‘Media en elite hebben mij gelyncht’

In de nasleep van het corruptieschandaal van de Braziliaanse bouwgigant Odebrecht is de vicepresident van Ecuador, Jorge Glas veroordeeld tot zes jaar gevangenisstraf. Jorge Glas is tot nu toe de hoogstgeplaatste politicus die veroordeeld wordt in dit schandaal dat zich over heel Latijns-Amerika en daarbuiten heeft verspreid. Glas wordt ervan beschuldigd 13,5 miljoen dollar steekpenningen aanvaard te hebben. Volgens de aanklagers zou het geld via zijn oom Ricardo Rivera gestort zijn, die eveneens zes jaar gevangenisstraf kreeg opgelegd. De voormalige topman van het bedrijf Odebrecht in Ecuador, Jose Conceicao Santos heeft aan het licht gebracht dat het bedrijf sinds 2007 33,5 miljoen dollar aan steekpenningen had betaald om de infrastructuurcontracten in het land te garanderen.

Jorge Glas was sinds 2013 vicepresident. In maart werd hij herverkozen als vicepresident, maar wegens de beschuldigingen werd hij door de huidige president Lenin Moreno in augustus van zijn politieke verplichtingen ontheven. MO* sprak met Jorge Glas in Guayaquil net voor hij in voorhechtenis werd genomen. Hij roept zijn onschuld uit en voelt zich gesteund door voormalig president Rafael Correa die spreekt van een politiek gemotiveerde zaak. Het vonnis zal pas van kracht zijn nadat het door de rechtbank bevestigd wordt. Glas heeft ook nog de mogelijkheid om in beroep te gaan.

U wordt ervan beschuldigd steekpenningen te hebben aanvaard van bouwgigant Odebrecht. Toch verwijst u zelf naar een politieke vervolging. Hoe kan u dat uitleggen?

‘Ik zie het als aanvallen tegen mij als persoon, maar vooral tegen mij als vertegenwoordiger van een politieke partij en nu ook als vicepresident die door een meerderheid van de burgers is verkozen.’

Jorge Glas: Ik moet vaststellen dat ik het slachtoffer ben geworden van de media die aangevoerd wordt door de elite uit Ecuador. Nog vooraleer er duidelijke bewijzen op tafel gelegd worden, word ik door de media gelyncht. Voor mij is het duidelijk dat de rechtse partijen die de voorbije verkiezingen verrassend verloren hebben nu hun pijlen op de actuele regering richten. Is het niet cynisch dat president Lenin Moreno verschillende eisen die oorspronkelijk vanuit de rechts werden voorgesteld nu aan het uitvoeren is?

Die aanvallen zijn sinds hun verkiezingsnederlaag verergerd, maar zijn eigenlijk al twee jaar bezig. Ik zie het als aanvallen tegen mij als persoon, maar vooral tegen mij als vertegenwoordiger van een politieke partij en nu ook als vicepresident die door een meerderheid van de burgers is verkozen. In tegenstelling tot in andere landen, wordt hier in Ecuador niet alleen de president, maar ook de vicepresident verkozen. Ik ben dus de wettelijke vertegenwoordiger van het Ecuadoriaanse volk.

De voorbije maanden zijn wellicht heftig voor u geweest?

Jorge Glas: Ik heb het gevoel dat ik in een omgekeerde wereld leef. Iedereen ter wereld heeft het recht op het vermoeden van onschuld tot zijn schuld bewezen is. Hier in Ecuador spreken alle media al over mij alsof ik schuldig ben. Ik krijg nog niet eens de kans om mij te verdedigen in de media. Zowel de publieke als de private media verbieden hun journalisten om met mij te spreken. De laatste weken kreeg ik steeds de maken met afspraken die geannuleerd of uitgesteld werden. De voorbije jaren heeft de media steeds geklaagd over het feit dat ze onvoldoende persvrijheid kregen en nu lijkt het erop dat ze bepaalde boodschappen niet willen uitzenden. Ze limiteren zelfs de communicatie tussen de vicepresident en de bevolking die voor hem gestemd heeft.

Eigenlijk hebben ze het gemunt op het politieke beleid van de voorbije 10 jaar dat het leven van Ecuadorianen heeft veranderd.

