Smokkelaars verdienden 7 miljard dollar aan migranten

In 2016 is de reis van minstens 2,5 miljoen migranten via smokkelaars verlopen. Die genereerden daarmee een inkomen van meer dan 7 miljard dollar, blijkt uit een gisteren gepubliceerd onderzoek van het VN-Bureau voor Drugs en Misdaad (UNODC).

Het is het eerste onderzoek in zijn soort door het UNODC, dat stelt dat het bedrag van 7 miljard dollar gelijk is aan het bedrag dat de Verenigde Staten en de Europese Unie in dat jaar uitgaven aan humanitaire hulp.

‘De smokkelaars richten zich op de kwetsbaarsten onder de kwetsbaren’, zegt Jean-Luc Lemahieu, UNODC-directeur Beleidsanalyse en Publieke Zaken. ‘Het is een wereldwijde misdaad die om wereldwijde actie vraagt, inclusief betere regionale en internationale samenwerking en nationale actie.’

Middellandse Zee

De vraag naar smokkelaars is vooral hoog onder vluchtelingen die geen andere middelen hebben om hun gewenste bestemming te bereiken. De data uit het onderzoek suggereren dat veel smokkelroutes, waarvan de dertig belangrijkste worden beschreven in het rapport, ook gebruikt worden door kinderen die alleen reizen. Zij zijn extra kwetsbaar voor misleiding en misbruik. In 2016 kwamen bijna 34.000 kinderen onbegeleid aan in Griekenland, Italië, Bulgarije en Spanje.

Volgens de Internationale Organisatie voor Migratie van de Verenigde Naties (IOM) leiden de smokkelactiviteiten jaarlijks tot duizenden doden. Migranten verdrinken of sterven tijdens ongelukken, of door extreem weer of in onherbergzaam terrein. De Middellandse Zee is statistisch gezien de dodelijkste route. Daar valt ongeveer 50 procent van het totale aantal doden.

Systematische corruptie

Langs smokkelroutes worden migranten soms vermoord, maar ze zijn ook kwetsbaar voor een aantal andere misdrijven, zoals geweld, verkrachting, ontvoering en mensenhandel. Wereldwijd zijn de meeste vluchtelingen relatief jonge mannen, maar in sommige delen van Zuidoost-Azië is dat anders. Daar is het merendeel vrouw.

Volgens het rapport maken de smokkelnetwerken zich vaak schuldig aan systematische corruptie, variërend van plaatselijk tot internationaal niveau. Ze arrangeren onder meer nephuwelijken of beloven werk dat er niet is, vervalsen reisdocumenten en kopen hoge functionarissen om.

De auteurs doen aanbevelingen om de migrantensmokkel te verminderen. Ze pleiten onder meer voor meer legale migratiemogelijkheden vanuit de landen van herkomst en vluchtelingenkampen, en bewustwording bij migranten.