‘De klimaat- en milieucrisis valt niet op te lossen zolang we ze niet als crisis behandelen’

In een open brief aan staatshoofden en leiders wereldwijd, vraagt de klimaatbeweging #FaceTheClimatEmergency om de kop niet langer in het zand te steken voor de klimaatverandering. ‘Hoe langer we blijven doen alsof we op de goede weg zijn, hoe meer kostbare tijd we verliezen. We hebben een nieuw systeem nodig.’

De afgelopen maanden zag de wereld met afgrijzen hoe de COVID-19-pandemie mensen over de hele wereld trof. We zagen tijdens deze tragedie hoe wereldleiders maar ook mensen wereldwijd opstonden en handelen in het belang van de samenleving.

Vandaag is duidelijker dan ooit dat de klimaatcrisis nooit als een crisis is behandeld. Niet door de politiek, niet door de media, niet door het bedrijfsleven en niet door de financiële wereld. Hoe langer we doen alsof we op de goede weg zijn, hoe meer kostbare tijd we verliezen. We mogen niet blijven doen alsof we op de goed weg zijn om de uitstoot te verlagen. Of dat de maatregelen die nodig zijn om een klimaatramp te voorkomen, binnen het huidige systeem liggen.

Nog iets anders werd de afgelopen maanden duidelijker: klimaat- en milieurechtvaardigheid kan niet bereikt worden zonder de erkenning van sociale en raciale onrechtvaardigheden. We mogen de onderdrukking die de basis van onze moderne wereld legde niet blijven ontkennen en negeren.

Wij maakten ons huiswerk en aanvaarden uw extreem onverantwoordelijke gok niet.

De strijd voor rechtvaardigheid is universeel. Van sociale, raciale, klimaat- of milieurechtvaardigheid tot gendergelijkheid en LGBTQ+rechten en die van inheemse volkeren. Van mensenrechten, vrijheid van meningsuiting, persvrijheid en democratie tot de strijd voor een evenwichtig en functionerend maatschappelijk systeem met aandacht voor welzijn.

Zonder gelijkheid hebben we niets. We hoeven nergens voor te kiezen, want alles is met elkaar verbonden.

Toen u het Akkoord van Parijs ondertekende, verbonden EU-landen zich ertoe het voortouw te nemen. De EU heeft de economische en politieke mogelijkheid om dat te doen. Daarom is dat onze morele verantwoordelijkheid. Nu is het aan u om uw beloften daadwerkelijk na te komen.

De doelstelling om een netto nuluitstoot tegen 2050 voor de EU hebben, staat gelijk aan een overgave. Het is gebaseerd op een koolstofbudget dat slechts 50 procent kans biedt om de opwarming van de aarde onder 1,5°C te houden. Het is niet meer dan gokken met kop of munt, terwijl een aantal essentiële zaken buiten beschouwing woren gelaten. Er wordt geen rekening gehouden met het mondiale aspect van rechtvaardigheid, belangrijke kantelpunten en feedback loops, en bijkomende opwarming die verborgen zit in giftige luchtvervuiling. In werkelijkheid is er dus veel minder dan 50 procent slaagkans.

Toekomstige doelstellingen om emissies te verlagen, zullen niets betekenen zolang we doorgaan met het negeren van de koolstofbegroting die voor vandaag geldt.

Praten over het relanceplan Next Generation EU is een verraad aan alle toekomstige generaties, zolang de klimaatcrisis en wetenschap wordt genegeerd. De wetenschap vertelt ons niet precies wat we moeten doen, maar geeft ons informatie om te bestuderen en te evalueren. Wij moeten de punten met elkaar verbinden.

Een economisch systeem dat de klimaatcrisis inherent voedt, proberen “herstellen” om daarmee klimaatacties te kunnen financieren, is even absurd als het klinkt.

Wij maakten ons huiswerk en aanvaarden uw extreem onverantwoordelijke gok niet. Het ontoereikende budget van 50 procent is geen optie.

We zijn blij met duurzame investeringen en duurzaam beleid, maar wat u tot nu toe besproken heeft, komt nog niet in de buurt van wat nodig is. We moeten naar het volledige plaatje kijken en dat is een existentiële crisis waar we ons niet kunnen uitkopen, bouwen of investeren.

Een economisch systeem dat de klimaatcrisis inherent voedt, proberen “herstellen” om daarmee klimaatacties te kunnen financieren, is even absurd als het klinkt. Ons huidige systeem is niet stuk en moet niet hersteld worden. Het doet precies waar het voor is ontworpen. We hebben een nieuw systeem nodig.