Net zoals in Brazilië probeert de media hier in Ecuador mijn geloofwaardigheid als politicus totaal teniet te doen. Tot op heden is de schuld van Dilma Rousseff nog altijd niet door een rechtbank bewezen, maar ondertussen is ze niet langer president van Brazilië meer. Er bestaat in Ecuador eveneens een samenzwering waarbij ik als persoon wordt aangevallen, maar eigenlijk hebben ze het gemunt op het politieke beleid van de voorbije 10 jaar dat het leven van Ecuadorianen heeft veranderd. Ze proberen de instellingen aan te vallen om zo terug te kunnen keren naar een Ecuador van het verleden. Het Ecuador dat wij partijdemocratie noemen.

Al deze beschuldigingen zijn zwaar voor mij en mijn familie, maar ik betreur ook dat rechts zoveel invloed lijkt te hebben op de huidige regering. Er wordt weer gesproken over het verlagen van de belastingen van de rijke burgers en de ondernemingen. De voorbije jaren hebben we in onze grondwet juist een progressief belastingsysteem ingevoerd waarbij rijen verhoudingsgewijs meer belastingen betalen dan de armen. Finaal zal de meerderheid van de Ecuadoriaanse burgers hiervan de prijs betalen. Zij waren het juist waarvoor we de voorbije jaren zo ons best hebben gedaan. Toen ik de voorbije maanden de burgers waarschuwde voor de gevolgen van zo’n wijzigingen aan ons belastingsysteem, merkte ik al op dat verschillende mediakanalen die gesteund worden door rechtse actoren mij probeerden het zwijgen op te leggen.

U spreekt van rechtste actoren. Weet u wie precies achter deze aanvallen zit?

Jorge Glas: De rechtste partijen en de familie Bucarán zijn mij aan het aanvallen, maar er zijn nog meerdere actoren betrokken. Guillermo Laso, de presidentskandidaat die zeer nipt de laatste verkiezingen verloor van Lenin Moreno. En dan te beseffen dat dat Laso in zijn vorig leven als bankier mee verantwoordelijk was voor de enorme crisis in de jaren ’90 die veel Ecuadoriaanse gezinnen tot grote miserie heeft gebracht.

Jorge Glas, ik herinner me dat u voorgaande regeringen corruptie verweet. Volgens u werden de belastinginkomsten niet geïnvesteerd in duurzame investeringen.

Jorge Glas: Ik blijf erbij dat niet handelen een onderdeel is van corruptie. Het niet bezitten van hydro-elektrische installaties in Ecuador maakte ons afhankelijk van grote buitenlandse bedrijven die ons elektriciteit leverden. Dit was vroeger ingefluisterd door de rechtse partijen. Vroeger was de politieke macht in dit land in handen van de elite. Ook de rechters werden door deze politieke krachten gesteund. Dit werd in 2007 doorbroken toen er een juridisch systeem werd geïnstalleerd waarbij rechters werden verkozen op basis van hun merites en op basis van een selectiecommissie die ook bestond uit een participatieve raad waarbij een groep burgers werden verkozen die het mandaat hebben om deze selecties uit te voeren. Het is een zeer open en transparant proces waarbij de verschillende communicatiekanalen van Ecuador en verschillende sociale actoren toegang tot hebben. Nu willen ze precies terug naar de vroegere regeringen waarbij de elite heerst over Ecuador en het volk niet langer zelf de beslissingen neemt.

‘Ik ben de steen in de schoen van rechts en de elite. Eerst vallen ze mij aan, maar wie ze echt proberen aan te vallen is voormalig president Rafael Correa.’

Ik heb hiervoor gewaarschuwd toen ik publiekelijk mijn verontwaardiging uitte over het feit dat de familie Bucaran die het tweede grootste bedrijf in Ecuador na CNEL, het staatsbedrijf van elektriciteit bezit onderhandelingen met de regering aan het voeren was. Ik wou dat de Ecuadorianen op de hoogte waren van deze feiten. In eerste instantie heb ik geprobeerd om privé deze gang van zaken aan te klagen, maar toen ik geen gehoor kreeg heb ik ze openbaar aangeklaagd. Dit heeft president Moreno zeker gemotiveerd om mij met onmiddellijk ingang te onttrekken van mijn functies als vicepresident. Ik heb echter van het Ecuadoriaanse volk een mandaat gekregen om mijn taken uit te voeren. Het was een overdreven reactie van de president om mij hiervoor terug te fluiten.

