Alex Bracke: 'Navo is peiler van ons defensiebeleid'

Hoe belangrijk is de Navo voor België?
Bracke: Als transatlantisch partnerschap is en zal de Navo een strategische prioriteit blijven voor ons land en voor Defensie in het bijzonder. De Navo is één van de peilers van ons defensiebeleid –naast de EU, de VN, de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) en de bilaterale relaties. We zien de Navo als eerste beschermer van de globale veiligheid van de Euro-Atlantische zone.
Op welke manier bepaalt de Navo mee de toekomst van het Belgisch leger?
Bracke: Onze deelname aan de Nato Response Force en aan operaties –van de Navo in het bijzonder– zal in de toekomst een rol blijven spelen in de transformatie van onze Defensie. Binnen het kader van het engagement van de regering om te ijveren voor een sterke Europese pijler binnen de Navo, zullen we bijzondere aandacht besteden aan de Navo-EU-relaties. We zullen in de toekomst ook actief de transformatie binnen de Navo blijven steunen om op een flexibele manier een antwoord te geven op de uitdagingen van de 21ste eeuw.
Waar is het Belgisch leger momenteel actief binnen Navo-kader?
Bracke: Vorig jaar hebben meer dat 4700 Belgische militairen deelgenomen aan operaties in het buitenland, waaronder 2400 aan Navo-operaties. Gemiddeld waren er steeds 1200 Belgische militairen ontplooid. Binnen Navo-kader nemen we deel aan de KFOR-operatie in Kosovo, met een maneuvercompagnie en twee liaison and monitoring teams – gemiddeld 200 militairen. En daarnaast is er ook Afghanistan.
Al van bij de start van de ISAF-operatie hebben wij militairen gestuurd. Zowat 290 staan vandaag in voor de bescherming van de luchthaven van Kaboel, 25 nemen deel aan een Provinciaal Reconstructieteam in Kunduz en honderd militairen ondersteunen de F16-missie in Kandahar. Bovendien verzorgen sinds begin dit jaar een vijftigtal Belgen mee de opleiding van het Afghaanse leger.
Welke lessen kan je trekken uit de aanpak in Kosovo en Afghanistan?
Bracke: Met betrekking tot operaties toont de recente geschiedenis aan dat het militaire luik ervan slechts een deelfacet kan zijn van een allesomvattende aanpak. Een crisis los je niet met militaire middelen alleen op. De civiele facetten van crisisbeheersing moeten op het juiste moment een juiste invulling krijgen door de internationale gemeenschap. “Comprehensive approach” heet dat in het Navo-jargon. Die aanpak zal voor de Navo verdere coördinatie vereisen met diverse landen en internationale organisaties zoals VN en de EU. 

‘Een crisis los je niet met militaire middelen alleen op.’

Voor welke andere uitdagingen staat de Navo anno 2009?
Bracke: De Navo past zich aan aan de zich steeds wijzigende complexe veiligheidsomgeving. Het is duidelijk dat het transformatieproces binnen de Navo, gestart in 2003, nog een tijd zal doorgaan. Dit om steeds nieuwe antwoorden te kunnen geven op de veiligheidsvraagstukken van de toekomst. Denken we hierbij aan zaken zoals energieveiligheid, proliferatie van massavernietigingswapens, cyberdefensie, klimaatverandering…
Ook Navo-secretaris-generaal Jaap de Hoop Scheffer heeft het steeds vaker over energieveiligheid en cyberdefensie. Ziet de Belgische defensie daar een rol weggelegd voor de Navo?
Bracke: Binnen de Navo wordt gewerkt aan concepten om een antwoord te bieden op deze twee dreigingen. Toch moet gezegd dat de Navo in beide onderwerpen niet direct –tenzij voor de eigen infrastructuur– een primaire rol heeft te spelen. Met betrekking tot energieveiligheid kan de Navo in specifieke gevallen in de maritieme omgeving een rol spelen. Maar, zoals de recente geschiedenis heeft aangetoond, is het eerst aan andere organisaties om tussen te komen. De EU heeft die zaak opgepakt.
Wat is voor u dé verdienste van zestig jaar Navo?
Bracke: De Navo heeft bijgedragen tot de vrede en veiligheid in Europa. We hebben een vredevolle Euro-Atlantische omgeving sinds zestig jaar.Voor ons blijft dat een belangrijk resultaat van de Navo op zich, en de Alliantie zal daarin een rol blijven spelen.  Bovendien zijn de engagementen van zestig jaar geleden rond waarden, objectieven en verplichtingen –  ingeschreven in het verdrag van Washington– nog steeds actueel.