Brits hof ziet groen gedachtengoed als religie

Het verhaal begon toen Rupert Dickinson, de ceo van vastgoedgigant Grainger, op zakenbezoek in Ierland vaststelde dat hij zijn BlackBerry achtergelaten had op zijn bureau in Londen. Hij trommelde prompt een van zijn medewerkers op om een vliegtuig te nemen en de telefoon te komen brengen. Het was de spreekwoordelijke druppel in een conflict dat al langer smeulde tussen de top van het bedrijf en Nicholson, hoofd Duurzame Ontwikkeling. Volgens Nicholson bleven de milieurichtlijnen van de firma dode letter en deden zijn oversten minachtend over zijn pogingen om daar iets aan te veranderen.

Religie

Nicholson werd in 2008 ontslagen, maar trok naar de rechtbank. In een opvallend vonnis besliste die rechtbank begin deze week dat Nicholsons visie op het milieu zo belangrijk was dat ze dezelfde bescherming kan genieten als een religieuze overtuiging, en dat een arbeidsrechtbank daardoor bevoegd is. De voormalige werkgever van Nicholson voerde aan dat zijn groene overtuiging een “levensstijl” en politieke keuze is, maar de rechter was het daar niet mee eens.
“Een geloof in klimaatverandering die door de mens geproduceerd is, en de morele overtuiging die daarmee samenhangt, maken mogelijk een filosofisch geloof uit onder de wetgeving uit 2003 rond Religie en Geloof”, stelde de rechter. Hij legt in het vonnis uit dat geloof in de klimaatverandering een politieke visie op wetenschap is, maar ook filosofisch kan zijn.
Volgens juridische experts zet het vonnis niet alleen de sluizen open voor allerlei andere rechtszaken over werknemers die om hun groene overtuiging ontslagen zijn, maar ook om andere overtuigingen, zoals de strijd voor dierenrechten, vegetarisme of feminisme.

Kritiek

Nicholson is blij met het vonnis. “Het is uit morele en ethische overwegingen dat ik me inzet voor de strijd tegen de klimaatverandering, en diezelfde morele en ethische waarden worden door de grote religies in de wereld uitgedragen”, zegt hij. Maar hij benadrukt wel dat het geloof in de klimaatverandering geen nieuwe religie is, omdat het “gebaseerd is op wetenschappelijke bewijzen, niet op geloof of spiritualiteit.”
Precies daarom krijgt het vonnis ook veel kritiek: het kan immers de indruk wekken dat de klimaatverandering een kwestie van geloven of niet geloven is. Daarmee dreigt een belangrijke stap terug gezet te worden, zeggen de critici, want het welles-nietesspelletje heeft de strijd tegen de klimaatverandering jarenlang vertraagd. Nu is er eindelijk een wetenschappelijke consensus over de klimaatverandering en de rol van de mens daarin, en ‘geloof’ in de klimaatverandering heeft dus niets met religie te maken.
Ook uit christelijke hoek kreeg het vonnis veel tegenwind, omdat al te veel filosofische overtuigingen dezelfde status als een religie krijgen. “In een wereld van mensenrechten concurreren allerlei religieuze en filosofische visies”, zegt Andrea Williams van het Christian Legal Centre in de krant Daily Mail. “Dat leidt tot wettelijke en sociale chaos.”