Amerika wil militaire hegemonie behouden én minder uitgeven

De tijd van nation building met een grote militaire voetafdruk is voorbij, aldus Obama, die gisteren een zeldzame persconferentie gaf in het Pentagon. De oorlogen in Irak en Afghanistan hebben een enorm beslag gelegd op de capaciteiten van het Amerikaanse leger, de kosten voor dergelijke operaties zijn niet meer op te brengen. Er moet in de komende tien jaar minimaal 450 miljard dollar (350 miljard euro) worden bespaard, misschien nog wel meer dan twee keer dat bedrag.

Twee oorlogen

De toekomst is volgens Obama dus aan een flexibeler leger: minder grondtroepen, meer lucht- en zeemacht, die veel meer gericht zijn op bedreigingen uit Azië. Daarmee suggereert hij dat hij de doctrine uit de Koude Oorlog wil verlaten, die voorschrijft dat de VS in staat moet zijn om twee grote oorlogen tegelijkertijd te voeren.

Republikeinen zijn kritisch. “Onrealistisch”, zei Bud McKeon, de Republikeinse voorzitter van de commissie Strijdkrachten van het Huis van Afgevaardigden, gisteren direct. “Zo’n leger is veel te klein voor de bedreigingen die er zijn. De mogelijkheid van twee grote operaties is reëel. Kijk alleen maar naar de instabiliteit in Noord-Korea en de dreiging van Iran.”

Jamie Fly, directeur van het rechtse Foreign Policy Initiative, vindt het “zeer gevaarlijk” wat Obama wil. “Ik begrijp dat de meeste Amerikanen de langdurige verplichtingen in oorlogsgebieden moe zijn, maar het feit is dat we nooit weten wat er achter de horizon ligt. Zo expliciet zeggen dat onze troepen niet in staat zullen zijn om dat type operaties uit te voeren, is heel riskant.”

Retoriek

Maar ook van de andere kant klinkt kritiek. “De reducties in de nieuwe budgetplannen zijn veel te laag”, zegt William Hartung van het Center for International Policy in Washington. “Als de regering zou luisteren naar haar eigen retoriek over kleinere conventionele troepen en het afbouwen van nucleaire wapens en verouderde Koude Oorlogsystemen, dan zou het wel een biljoen dollar kunnen bezuinigen. Dat zou pas een effect op toekomstige tekorten hebben.”

Uit angst om te worden beschuldigd van het ondermijnen van Amerika’s macht benadrukte Obama gisteren dat zijn plan niet betekent dat het Pentagon minder geld krijgt. Het budget zal alleen maar minder groeien dan gepland.

“De afbouw is extreem bescheiden”, vindt Miriam Pemberton van het Institute for Policy Studies daarom. Volgens haar zal Obama in zijn State of the Union een bedrag vragen dat maar 4 procent lager is dan het gemiddelde van de afgelopen vijf jaar.

Obama en het Pentagon willen beide groepen tevreden houden: mensen die willen dat Amerika financieel gezond wordt en mensen die willen dat Amerika zijn militaire macht op het huidige niveau houdt. Het is de grote vraag of dat kan.