Gebrekkig crisismanagement, corruptie en een lithium-coup maken MAS weer populair

Bolivia kiest in oktober een nieuwe president: partij van Evo Morales op kop in de peilingen

© David Mercado / Reuters

Op 18 oktober vinden in Bolivia presidentsverkiezingen plaats.

Eerst waren er de controversiële verkiezingen van 20 oktober vorig jaar. Toen vluchtte oud-president Evo Morales, op 10 november, het land uit. Nieuwe presidentsverkiezingen werden beloofd voor 3 mei, dan voor 6 september, maar het zal uiteindelijk nog tot 18 oktober duren voor de Bolivianen opnieuw naar de stembus kunnen. En het coronavirus is maar een deel van de verklaring voor dat uitstel.

Het Boliviaanse Kiestribunaal herzag de datum onder druk van de (extreem-)rechtse kandidaten Luís Fernando Camacho en Tuto Quiroga. Ook voor interim-presidente Jeanine Añez kwam het uitstel niet ongelegen. Bij haar aantreden beweerde ze zelf met klem geen kandidaat te zijn, maar ze doet toch een gooi, voor het rechtse Juntos. Haar populariteit had de laatste maanden een fikse knauw gekregen door het gebrekkige crisismanagement van de pandemie en de corruptieschandalen in haar regering.

Blijf op de hoogte

Schrijf je in op onze nieuwsbrieven en blijf op de hoogte van het mondiale nieuws

Het is al de derde keer dat de verkiezingen worden uitgesteld. 3 mei was de aanvankelijke datum om een vervanger te kiezen voor de overgangsregering van Añez, na de vlucht van Evo Morales. Maar daar stak de coronapandemie een stokje voor. Onder het voorwendsel van COVID-19 leek Añez vervolgens helemaal niet gehaast om een nieuwe datum vast te leggen.

Senaatsvoorzitter Eva Copa wist 6 september als datum af te dwingen, onder druk van massaprotesten en van de senaat zelf, waar de partij van Morales, MAS, in de meerderheid is. Het was tegen de zin van de rechtse partijen. Die wilden meer tijd voor hun campagne, gezien de ruime voorsprong van MAS-kandidaat Luis Arce in de peilingen.

In recente peilingen haalt Luis Arce 40 procent. Als de winnaar 40 procent haalt en 10 procent voorop ligt op de tweede, is er geen tweede ronde nodig.

In sommige recente peilingen haalt Arce 40 procent, gevolgd door Carlos Mesa, de kandidaat van de centrumpartij Comunidad Ciudadana, die 26 procent haalt. Als de winnaar minstens 40 procent van de stemmen haalt en minstens 10 procent voorop ligt op de tweede, is er geen tweede ronde nodig.

Op de derde plaats staat Luis Fernando Camacho van het rechtse Creemos. Daarmee eindigt Jeanine Añez in de peilingen pas als vierde, wat haar deed besluiten haar kandidatuur in te trekken. Zonder partij te kiezen voor een kandidaat, hoopt ze daarmee het rechtse oppositieblok sterker te maken. Want mocht het tot een tweede ronde komen, zal die gaan tussen Arce en Mesa. Ze hoopt dan op een krachtenbundeling van de rechtse stemmen tegen MAS.

Carlos Mesa is een centrumfiguur, die een aantal lessen trok uit het recente verleden. Hij was al vicepresident van Sanchez de Losada (alias Goni) en was korte tijd ook zelf president, van 2003 tot 2005. Goni moest in 2003, tijdens de gasoorlog, het land ontvluchten door massale volksprotesten onder leiding van Evo Morales. Opmerkelijk is wel dat Mesa in zijn campagne opkomt met de slogan ‘einde aan het extractivisme’, verwijzend naar de (over)ontginning van natuurlijke grondstoffen.

Dat maakt het grondstoffenbeleid de inzet van deze verkiezingen. Evo Morales vertrok na frauduleuze verkiezingen, die uitmondden in geweld, en onder druk van het leger. Maar intussen kwam aan het licht dat zijn vertrek mee afgedwongen werd door de Verenigde Staten (lees: miljardair Elon Musk, ceo van elektrische-autoproducent Tesla).

Die willen beslag leggen op de Boliviaanse voorraden lithium, een strategische grondstof voor de productie van lithium-ionbatterijen, nodig voor elektrische wagens en voor de opslag van wind- en zonne-energie. Musk antwoordde zelf op een tweet over lithium en Bolivia: ‘We will coup whoever we want! Deal with it.’ ‘We zetten af wie we willen! Leer ermee om te gaan.’ Een tweet die hij enkele dagen verwijderde.

Presidentskandidaat Luis Arce, gewezen minister van Economie in de regering-Morales, berekende dat de lithiumindustrie Bolivia jaarlijks 4,5 miljard dollar kan opleveren. De regering van Jeanine Añez heeft al bekendgemaakt dat ze multinationals wil uitnodigen om het Boliviaanse lithium te ontginnen. De plannen van MAS gaan daar lijnrecht tegenin.

Dit artikel werd geschreven voor het herfstnummer van MO*magazine. Voor slechts 32 euro kan je hier een jaarabonnement nemen! Je kan ook proMO* worden voor slechts 4 euro per maand. Je krijgt dan ook ons magazine toegestuurd en je steunt daarmee ons journalistiek project. Opgelet: Knack-abonnees ontvangen MO* automatisch bij hun pakket.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

  • Latijns-Amerika & ecologie
    Alma De Walsche schrijft over ecologische thema’s, van klimaat- en energiebeleid, over landbouw- en voedsel tot transitie-initiatieven en baanbrekers. Ze volgt al enkele decennia Latijns-Amerika, met een speciale focus op de Andeslanden.

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.