Argentinië maakt zich grote zorgen over zijn uitvoer van biodiesel

De laatste tien jaar is Argentinië uitgegroeid tot een van de grootste biodieselproducenten ter wereld. Het land maakt zijn biodiesel uit soja, een gewas dat het in grote hoeveelheden produceert, maar de toekomst ziet er niet rooskleurig uit voor brandstoffen op basis van landbouwgrondstoffen.

Sinds augustus heffen de VS hoge invoertaksen op Argentijnse biodiesel. Het argument luidt dat dit oneerlijke concurrentie is voor Amerikaanse sojaproducenten.

De Europese Unie heeft zo’n invoertaks sinds 2013, al heeft ze die nu moeten verlagen onder druk van de Wereldhandelsorganisatie.

Protectionisme

‘We zijn ervan overtuigd dat hun argumenten vals zijn en er protectionisme achter schuilgaat’, zegt Gustavo Idígoras, adviseur internationale betrekkingen van de Argentijnse Kamer voor Biobrandstoffen. ‘De beslissing van de regering-Trump schaadt niet alleen de consument in de Verenigde Staten, waar de prijzen voor deze brandstof al aan het stijgen zijn, maar stelt ook de vervanging van het gebruik van petroleum uit.’

‘Het gebruik van biodiesel vermindert de uitstoot van broeikasgassen met 70 procent’

‘Door de verlaging van de taksen in de EU opent zich opnieuw een commerciële kans die op een arbitraire manier was gesloten, maar het vervangt de markt in de Verenigde Staten niet.’

Tot 2012 zette de EU fors in op biobrandstoffen. Sinds 2015 bouwt ze het gebruik van deze brandstoffen echter af. Landbouwgrondstoffen gebruiken voor transport zet aan tot ontbossing en versnelt de klimaatverandering, stelt ze.

Idígoras, die van 2004 tot 2009 Argentijns handelsattaché was bij de EU, ontkent dat. ‘Het gebruik van biodiesel vermindert de uitstoot van broeikasgassen met 70 procent, dat tonen internationale studies aan. Het is een fundamenteel instrument in de strijd tegen de opwarming van de aarde.’

Belangrijkste uitvoerder van biobrandstoffen

Argentinië zette in de jaren negentig het licht op groen voor de commercialisering van genetisch gemodificeerde zaden van het Amerikaanse biotechnologieconcern Monsanto en werd zo een van de grootste sojaproducenten ter wereld.

Sinds 2007 bouwt het een biodieselindustrie op basis van soja uit. Er kwam onder meer een wet waardoor petroleumderivaten die in Argentinië verkocht worden, biobrandstof moeten bevatten.

‘Het land heeft nu een geïnstalleerde capaciteit voor de productie van 4,4 miljoen ton biodiesel per jaar. Daarvan zit 70 procent geconcentreerd bij 10 grote transnationale bedrijven’, zegt Julio Calzada, directeur Economische Studies van de grondstoffenbeurs van Rosario (BCR).

‘Argentinië heeft nu een geïnstalleerde capaciteit voor de productie van 4,4 miljoen ton biodiesel per jaar’

‘Het land is de derde grootste producent van biodiesel op basis van soja ter wereld, na de Verenigde Staten en Brazilië, maar het is ook de belangrijkste uitvoerder van biobrandstoffen, ongeacht van welke grondstof ze gemaakt zijn.’

Rond de stad Rosario, in het centrum van het land, bevinden zich de grootste biodieselfabrieken. Via zijn haven staat het in verbinding met de Atlantische Oceaan.

Toch wordt meer dan de helft van de nationale productiecapaciteit momenteel niet benut.

De binnenlandse markt verbruikt 1,2 miljoen ton, een gevolg van de verplichting om 10 procent toe te toevoegen aan diesel.

De sojasector verhoogt de druk op de regering van Mauricio Macri om dat percentage nog te verhogen, maar de autobedrijven lobbyen om dat tegen te houden. Ze stellen dat nog meer soja de motoren minder goed zou laten draaien.

90 procent naar de VS

Vorig jaar voerde Argentinië 1,6 miljoen ton biodiesel uit, goed voor 1,17 miljard dollar, berekende de BCR.

Meer dan 90 procent ging naar de VS, maar in augustus dit jaar kwam die uitvoer tot stilstand doordat de regering-Trump een invoertaks van gemiddeld 57 procent hief op Argentijnse biodiesel.

Washington zegt dat Argentinië biodiesel subsidieert door geen belastingen te heffen op de uitvoer, iets wat het wel doet voor soja en sojaolie, respectievelijk 30 en 27 procent.

In augustus kwam de uitvoer tot stilstand doordat de regering-Trump een invoertaks van gemiddeld 57 procent heft op Argentijnse biodiesel.

De maatregel bracht de Argentijnse regering in een ongemakkelijke positie want amper enkele dagen voordien had ze de Amerikaanse vicepresident Mike Pence warm onthaald bij zijn bezoek in Buenos Aires.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken liet op 24 augustus via een communiqué weten dat het onderhandelingen zou opstarten met Washington om de maatregel ongedaan te maken.

Tot dusver leverde dat niets op. Meer nog, het bericht kwam dat de Verenigde Staten op termijn de heffing op Argentijnse biodiesel nog willen verhogen om de oneerlijke concurrentie helemaal ongedaan te maken.

Dat Argentinië zijn biodiesel voor een lagere prijs dan normaal verkoopt, was voor de EU in 2013 al de aanleiding om een heffing van 24 procent op te leggen. Die heffing werd slecht berekend, stelde de Wereldhandelsorganisatie vorig jaar. Vorige maand verlaagde de EU daarom zijn heffing.

Ontbossing

Ook de twijfel over de milieu-impact van biodiesel speelt Argentinië parten.

‘Niet alleen is het niet goed voor de voedselproductie om gewassen te bestemmen voor brandstoffen, Argentijnse biodiesel is ook helemaal niet groen’, zegt Hernán Giardini, coördinator Bossen van Greenpeace in Argentinië.

‘De vermindering van de uitstoot door de vervanging van petroleum zou kleiner kunnen zijn dan wat het sojatransport uitstoot, aangezien dat in Argentinië met vrachtwagens gebeurt’

‘De vermindering van de uitstoot door de vervanging van petroleum zou kleiner kunnen zijn dan wat het sojatransport uitstoot, aangezien dat in Argentinië met vrachtwagens gebeurt. Bovendien is soja de oorzaak van meer dan de helft van de ontbossing de laatste jaren.’

Jorge Hilbert, adviseur van het Nationaal Instituut voor Landbouwtechnologie in Argentinië, betwijfelt dat en stelt dat achter de milieuargumenten economische en politieke belangen schuilgaan.

‘De Argentijnse biobrandstoffen voldoen aan de uitstootdoelstellingen die internationaal zijn afgesproken. Tachtig procent van de gebruikte soja wordt in de regio van Rosario geteeld, op grond die al 100 jaar voor landbouw wordt gebruikt. Er zijn geen problemen van ontbossing en verlies van biodiversiteit.’

‘De olie die gebruikt wordt voor biodiesel is een nevenproduct van soja. En daarvan produceert Argentinië er zoveel dat het er geen afzetmarkt voor vindt. Het gebruik van de olie als biobrandstof betekent geen concurrentie voor de voedselproductie.’