Ondertussen zijn enkele grote bedrijven erin geslaagd om hun tarieven voor elektriciteit te verlagen. Niet voor het volk, maar enkel voor deze bedrijven. Vergeet niet dat ik in naam van de president deel uitmaakte van het comité dat over deze materie beslissingen nam. In mijn afwezigheid hebben ze deze maatregel al kunnen uitvoeren. Ik ben de steen in de schoen van rechts en de elite. Eerst vallen ze mij aan, maar wie ze echt proberen aan te vallen is voormalig president Rafael Correa. Nadien zullen ze ook hun pijlen richten op president Lenin Moreno wanneer hij niet langer meer nuttig blijkt om de belangen die ze willen realiseren uit te voeren.

Wat heeft u de voorbije jaren als vicepresident mee gerealiseerd in Ecuador?

Jorge Glas: Ecuadorianen keken vroeger naar de grond. Ze voelden zich niet in staat om de realiteit waarin ze leefden te veranderen. We hadden gebrekkige elektriciteit. Mijn zoon van 15 jaar kan zich niet meer herinneren dat wij vroeger tussen 6 uur ’s morgens en 4 uur ’s middags vaak geen elektriciteit hadden, maar dat was tien jaar geleden nog het geval. Sinds enkele jaren hebben we ons energiebeleid radicaal veranderd. We exporteren nu zelfs onze elektrische energie! Alleen al vorig jaar hebben we hierdoor 700 miljoen dollar bespaard en dan werken voorlopig nog maar drie hydro-elektrische installaties omdat we nog niet alle geplande werken afgerond hebben.

‘Het Ecuadoriaanse volk accepteerde aan het begin van de 21^ste eeuw niet langer meer de onderdrukking door de elite. Dankzij hun protest en opstand hebben we de voorbije jaren een Ecuador kunnen opbouwen waar onderwijs en gezondheidszorg voor iedereen beschikbaar is.’

Vroeger hadden we ook veel minder geasfalteerde wegen en de ziekenhuizen moesten levens redden met gebrekkige middelen en weinig medicatie. Voor de nieuwe generatie is het al moeilijk om zich een leven zonder deze openbare diensten voor te stellen, maar dit zijn zeer recente ontwikkelingen. Het Ecuadoriaanse volk accepteerde aan het begin van de 21^ste eeuw niet langer meer de onderdrukking door de elite. Dankzij hun protest en opstand hebben we de voorbije jaren een Ecuador kunnen opbouwen waar onderwijs en gezondheidszorg voor iedereen beschikbaar is.

Zelfs kinderen uit de armste provincies kunnen nu naar een milleniumschool gaan. Vroeger droomde slechts een op tien jonge Ecuadorianen van studies aan de universiteit. Nu is dat aantal gestegen tot negen op de tien jongeren omdat universitaire studies financieel veel haalbaarder zijn dan vroeger. We hebben zelfs al 20.000 jongeren naar de beste universiteiten buiten Ecuador. Ze krijgen hun opleiding gratis en worden alleen gevraagd om terug te keren en hun kennis toe te passen in hun land.

Op vlak van telefonie bestond er vroeger geïnstitutionaliseerde corruptie. De telecombedrijven zijn de tweede grootste handelsondernemingen in de wereld na de oliebedrijven. Voor 2007 verloren de telecombedrijven van de staat ongeveer 70 miljoen dollar per jaar. Op dit moment maken ze een omzet van zo’n 300 miljoen dollar per jaar. Dit wil dus zeggen dat er vroeger sprake was van corruptie van maar liefst 370 miljoen dollar per jaar! Ecuador is zelfs het tweede land ter wereld met het grootste netwerk aan breedbandinternet van de vierde generatie. Op dat vlak staan we zelfs verder dan de Verenigde Staten!

De voorbije jaren heeft Ecuador af te rekenen gehad met enkele externe factoren waaronder de grote aardbeving in april 2015 die zowat heel Manabi van de kaart heeft geveegd en de enorme daling van de olieprijzen tot onder 20 dollar per vat. Door de devaluaties van de munten van onze buurlanden, bleven onze producten relatief duur en verloren we competitiviteit. Toch hebben we op geen enkel moment belastingverhogingen ingevoerd ten nadele van de Ecuadoriaanse bevolking. We namen specifieke maatregelen voor bepaalde producten en zorgen daardoor dat de handelsbalans in evenwicht bleef.