De race voor een leefbaar klimaat in de toekomst begint nu, niet over enkele jaren. Ze moet een wetenschappelijk parcours volgen dat ons de beste kansen biedt om de globale gemiddelde temperatuurstijging te beperken tot onder de 1,5°C. We moeten stoppen met de voortdurende vernieling, uitbuiting en vernietiging van onze levensondersteunende systemen en toewerken naar een volledig koolstofarme economie, waarin het welzijn van alle mensen en de natuurlijke wereld centraal staat.

Als alle landen doorgaan met emissieverlagingen zoals die zijn vooropgesteld, wacht ons nog steeds een catastrofe met een globale temperatuurstijging van minstens 3-4°C. De mensen die nu aan de macht zijn, hebben de mogelijkheid om de komende generaties een fatsoenlijke toekomst te geven, praktisch opgegeven. Ze hebben het opgegeven zonder het zelfs te proberen.

De geplande wereldwijde productie van fossiele brandstoffen tot 2030 is goed voor 120 procent meer dan wat overeenkomt met de doelstelling van een opwarming tot 1,5°C. Dat klopt gewoonweg niet.

Als u het IPCC SR1.5 rapport, het UNEP Production Gap Report en het Akkoord van Parijs zelf erop naleest, ziet u dat de klimaat- en milieucrisis niet kan worden opgelost binnen het huidige systeem. Dat ziet zelfs een kind.

De klok tikt verder en uw best doen, is niet meer goed genoeg. Nu moet u het schijnbaar onmogelijke doen.

Dit is bovendien niet langer een mening, maar een vastgesteld feit op basis van de bestaande beschikbare wetenschap.

Als we een klimaatcatastrofe willen voorkomen, moeten we het mogelijk maken om contracten te verscheuren en bestaande afspraken en overeenkomsten op te geven, op een schaal die we ons zelfs niet kunnen voorstellen. Dit soort acties zijn niet politiek, economisch of juridisch mogelijk binnen het huidige systeem.

Om de opwarming van de aarde tot 1,5° te beperken, zijn de komende maanden en jaren cruciaal. De klok tikt verder en uw best doen, is niet meer goed genoeg. Nu moet u het schijnbaar onmogelijke doen.

U heeft de optie om de klimaatcrisis te negeren, maar voor ons — uw kinderen — is dat geen optie. Er is geen plek op aarde waar kinderen nog zicht hebben op een toekomst in een veilige omgeving. Dat is de realiteit voor de rest van ons leven.

We vragen u om de klimaatnoodtoestand onder ogen te zien.

***

Dit zijn enkele essentiële maatregelen die we nu moeten nemen om een klimaat- en milieuramp te voorkomen:

1. Stop met onmiddellijke ingang alle investeringen in de exploratie en ontginning van fossiele brandstoffen en beëindig alle subsidies voor en investeringen in fossiele brandstoffen.
2. EU-lidstaten moeten bij het Internationaal Strafhof pleiten om van ecocide een internationale misdaad te maken.
3. Neem de totale uitstoot op in alle cijfers en doelstellingen, inclusief de consumptie-index, de internationale luchtvaart en de scheepvaart.
4. Stel vanaf vandaag jaarlijkse, bindende koolstofbegrotingen op, op basis van de beste beschikbare wetenschap en het budget van het IPCC, wat ons een kans van 66% geeft om de wereldwijde temperatuurstijging te beperken tot minder dan 1,5 °C. Die begrotingen moeten het mondiale aspect van rechtvaardigheid, kantelpunten en feedback loops bevatten en mogen niet afhankelijk zijn van hypothetische nog te ontwikkelen negatieve uitstoottechnologieën.
5. Waarborg en bescherm de democratie.
6. Stippel een klimaatbeleid uit dat werknemers en de meest kwetsbare groepen beschermt en alle vormen van ongelijkheid vermindert: economisch, raciaal en gender.
7. Behandel de klimaat- en ecologische noodsituatie als een noodsituatie.

We begrijpen en weten heel goed dat de wereld complex is en dat wat we vragen niet makkelijk is. De veranderingen die nodig zijn om de mensheid te beschermen, lijken zeer onrealistisch. Maar het is veel onrealistischer om te geloven dat onze samenleving in staat zou zijn om de opwarming van de aarde waar we op afstevenen, te overleven, of andere rampzalige ecologische gevolgen van de huidige business as usual.

***

Deze brief werd op 16 juli 2020 door #FaceTheClimateEmergency naar alle EU-leiders en staatshoofden gestuurd. Geschreven door de klimaatactivisten Luisa Neubauer, Greta Thunberg, Anuna de Wever van der Heyden en Adélaïde Charlier. Honderden bekende of minder bekende figuren wereldwijd tekenen mee (namen als: Malala Yousafzai, Billie Eilish, Leonardo DiCaprio, Priyanka Chopra Jonas , Opal Tometi, Coldplay, Nadia Murad, Sônia Guajajara, Hans Joachim Schellnhuber , Emma Thompson, Naomi Klein, Margaret Atwood, en honderden anderen)