Cuba versnelt hervormingen onder druk van coronacrisis

Cuba gaat zijn economische hervormingen versnellen onder druk van de coronacrisis. Het gaat om de uitvoering van een plan dat al tien jaar geleden is goedgekeurd.

President Miguel Díaz-Canel kondigde een reeks maatregelen aan die de verzwakte Cubaanse economie moeten versterken. De economie kampt met de gevolgen van de wereldwijde coronacrisis, het aanhoudende Amerikaanse handelsembargo en een groot tekort aan inkomsten om de externe kosten te dekken.

Belasting op dollar

Vier dagen na de aankondiging kwam de eerste maatregel al: in tientallen goed gevulde winkels konden voedsel- en hygiëneproducten worden betaald met kaarten die bij voorkeur met dollars worden ondersteund.

Het proces bestrijkt de belangrijkste sectoren van de economie en geeft voorrang aan de voedselproductie en de landbouw.

Deze maatregel, die vreemde valuta moet aantrekken, ging gepaard met de afschaffing van de belasting van 10 procent op de Amerikaanse dollar, een eis die al herhaaldelijk werd geuit door wie dollars bezit. Dollars komen het land voornamelijk binnen via formele en informele overmakingen.

De opening van deze winkels, terwijl er volop tekorten zijn, was controversieel. Zowel de president als de betrokken ministers hebben echter verduidelijkt dat de dollars het aanbod in nationale valuta en converteerbare peso’s (CUC), die gelijk staan aan de dollar, zullen garanderen en ook geïnvesteerd zullen worden in de nationale industrie, die de invoer moet vervangen.

Raúl Castro

Het pakket maatregelen brengt weer beweging in het hervormingsproces dat in 2011 is begonnen onder Raúl Castro (2008-2018) en in 2016 is geactualiseerd. Het proces bestrijkt de belangrijkste sectoren van de economie en geeft voorrang aan de voedselproductie en de landbouw.

Het is gericht op een betere benutting van de eigen capaciteiten van het land. Het wil de capaciteit en autonomie van de gemeenten versterken, de staatsbedrijven hervormen met meer decentralisatie en autonomie, en meer kansen bieden aan de privésector.

Het omvat de erkenning van kleine en middelgrote ondernemingen, met alle vormen van eigendom en beheer, ook particuliere en coöperatieve vormen, en de uitbreiding van zelfstandige arbeid.

MEEST GELEZEN

• 1
  Schrijfster Tuly Salumu: ‘Dat gekwetste kind van toen ben ik nog altijd’
• 2
  Van Tel: is India klaar voor 500 miljoen jongeren?
• 3
  Goedkope vliegmaatschapijen vervuilen meer dan ooit

Groei van privésector

Tegen april 2022 moet er een Bedrijvenwet komen, maar die kan worden vervroegd onder druk van de huidige crisis. De wet moet de werking van staats- en particuliere bedrijven regelen en de groei van de privésector mogelijk maken.

Geldzendingen uit het buitenland zijn de tweede bron van inkomsten uit deviezen voor Cuba.

Er moeten op de eerste plaats mechanismen komen om geldzendingen aan te wenden voor economische en sociale ontwikkeling, met onder meer fiscale prikkels.

Volgens officieuze gegevens ontvangen de Cubaanse gezinnen elk jaar ongeveer 3 miljard dollar aan geldzendingen uit het buitenland. Daarmee is het de tweede bron van inkomsten uit deviezen voor het land, na de export van professionele diensten, waaronder medische diensten.

Dubbele munt

Ook zullen zelfstandigen en coöperaties de mogelijkheid krijgen om te importeren en exporteren, zij het via buitenlandse staatsbedrijven.

Tegelijk wil Cuba versneld werk maken van de monetaire vereenvoudiging, een kwestie die al jaren aansleept. Cuba telt verschillende wisselkoersen en er zijn twee munten in omloop, de Cubaanse peso (CUP) en de converteerbare peso (CUC).

Door een einde te maken aan die dubbele munt hoopt de overheid bijna alle obstakels weg te nemen die vandaag de ontwikkeling van de productie in de weg staan.

Blijf op de hoogte

Schrijf je in op onze nieuwsbrieven en blijf op de hoogte van het mondiale nieuws

 eMO*: 1 keer per week het beste van MO*  MO*Mail: 3 keer per week het beste van MO*  Achter het verhaal  Ik ga akkoord met het privacybeleid *

Anti-spam code:

Partijcongres

Cubaanse economen en onderzoekers reageren over het algemeen positief op de aankondiging van de president, al blijft men voorzichtig. “Het is een belangrijke vooruitgang, maar het valt nog te bezien hoe en met welke snelheid het aangekondigde zal gebeuren”, zegt een expert.

Veel van de initiatieven zijn niet nieuw. Ze stonden al in documenten die zijn goedgekeurd en geratificeerd door het zevende congres van de Communistische Partij van Cuba (PCC), in april 2016. “Het gaat om de uitvoering van zaken die tot op zekere hoogte zijn uitgesteld”, gaf de president toe toen hij de maatregelen aankondigde.

De regering van Díaz-Canel, die in april 2018 president werd, moet de resultaten voorleggen op het achtste partijcongres in april 2021. Dan wordt de nieuwe eerste secretaris gekozen.

Geen historische leiders

Voor het eerst zal die eerste secretaris niet een van de historische leiders van de Cubaanse revolutie zijn.

Als Biden wint, zou het voor hem gemakkelijker worden om een aanpak door te duwen die vergelijkbaar is met die van de voormalige president Barack Obama.

Het congres van 2016 bepaalde dat 70 jaar de maximumleeftijd is voor leidinggevende posities in de PCC, een besluit dat van kracht wordt vanaf 2021. De huidige eerste secretaris, Raúl Castro, werd op 3 juni 89 jaar en zei dat hij “zonder het minste verdriet of pessimisme” de fakkel doorgeeft aan de nieuwe generatie.

Als Joe Biden in november de Amerikaanse presidentsverkiezingen wint, valt te verwachten dat de spanningen tussen beide landen, die onder Donald Trump zijn opgelopen, vanaf januari weer afnemen.

In die zin vinden sommige experts het positief om het hervormingsproces net nu, aan de vooravond van die Amerikaanse verkiezingen, te versnellen. Als Biden wint, zou het voor hem gemakkelijker worden om een aanpak door te duwen die vergelijkbaar is met die van de voormalige president Barack Obama (2009-2017). Onder Obama werden de diplomatieke betrekkingen tussen beide landen hersteld.