natuur dan een econoom’

CC Riccardo Chiarini / Unsplash

 

De mens heeft een lange en gecompliceerde relatie met de natuur, die wordt gewaardeerd om haar schoonheid, economische of beschermende waarde. ‘Een filosoof kijkt anders naar de natuur dan een econoom’, zegt Unai Pascual van IPBES, een platform van meer dan honderd regeringen, dat deze verschillende waarden in kaart wil brengen en analyseren

Meer dan honderd jaar geleden wees filosoof Henry David Thoreau op de menselijke verantwoordelijkheid ten opzichte van de natuur. ‘Elk wezen is levend beter dan dood; mensen, muizen en dennenbomen, en hij die het goed begrijpt, zullen het leven eerder beschermen dan vernietigen’, schreef hij in een essay.

In de tijd dat zijn essay verscheen, waren de Tweede Agrarische Revolutie en de Industriële Revolutie in volle gang in Europa en de Verenigde Staten. Twee ontwikkelingen die bijdroegen aan de uitputting van natuurlijke rijkdommen en de vervuiling waar onze samenlevingen nu mee te maken hebben.

Achteruitgang van de natuur, verlies van biodiversiteit en uitstoot van broeikasgassen zijn dramatisch toegenomen en bedreigen onze toekomst.

Volgens de VN-Conventie voor de Strijd tegen Verwoestijning (Unccd) bedreigt verwoestijning als gevolg van uitputting van de bodem een derde van het landoppervlak van de aarde. Wereldwijd hebben 250 miljoen mensen al te maken met de gevolgen daarvan, en voor nog eens een miljard mensen die afhankelijk zijn van landgebruik, dreigen problemen.

IPBES, het Intergouvernementele Platform inzake Biodiversiteit en Diensten van Ecosystemen, wil de vele perspectieven op de natuur, variërend van inheemse kennis tot wetenschap, in kaart brengen en vanuit die basis gaan werken aan een meer duurzame toekomst.

Een van de auteurs van dit assessment van IPBES is Unai Pascual. Hij legt uit waarom het zo belangrijk is om deze complexe kwestie te analyseren.

Duidelijk raamwerk

Wat zijn precies de waarden van de natuur?

Unai Pascual: Er zijn veel waarden, omdat mensen waarden op verschillende manieren begrijpen. Als je met een filosoof praat, hoor je wat de waarden zijn vanuit filosofisch perspectief, zoals morele en ethische waarden. Als je met een econoom praat, hoor je over economische waarden en de waarde op de markt.

Beleid, normen en gewoonten van mensen zijn gebaseerd op onderliggende waarden die we als individuen en als samenleving hebben’

Een van de doelen van dit assessment is om een duidelijk raamwerk te verschaffen dat als gids kan dienen voor alles wat te maken heeft met hoe mensen die waarden meten en uiten, en hoe die waarden invloed hebben op beleidskeuzes en bestuur in het algemeen.

Hoe we voor de natuur zorgen en hoe we er gebruik van maken, heeft te maken met de onderliggende waarden over de betekenis van de natuur en de betekenis die we daaraan geven in het dagelijks leven.

Waarom is gekozen voor deze insteek bij het assessment, waarom is het belangrijk deze waarden te onderzoeken?

Unai Pascual: Dat is nodig om de relatie te begrijpen tussen hoe we de natuur zien, hoe we ermee omgaan en de levenskwaliteit van mensen.

Beleid, normen en gewoonten van mensen zijn gebaseerd op onderliggende waarden die we als individuen en als samenleving hebben. We moeten die waarden begrijpen om te begrijpen hoe we de instituten inrichten die uiteindelijk bepalend zijn voor het lot van de natuur en onze ervaring van de natuur. Begrijpen welke rol deze sociale normen en beleidskeuzes spelen, staat centraal in het werk van IPBES.

In 2018 zijn een aantal belangrijke rapporten op het gebied van klimaatverandering en landdegradatie verschenen, van het IPCC, UNEP en ook IPBES. Zal dit assessment een soortgelijke impact hebben en is het een aanvulling op deze rapporten?