De revolutie van de burger (revolucion ciudadana) gaat veel verder dan huizen bouwen en bonussen geven aan de armen. We zijn erin geslaagd om Ecuador de voorbij jaren politieke stabiliteit te geven. Een stabiliteit die de voorgaande jaren ver zoek was.

Onze belangrijkste merite is volgens mij dat wij erin geslaagd zijn om 16 miljoen Ecuadorianen zich weer in staat voelen om grote zaken te realiseren en onze werkelijkheid te veranderen. Elke Ecuadoriaan mag zich een ondernemer voelen en het is aan de overheid om de condities te creëren zodat ze hun dromen kunnen realiseren. Kijk naar landen zoals Singapore, Taiwan, Zuid-Korea en China: vergelijk waar ze nu staan met 20 à 30 jaar geleden. De processen van industrialisatie hebben tijd nodig. De essentiële pilaren om zo’n economische revolutie te starten zijn gebouwd: elektriciteit, logistiek en wegen, maar bovenal menselijk kapitaal. Een bevolking die kan rekenen op betaalbare gezondheidszorg en onderwijs, heeft de mogelijkheid om aan andere zaken te denken en zich verder te ontwikkelen.

‘In de programma’s van de rechterzijde bij de laatste presidentsverkiezingen werd nog het privatiseren van het onderwijs en de gezondheidszorg gesuggereerd.’

Ik zeg niet dat we er al in geslaagd zijn om alles perfect te realiseren, maar dit alles staat onder grote druk met de partijdemocratie die weer om de hoek komt kijken. We moeten nu de geplande ontwikkelingen uitvoeren. Stilstand zou een catastrofe zijn voor ons land. In de programma’s van de rechterzijde bij de laatste presidentsverkiezingen werd nog het privatiseren van het onderwijs en de gezondheidszorg gesuggereerd. Als we die weg weer gaan inslaan, heerst de elite in ons land. Het lijkt er trouwens op dat deze regering bepaalde aspecten van deze overheid gaat realiseren.

Ecuador heeft eindelijk een handelsakkoord met de Europese Unie. Hoe komt het dat dit akkoord zo lang op zich liet wachten?

Jorge Glas: Het onderhandelen van een goed akkoord vraagt best wel wat tijd. Het is uiteindelijk een gebalanceerd akkoord dat voor beide partijen voordelen oplevert. U kan zien dat het akkoord verschilt van de akkoorden die andere Latijns-Amerikaanse landen met de Europese Unie sloten. Wij hebben geprobeerd om onze traditionele goederen zoals melkproducten, mais en rijst veilig te stellen en uit het akkoord te halen. We willen werk en meer kansen voor Ecuadorianen creëren voor de productie van goederen waar er mogelijkheden tot groei zijn, maar we willen de traditionele markten ook beschermen. We hebben lang aan dit akkoord gewerkt omdat het een zoektocht was om deze belangrijke productieketens voor ons land te beschermen. We zijn echter zeer blij met dit akkoord, want we merken al na enkele maanden na de implementatie hiervan al een stijging van de handel met enkele Europese landen.

Hoe bent u er ooit toe gekomen om politicus te worden?

Jorge Glas: Het was Rafael Correa Delgado die me vroeg of ik zijn partner in de verkiezingen van 2013 wou zijn. Ik ben per toeval politicus geworden. Sterker nog, ik hou niet van de politiek als ik heel eerlijk ben. Ik was ook nooit van plan om mij voor deze verkiezingen kandidaat te stellen. Het was Lenin Moreno Garcés die me expliciet vroeg of ik dit wou doen. Ik heb toegezegd, ondanks het feit dat mijn familie geen voorstander was.

Heeft u nu geen spijt dat u bent ingegaan op het aanbod van president Lenin Moreno om zijn campagne-maat te zijn?

‘Voor mijn vrouw, mijn vader en mijn kinderen zijn het nu moeilijke tijden, maar ik vind zelf dat ik de strijd moet aangaan. Ik heb geen spijt. ’

Jorge Glas: Ik denk dat ik vanuit een verantwoordelijkheidsgevoel heb geaccepteerd om opnieuw kandidaat te zijn. Natuurlijk bestaan er grote interne tegenstellingen in de mens. Voor mijn vrouw, mijn vader en mijn kinderen zijn het nu moeilijke tijden, maar ik vind zelf dat ik de strijd moet aangaan. Ik heb geen spijt.

