Banken hangen prijskaartje aan de natuur

De Verklaring voor Natuurlijk Kapitaal werd plechtig ondertekend door 37 bestuurders van bank-, verzekerings- en investeringsinstellingen uit 13 landen. Dat gebeurde zaterdag tijdens het Forum voor Duurzame Bedrijven in de aanloop naar de VN-duurzaamheidstop Rio+20.

Impact op bedrijven

De bedoeling is “activa” zoals water, lucht, bodem en bossen als “fundamenteel kapitaal” te zien en duidelijk te maken hoe deze hulpbronnen een impact hebben op bedrijven, zegt Roberta Simonetti van het programma voor duurzame financiering van de Braziliaanse Stichting Getulio Vargas, een van de initiatiefnemers.

In tweede instantie gaan de instellingen een methodologie toepassen die de waarde van deze activa integreert in hun producten en diensten. Nadien gaan ze bepalen hoe ze de impact van die activa in risicorapporten gaan verwerken.
Net zoals een investeerder zijn patrimonium wil vrijwaren en van zijn opbrengst wil leven, zo moet men de natuurlijke hulpbronnen vrijwaren om er winst uit te kunnen halen, zegt Simonetti.

Geen altruïsten

De methodologie moet nog worden uitgewerkt, zegt Simonetti, maar “met de verklaring erkent men het belang van natuurlijk kapitaal en probeert men de risico’s en hun impact te begrijpen en berekenen en daarover te informeren.”

Er zijn nu al bedrijven die het ecologische aspect meetellen in hun bedrijfsevaluatie, zegt de Braziliaanse expert. “In een ideale situatie zijn we allemaal altruïsten en erkennen we dat we meer gebruiken dan we zouden mogen en zo het patrimonium van de planeet verkwisten, en aanvaarden we dat we niet nog meer mogen produceren.” Maar doordat de belangen uiteenlopen, is dat niet mogelijk, zegt ze.

Stimulans voor plundering

Sociale organisaties die aan de Top van de Volkeren deelnemen, een activiteit die parallel met Rio+20 wordt georganiseerd, hebben kritiek op dit financiële model.
Experts zoals Larissa Packer van de Braziliaanse organisatie Terra de Dereitos vrezen dat de financiële waardering van een natuurlijke hulpbron net de verdere uitputting van die hulpbron zal stimuleren. De logica van de markt is dat iets meer waard wordt naarmate het schaarser is, zegt ze.
Volgens Simonetti hebben de critici het concept van natuurlijk kapitaal slecht begrepen.

“Het gaat er niet om de natuur te verkopen, het gaat erom te begrijpen dat een dienst van een ecosysteem een waarde heeft. Als een grondeigenaar bijvoorbeeld de bossen op zijn grond behoudt, dan moet hij ergens een compensatie zien te vinden om te overleven zonder die bomen te kappen.”

De Verklaring voor Natuurlijk Kapitaal is een initiatief van de Stichting Getulio Vargas, het VN-Milieuprogramma en het Global Canopy Programme.