Afghaanse stamoudsten willen dat VS-troepen blijven

Het ontwerp van het akkoord werd op woensdag 20 November overeengekomen. Het ontwerp plakt nog geen concreet getal op het aantal troepen dat ter plekke zou blijven na de meer dan tien jaar-durende NAVO-missie. Het merendeel van de troepen zal het Afghaanse leger en de politie bijstaan en trainen, maar een klein deel zet op eigen houtje de jacht op Al-Qaeda verder. Volgens vroegere schattingen van de Amerikaanse regering zijn er minder dan 100 Al-Qaeda militanten actief binnen Afghanistan.

Karzai wil wachten, VS zetten druk

Karzai is een voorstander van het defensiepact. ‘Relaties met de wereld hebben is goed voor onze welvaart. Tegelijkertijd moeten we ook onze onafhankelijkheid hebben, dat is onze waardigheid’, verklaarde Karzai op 21 november in zijn speech aan het Loya Jirga. ‘We willen dat de Amerikanen onze soevereiniteit en onze wetten respecteren en een eerlijke partner zijn’, aldus de Afghaanse president. ‘En veel geld brengen’, voegde hij eraan toe.

Toch verklaarde hij te willen wachten met het verdrag te ondertekenen. Hij wil niet gezien worden als een president die de buitenlandse belangen dient. Zijn afwachtende houding heeft grotendeels te maken met de gevoelige kwestie van de Amerikaanse invallen in Afghaanse huizen. Obama nam deze kwestie op in een persoonlijke brief aan Karzai. Het Amerikaanse leger zal geen nachtelijke invallen meer plegen in Afghaanse huizen, tenzij ‘onder uitzonderlijke omstandigheden.’

‘We zullen elke inspanning blijven leveren om de veiligheid en heiligheid van de Afghanen in hun thuis en hun dagelijks leven te respecteren, zoals we doen met onze eigen burgers,’ schreef Obama. Dit was echter niet voldoende voor Karzai. Ondanks de eis van de Loya Jirga om het verdrag te ondertekenen voor het einde van dit jaar, wil hij eerst een belofte van de VS dat de nachtelijke invallen zullen stoppen.

James Cunningham, de Amerikaanse ambassadeur in Afghanistan, reageerde kort op de terughoudendheid van Karzai: ‘Ik ben dankbaar dat de Loya Jirga, die de Afghanen vertegenwoordigt, voluit zijn steun heeft  gegeven voor het defensiepact en President Karzai vraagt het tegen het einde van de maand te ondertekenen.’ Susan Rice, de Amerikaanse Nationaal Veiligheidsadviseur, reisde af naar Kaboel op maandag om Hamid Karzai van gedachten te doen veranderen.

Washington zei al eerder dat het niet praktisch, noch mogelijk was om de ratificatie nog langer uit te stellen. Indien er geen overeenkomst komt, dreigt de VS alle soldaten weg te halen en komt ook de hulp in gevaar. 

De Taliban en Pakistan

Dit verklaart waarom de Loya Jirga de voorkeur geeft aan een snelle ondertekening van het defensieakkoord. De voorzitter, Sibghatullah Mojadeddi, zei zelfs dat hij ontslag zou nemen indien Karzai het defensiepact niet ondertekent voor het einde van het jaar. Men vreest voor een Irak-scenario: een plotse terugtrekking van de Amerikaanse troepen had daar een opleving van het sektarisch geweld tot gevolg. De NAVO en het Amerikaanse leger zijn ervan overtuigd dat het Afghaanse leger de taliban nog niet kan bedwingen.

Ook Pakistan, dat oorspronkelijk tegen de Amerikaanse aanwezigheid in Afghanistan was, vreest dat een plotse terugtrekking negatieve gevolgen zal hebben voor de stabiliteit van Afghanistan. Die is direct verbonden met de eigen veiligheidssituatie, omdat ook in Pakistan militanten, die banden hebben met de Afghaanse taliban, de stabiliteit van het land bedreigen. Op vrijdag 22 November sprak een Afghaanse delegatie met de Pakistaanse Eerste Minister, Nawaz Sharif over het VS-defensiepact en de veiligheidssituatie in beide landen. De Afghaanse delegatie ontmoetten ook de talibanleider Mullah Baradar die in september werd vrijgelaten na jarenlange opsluiting in Pakistan. Hij wordt door Kaboel aanzien als een sleutelfiguur in het heropstarten van vredesgesprekken met de Taliban.