Unai Pascual: Ja, dit assessment is methodologisch van aard. Het idee is dat elk assessment dat volgt op dit waardenassessment, kan reflecteren op kwesties op het gebied van waarden op een manier die eerder niet mogelijk was.

Tot nu toe heeft IPBES geprobeerd om samenhang te creëren op het gebied van waarden. Dit assessment van waarden biedt een grote kans voor IPBES en andere platformen om het belang duidelijk te maken van het herkennen van verschillende soorten waarden over de natuur, en de manieren om die te betrekken bij de besluitvorming.

Het is een soort conceptuele en methodologische pijler die informatie verschaft voor onderzoek binnen IPBES en daarbuiten.

Toekomst van de planeet

Wat verwacht u te vinden en hoe wordt dit onderzoek uitgevoerd?

Unai Pascual: We zoeken een manier om een samenhangend beeld te verschaffen over de verschillende manieren waarop mensen waarden begrijpen. Dat is van essentieel belang, omdat de wetenschappelijke wereld anders blijft praten over waarden, maar elke gemeenschap begrijpt die op een andere manier.

Als er geen coherentie is, komen we niet vooruit als het gaat om het ontwerpen van beleid dat die verschillende manieren waarop de natuur gewaardeerd wordt, respecteert.

We zoeken ook connecties waar de wetenschappelijke wereld niet expliciet mee bezig is, zoals de vraag hoe waarden direct of indirect invloed hebben op de besluitvorming over de natuur, zowel door politici als consumenten en producenten. Het gaat dan om het verbinden van waarden met bestuur en menselijk gedrag.

‘Het is een grote uitdaging om een brug te bouwen tussen wetenschappelijke en inheemse kennissystemen, en duidelijk te maken welke invloed ze kunnen hebben op de toekomst van onze planeet’

De waarden zijn dynamisch en veranderen met de tijd. Ze kunnen invloed hebben op de doelen van de politici en individuen en daarmee ook op de manier waarop we de natuur gebruiken, of hoe we staan tegenover kwesties als klimaatverandering of landdegradatie.

Bij IPBES spelen ook inheemse en plaatselijke gemeenschappen een belangrijke rol. We willen weten hoe zij hun relatie met de natuur ervaren.

Hun relatie met de natuur is fundamenteel anders dan die in veel westerse samenlevingen. We weten dat inheemse gemeenschappen zorg dragen voor veel van de biodiversiteit die van belang is voor de gezondheid van onze planeet. Hun perspectieven, kennissystemen en waarden zijn erg belangrijk voor ons.

Het is een grote uitdaging om een brug te bouwen tussen wetenschappelijke en inheemse kennissystemen, en duidelijk te maken hoe belangrijk ze zijn om de waarden in de samenleving te begrijpen en welke invloed ze kunnen hebben op de toekomst van onze planeet.

Ik ben proMO*

 

Steun ons unieke non-profit mediaproject en word proMO*.

Je ontvangt ons magazine en geniet van een pak andere voordelen

Je maakt MO* mee mogelijk en steunt ons in onze missie.

Voor € 4,60/maand of € 60/jaar.

Ik word proMO*

Wat kan de internationale gemeenschap met dit assessment als het afgerond is?

Unai Pascual: Het kan een bron van kennis zijn voor de vele jaren erna. Ik hoop dat het duidelijk maakt welke soorten waarden er zijn in samenlevingen, zodat de verschillende perspectieven op waarden erkend en geaccepteerd worden.

Als wetenschappers verschaffen we informatie en kennis over de relatie tussen de natuur en menselijk welzijn. We moeten daarbij in ogenschouw nemen dat er verschillende routes en perspectieven zijn als het gaat om die relatie, want mensen verhouden zich op verschillende manieren tot de natuur. Die diversiteit moet gerespecteerd worden in onze zoektocht naar duurzaamheid. We hopen dat beleidsmakers op basis daarvan betere besluiten kunnen nemen.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.