Antiterreurwet meer misbruikt dan gebruikt

Mohammed Haneef Abdul Razak Sheikh werd opgepakt als terrorist toen hij voedsel uitdeelde aan de slachtoffers van de pogrom die twee jaar geleden door Gujarat raasde. Nadien werden ook Sheikhs broer gearresteerd en verschillende van zijn familieleden werden afgetuigd door de politie nadat hun huis overhoop was gehaald. De reden: Sheikh was één van de mensen die durfden te getuigen op het onderzoek naar de ware toedracht van de pogrom - een initiatief van de Nationale Mensenrechtencommissie (NHRC).

Op het beklaagdenbankje zaten de deelstaatregering en de plaatselijke ordediensten, die de volkswoede op zijn beloop lieten en de geweldorgie mogelijk zelfs orchestreerden. Er zijn immers bewijzen dat de pogrom voorbereid werd door hindoenationalistische organisaties die banden hebben met de BJP-regering in Gujarat.

Hoe dan ook, het is duidelijk dat de antiterreurwet in heel India massaal misbruikt wordt, zegt de Nationale Mensenrechtencommissie NHRC. “De voorbije twee jaar is de antiterreurwet ingezet tegen jongeren, oude mensen, vrouwen, journalisten, leden van minderheden als de ‘dalit’ (de laagste hindoekaste), Adivasi (inheemse stammen) en de politieke oppositie,” zegt Colin Gonsalves van de Nationale Mensenrechtencommissie. De NHRC telde 3200 arrestaties onder de antiterreurwet. De 287 aanhoudingsbevelen in Gujarat waren allen gericht tegen moslims, die er de minderheid vormen. De conclusie is duidelijk voor de mensenrechtengroep: de antiterreurwet wordt vooral gebruikt om politieke rekeningen te vereffenen en minderheden aan te pakken.

Gewezen minister Ram Jethmalani, die in april 2002 de antiterreurwet mee goedkeurde op nationaal niveau, vindt dat de wet zo snel mogelijk moet afgeschaft worden. “Ik heb de wet mee goedgekeurd maar heb daar nu grote spijt van,” zegt Jethmalani. Toen al leefde bij de oppositie de bezorgdheid dat de ordediensten de extra bevoegdheden zouden misbruiken, maar dat bezwaar werd van tafel geveegd door het gevoel van urgentie dat was ontstaan na de terreuraanslagen va 11 september in de VS en de islamitische zelfmoordaanslag tegen het Indiase parlement op 13 december 2001.

Ondanks waarschuwingen over het gebrekkige Indiase strafrecht – een restant van de repressieve koloniale periode – kregen minister van Binnenlandse Zaken Lal Krishna Advani en de regerende BJP-partij de wet door het parlement. Maar meteen daarna gebruikte de regering van Tamil Nadu, de meest zuidelijke deelstaat, de wet om politici op te sluiten die sympathiseerden met de Tamil Tijgers op Sri Lanka.