'Egyptenaren willen verder met het leven'

Eén jaar na het afzetten van de Egyptische president Morsi maakt Egypte de balans op. Het land lijkt nog steeds verdeeld en wacht af wat de toekomst onder president Sisi zal brengen.

  • CC Rowan El Shimi CC Rowan El Shimi

De eerste verjaardag van de coup van 3 juli 2013, waarbij het Egyptische leger de macht overnam, werd getekend door protesten van aanhangers van ex-president Morsi. In verschillende Egyptische steden waren er bomexplosies en zowat 200 mensen werden gearresteerd. Sinds november 2013 is er namelijk een protestwet (of beter gezegd, een anti-protestwet), die bijeenkomsten van meer dan tien mensen verbiedt. Het is maar een van de maatregelen die het Egypte na Morsi typeren.

De redding van Sisi

Renilde Knevels woont al vijf jaar in Caïro en heeft Egypte drastisch zien veranderen het afgelopen jaar. ‘Op 30 juni 2013 kwamen er miljoenen mensen op straat van zowat alle lagen van de bevolking. Omdat Morsi van geen wijken wou weten, heeft Sisi de bevolking “gered”. Zo voelen de Egyptenaren het alleszins aan.’

Volgens Knevels stond niet Egypte bovenaan de agenda van Morsi, maar eerder het uitbreiden van een islamitisch machtsblok. ‘Na de opstanden was er niet veel keuze. Er moest iemand de verantwoordelijkheid nemen en dat was Sisi.’

Schending van de mensenrechten

Daar denken organisaties zoals Amnesty International een jaar later anders over. Volgens een recent rapport zouden de mensenrechten in Egypte het laatste jaar zwaar geschonden zijn. Voorbeelden daarvan vormen de terdoodveroordelingen van honderden Moslimbroeders en de veroordeling van een tiental internationale en Egyptische journalisten.

‘We zien een constante en systematische aanval op de politieke vrijheid’, zegt Amr Abd al-Rahman van het Egyptian Initiative for Personal Rights (EIPR). ‘Er is een hardhandig optreden tegen opstandige stemmen, of die nu islamitisch of seculier zijn. Deze onderdrukking is enkel een intensivering van een patroon dat sinds de afzetting van Mubarak begonnen is.’

Ook seksuele intimidatie van Egyptische vrouwen is deze dagen niet meer weg te denken. ‘Tijdens het regime van Mubarak gebeurde dat nooit’, vertelt Hend Magdy. ‘Maar tijdens de regering van Morsi is aanranding een enorm groot probleem geworden.’

In Egypte zelf lijkt de reactie op de schending van de mensenrechten anders. ‘De massaprocessen tegen de Moslimbroeders of het proces tegen de journalisten lokken eigenlijk weinig kritiek uit in Egypte’, zegt Knevels. ‘De meeste Egyptische media gaan helemaal mee met Sisi en zijn eerder tegen de Moslimbroeders.’

Kritische stemmen

Dat hoeft ook niet te verbazen: ondanks de hevige stemmen die het Egyptische volk de afgelopen jaren liet horen, blijft een klimaat van onderdrukking heersen. ‘Hier en daar hoor je wel eens iemand die de vraag durft te stellen of het leger wel zoveel macht moet hebben. Vooral bloggers en twitteraars. Maar voor de rest blijft de kritische zin toch wel uit. De mensen zijn heel het gedoe ook echt beu en willen dat het leven gewoon verder gaat’, aldus Knevels.

‘Er zijn ook gewoon nog veel mensen die denken dat Sisi de juiste man is. Volgens hen is alles plots beter en is Sisi totaal niet vergelijkbaar met voorgangers zoals Mubarak, Sadat of Nasser.’

Verdeelde bevolking

Dat verschil in mening valt ook in de Egyptische straten te horen. Journalist Sergi Cabeza trok voor Middle East Eye op pad in Caïro om de gewone mens aan het woord te laten, en kwam een verdeelde bevolking tegen.

‘Naar mijn persoonlijke mening is er niets veranderd’, zegt Mohamed Rafaat. ‘We hebben een systeem nodig, want dat is er nog steeds niet. De prijzen zijn te hoog. Er zijn elektriciteitspannes, zowel tijdens Morsi als nu. We weten niet wat het probleem is.’

Mohamed Eisa vindt echter dat er nu meer stabiliteit is dan ooit. ‘Mensen durven weer op straat te komen. Het gaat terug naar hoe het vroeger was.’ Misschien is dat wel de grootste zorg voor de gewone Egyptenaar: een terugkeer naar het politieke en sociale klimaat in Egypte van de periode voor de revolutie van 25 januari 2011.

Maar waar getuigt deze opvallende verdeeldheid van? Wordt de gewone Egyptenaar een democratische samenleving voorgehouden om ze koest te houden? ‘Sisi zal zich moeten bewijzen in de parlementsverkiezingen. Als hij de verkiezingen correct kan laten verlopen, en daarna het parlement zijn werk kan laten doen, geeft hij toch blijk van democratische bedoelingen. Zo niet weet ik niet hoe lang hij aan de macht zal kunnen blijven’, zegt Knevels.

En dan begint het Egyptische protestverhaal opnieuw. ‘Wat de toekomst onder Sisi zal brengen, valt af te wachten. Maar het is zeker nog niet voorbij in Egypte. Dit is nog maar het begin.’

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.