Amerikaanse bedrijven zien brood in emissiehandel

De Amerikaanse regering herhaalde gisteren (maandag) bij de opening van de tiende VN-klimaatconferentie (COP-10) in Buenos Aires nog eens dat ze niet meedoet met Kyoto. De VS vinden dat de grote ontwikkelingslanden ten onrechte de dans ontspringen en schatten dat het verdrag in de VS - de grootste producent van broeikasgassent ter wereld - vijf miljoen banen kan kosten.

Het Protocol van Kyoto treedt op 16 februari in werking. Alle industrielanden die het verdrag hebben geratificeerd, moeten hun uitstoot van broeikasgassen terugschroeven. Het verdrag biedt landen die de opgelegde reductie niet halen, de mogelijkheid bij landen die niet zoveel vervuilen ‘emissierechten’ aan te kopen - het recht om een bepaalde hoeveelheid CO2 of andere broeikasgassen uit te stoten.

Maar veel Amerikaanse multinationals zijn actief in landen die moeten beantwoorden aan de Kyotonormen en hebben er dus alle belang bij nu al een verstandig broeikasgasbeleid te voeren. De chemiereus Dupont verdient bijvoorbeeld een derde van zijn jaaromzet van 26,9 miljard dollar in landen die Kyoto hebben geratificeerd. De voorbije tien jaar drong Dupont zijn uitstoot van broeikasgassen met 65 procent terug. Ik geloof dat het niet meer zo lang duurt vooraleer de (federale overheid) hier ons ook dwingt minder te doen, zegt Tom Jacob, Duponts senior adviseur voor globale aangelegenheden. Meer en meer ondernemingen houden daar ernstig rekening mee.

Dupont is een van de tientallen bedrijven die deelnemen aan een experimentele Amerikaanse emissiebeurs, de Chicago Climate Exchange. De leden kopen en verkopen uitstootrechten voor zes broeikasgassen, kunnen emissiekredieten in de wacht slepen met projecten om koolstofdioxide te binden - bijvoorbeeld in nieuwe bossen - en hebben beloofd hun uitstoot tegen 2006 met minstens vier procent te verminderen. De handel begon in december 2003. Sindsdien werd per dag gemiddeld een kleine 7500 ton aan uitstootrechten voor koolstofdioxide verhandeld, het belangrijkste broeikasgas. Die hoeveelheid is nog onbeduidend: de VS produceerden in 2002 6,8 miljard ton CO2. Maar het is een begin.

Critici vinden dat de Amerikaanse emissiemarkt nog in het ijle zweeft. Ik zie nog geen echte markt voor koolstofdioxide in de VS, zegt William Pizer, een econoom van de Amerikaanse milieudenktank Resources for the Future. Je kan moeilijk van een markt spreken als er geen vraag is, en wie gaat emissierechten kopen als de overheid bedrijven daar niet toe aanzet? Maar Pizer merkt wel dat bedrijven zich meer en meer beginnen af te vragen hoe ze moeten omgaan met de kans dat de uitstoot van broeikasgassen aan banden worden gelegd.

Sommige Amerikaanse deelstaten beginnen overigens al maatregelen te nemen. Negen staten aan de oostkust lanceren in april een systeem met uitstootbeperkingen en verhandelbare emissierechten. Volgens Barry Rabe, een professor milieubeleid aan de Universiteit van Michigan, gaan dergelijke initiatieven hand in hand met de groei van het aantal bedrijven die er vroeg bij willen zijn. Bedrijven moeten kiezen: nu meteen betalen of later meer betalen, zegt Peter Fusaro, de voorzitter van Global Change Associates, een adviesbureau dat zich toelegt op energie en milieu. Amerikaanse ondernemers zijn niet dom - ze weten dat ze concurrentieel moeten blijven.

Washington blijft voorlopig op de rem staan. Maar de kans is niet denkbeeldig dat het federale niveau in de komende vier jaar opeens een bocht maakt en de uitstoot van broeikasgassen begint te reguleren, gelooft Fusaro. Bush houdt van oplossingen die op de markt gebaseerd zijn. De markt is er: er zijn kopers en verkopers. De vraag is alleen: hoeveel gaat het allemaal kosten? (PD/MM)