Chileense rechtbanken laten steekjes vallen in mensenrechtenprocessen

Jara was één van de vijfduizend Chilenen die opgepakt werd na de staatsgreep van Pinochet op 11 september 1973 en gevangen gehouden werd in het Chili Stadion, dat functioneerde als concentratiekamp. Hij werd zwaar gefolterd en uiteindelijk doorzeefd met 44 kogels.
De rechter oordeelde dat de toenmalige kolonel Mario Manríquez, die bevel voerde over het Chili Stadion, schuldig was aan moord, maar kon niet bepalen wie de trekker van het machinegeweer overgehaald had. Mensenrechtenorganisaties en de familie van het slachtoffer vinden het ongehoord dat het proces met die conclusie wordt afgesloten. Voormalige politieke gevangenen zeggen dat de moord gepleegd is door een brutale officier die de bijnaam “El Príncipe” (de prins) kreeg, maar het gerecht slaagde er niet in de identiteit van de officier te achterhalen.

Wisselend succes

“Het juridisch systeem is erg productief, maar de resultaten van al die activiteit zijn niet altijd die waar we op hopen.” zegt Mireya García van de Vereniging voor Familieleden van Gearresteerden en Verdwenen mensen (AFDD). “Het geval van Víctor Jara is een harde klap, en het concert van maandag is een oproep aan het gerecht om zaken niet af te sluiten voor alle elementen bekend zijn. Het gerecht mag niet in lijdzaamheid vervallen, want dat leidt tot straffeloosheid.”
De advocaat van de familie heeft al laten weten dat hij het proces zal laten heropenen. Zondag zeiden Antonio Leal en Ximena Vidal van de regerende Partij voor de Democratie (PPD) en het onafhankelijke parlementslid Tucapel Jiménez dat het leger de naam van de officier kent en moet meewerken in de zaak.
Leal zei dat de sluiting van het proces een verkeerd signaal geeft in een belangrijk proces tegen de dictatuur, die de Chileense cultuur het zwijgen probeerde op te leggen.
Op het concert traden Chileense groepen op die tot ver buiten de landsgrenzen bekend zijn, zoals Inti Illimani, Illapu en Sol y Lluvia. Het concert vond plaats in het Chili Stadion, dat sinds 2003 herdoopt is in Víctor Jara Stadion. Tijdens de concerten deed de weduwe van Jara een oproep aan de gevangenen die samen met haar man opgesloten waren in het kamp en aan militairen om zich kenbaar te maken en informatie te geven over zijn dood of over de schuldigen.
García vreest dat uit het proces de onwil blijkt om dieper te graven en de waarheid bloot te leggen. Ze vreest dat de zaak een “slecht precedent kan worden.” Ze is wel tevreden met de resultaten van een ander belangrijk proces, naar de dood van de broers Rafael en Eduardo Vergara, achttien en twintig jaar oud, die lid waren van de linkse revolutionaire beweging (MIR). De beide broers werden op 29 maart 1985 gedood. Vorige week werden drie leden van de militaire politie daarvoor veroordeeld tot tien en vijftien jaar celstraf.