Campagne tegen 'obscene reclame' illustreert opkomst religieuze partijen

Het Pakistaanse ministerie van informatie publiceerde een omzendbrief die
moet verzekeren dat reclameboodschappen de waarden, cultuur en religie van
het land eerbiedigen. Ze komt er na een aanbeveling van de Raad voor
Islamitische Ideologie, een grondwettelijk orgaan dat de overheid adviseert
over islamisering van wetten en reglementeringen. Al in januari
bekritiseerde de raad de toenemende obsceniteit en vulgariteit in
gedrukte en elektronische reclame. Zonder te definiëren wat hij onder
obsceen materiaal verstaat, adviseerde het orgaan de regering hard op te
treden tegen reclameagentschappen.

De reclame-industrie is in rep en roer. Sommigen vrezen willekeurige acties
in de naam van islam, zoals vroeger onder dictator generaal Zia ul Haq.
Anderen werpen op dat de kruistocht tegen obsceniteiten overbodig is in
een land met een ultrastrikte censuur. Alles wat ook maar in de verste
verte suggestief is, komt er niet door. Dat is al jaren zo. Dat zegt
schrijver over vrijetijdsindustrie Massod Hassan over de staatsgeleide
Pakistaanse televisie, die in meer dan 90 procent van het land te bekijken is.

Sommigen zien in de campagne tegen reclameobsceniteiten de hand van de
religieuze partijen, die de wind in de zeilen hebben. Volgens de
Internationale Crisisgroep (ICG), een onderzoeks- en lobbygroep voor
conflictbeheersing, bedreigt de steeds sterkere alliantie van religieuze
partijen de burgerlijke vrijheden, de vrijheid van meningsuiting,
wettelijke hervormingen en de religieuze verdraagzaamheid in Pakistan.
Sinds 1999 heeft de regering nooit geprobeerd beleidsmaatregelen door te
voeren die tegen de wil van de mullahs ingaan, zoals de registratie van
islamscholen of de wijziging van discriminerende islamitische wetten. Dat
zegt dr. Samina Ahmed, hoofd van het Zuid-Aziatische project van de ICG in
Islamabad. Hij voegt eraan toe dat ook de eeuwige dreiging van een oorlog
met India over de kwestie Kasjmir de mullahs en het leger in elkaar armen
drijft.

Zorgwekkend is vooral de invloed van de Muttahida Majlis-i-Amal (MMA), een
alliantie van zes religieuze partijen. Net drie weken geleden zorgde die
voor de invoering van de sharia in de aan Afghanistan grenzende North West
Frontier-provincie (NWFP). De MMA heeft in twee provincies de macht,
rechtstreeks in NFWP en als lid van de regeringscoalitie in de provincie
Baluchistan. Op federaal niveau is de MMA de op twee na grootste partij; ze
probeert momenteel met de steun van kleinere partijen de grootste
oppositiepartij te worden.

De MMA maakte naam in NWFP met acties tegen aangebrande video’s en
bioscopen waar “vulgaire” films worden vertoond en “immorele”
aanplakbiljetten uithangen. MMA-activisten verplichtten ook winkeliers in
grensregio’s met Afghanistan om vrijdag te sluiten in plaats van de
officiële zondagse rustdag. Mediaberichten zeiden ook dat een provinciale
minister samen met zijn ondergeschikten binnendrong in de woning van een
vrouw in de buurt van Peshawar om haar huwelijkscertificaat te controleren.
Eind maart voerde de MMA-regering in NWFP dan de sharia in. Voorlopig rept
de regering niet over verplichte hoofddoeken voor schoolgaande meisjes of
de afschaffing van gemengd onderwijs, stappen die mensenrechtenactivisten
vreesden. Het blijft ook stil rond intrestvrij bankieren, iets wat
MMA-aanhangers van hun bestuurders hadden verwacht. Wel verklaarde een
woordvoerder voor eerste minister Akram Durrani van NWFP dat geen enkele
wet in de provincie onislamitisch zal zijn. De Internationale Crisisgroep
(ICG) vindt dat de federale regering elke provinciale wetgeving moet
schorsen die de deelname van vrouwen aan het publieke leven beperkt of
vrouwen onderwijs en werk ontzegt.