Te midden van al deze aanvallen zijn we er toch in geslaagd om de verkiezingen te winnen. Er was een grote meerderheid die ons steunde in de provincies waar ik vooral campagne heb gevoerd. Dat geeft me veel dankbaarheid voor de steun van het Ecuadoriaanse volk. Ik moet blijven volhouden en voor de rechtbank en het Ecuadoriaanse volk kunnen aantonen dat ik geen enkel delict heb gepleegd.

U zegt dat vele mensen die in uw schoenen stonden al lang hun valiezen hadden genomen. U blijft hier een doorstaat de klappen die u krijgt.

Jorge Glas: Ik doe dit omdat wie niemand vreest ook niemand iets moet. Mijn handen zijn schoon. Ik wil er ook op wijzen dat vooraleer er een strafrechtelijk proces tegen een mandataris kan uitgevoerd worden in Ecuador, de steun van de president of de vice-president en de goedkeuring van twee-derde van het parlement noodzakelijk is. De meerderheid van de parlementsleden behoren tot mijn politieke partij Alianza País (AP) en ik ben hun eerste vicepresident.

Ik zou aan mijn compagnons binnen de partij hebben kunnen vragen om het proces tegen te werken en tegen verder onderzoek te stemmen, maar ik heb ze gevraagd dit niet te doen. Ik wil me niet verstoppen achter grondwettelijke bescherming.

Het volk en het land verdienen geen vicepresident die onder de schaduw van verdenking van corruptie leeft. Ook Alianza Pais verdient deze verdachtmaking niet en ook mijn zonen verdienen niet om een vader te hebben die onder de beschuldigingen van corruptie wordt geplaatst. Ik heb dus gevraagd om groen licht te geven en het onderzoek te starten. Ik wil voor een rechtsstaat aantonen dat ik onschuldig ben. Anders zullen zij met bewijzen moeten komen om aan te tonen dat ik schuldig ben.

Op het einde van dit verhaal zal het duidelijk zijn dat de huidige vertegenwoordigers van dit land verblind zijn geweest door de druk van de media. De echte waarheid zal altijd blijven schitteren.

Steunt uw partij Alianza Pais u nog?

Jorge Glas: Er zijn een aantal leden die mij niet langer steunen zoals de president van het parlement José Serrano. Andere leden, zowel lokaal als nationaal staan nog volledig achter mij. Ze steunen mij voor het werk dat ik de voorbije tien jaar heb gedaan om de burgerrevolutie in Ecuador te realiseren waardoor het leven van vele Ecuadorianen enorm is verbeterd. Ik ben de steun van mijn partijgenoten, zowel op nationaal als lokaal niveau zeer dankbaar. Ook het feit dat voormalig president Rafael Correa mij steunt, doet mij veel plezier.

Wat was uw reactie toen president Lenin Moreno u uit uw taken als vicepresident ontzette?

Jorge Glas: Ik was kwaad omdat hij daardoor eigenlijk iets illegaals deed door mij, nog vooraleer er een proces was opgestart, aan de kant te schuiven. Ik mocht geen uitvoerende opdrachten meer opnemen. Ik heb me dan toegelegd op het samenwerken met de burgers en met het plannen van verbeteringen op het politieke, sociale en economische vlak. Daarnaast ben ik mij ook aan het voorbereiden op mijn proces.

Denkt u dat u de media en de personen die u nu zo hard aanpakken, kunt vergeven?

Jorge Glas: Ik vergeef het hen zeker. Ik ben geen haatdragende persoon en deze thema’s laat ik aan God over. Ik ben een gelovig persoon, ook in deze momenten waarop mijn familie zo hard wordt getroffen. Ik merk duidelijk dat het sommige rechtse actoren en sommige media zijn die de meest markante uitspraken over mij doen en mij het zwijgen opleggen waardoor ik niet langer met het Ecuadoriaanse volk kan spreken en hen kan uitleggen dat de beschuldigingen niet hard gemaakt kunnen worden.

Er werd vanaf het begin niet gesproken over het feit of ik al dan niet schuldig ben, maar wel over welke strafmaat ik verdien.

Wat me nog het meest treft is dat ik door de Ecuadoriaanse regering niet meer als een lid wordt beschouwd. Ik ben verkozen door de meerderheid van het Ecuadoriaanse volk, maar toch mag ik hen niet langer vertegenwoordigen en krijg ik nu zelfs in de openbare media de kans niet meer om mijn rechten te verdedigen.