Cubaanse 'Vrouwen in Wit' halen Sacharovprijs 2005 eindelijk op

Zwarte Lente, Witte Dames

De Sacharovprijs wordt jaarlijks door het Europees parlement uitgereikt aan zij die zich inzetten voor de vrijheid van meningsuiting, vrijheid van de mens en  de bescherming van de mensenrechten. De vrouwenbeweging Damas de Blanco (Vrouwen in het Wit) werd bekroond omdat ze opkomen voor de rechten van hun mannen, zonen en familieleden die door de regering aangehouden werden in 2003. Iedere zondag protesteerden de vrouwen om de mannen uit politiek gevangenschap te krijgen. Gekleed in het wit met foto’s van de gevangenen in de hand liepen ze in een stille mars door de straten van Havana.

Tijdens het regime van Fidel Castro arresteerde de Cubaanse regering 75 dissidenten in de lente van 2003. Ze werden aangehouden onder het voorwendsel acties te ondernemen tegen de nationale onafhankelijkheid, de economie en de stabiliteit van de Staat.  Onder de mannen bevonden zich vooral journalisten, artsen en mensenrechten- en democratieactivisten. Sindsdien wordt die periode door tegenstanders van de Cubaanse overheid bestempeld als de Zwarte Lente. Cubaanse dissidenten organiseren nog steeds op regelmatige basis protestacties tegen de onderdrukking van de vrijheid van meningsuiting.

Sommige mannen zaten 25 jaar lang vast in de cel, maar intussen zijn alle activisten van de Zwarte Lente vrijgelaten. Niettemin publiceerden de Damas de Blanco in 2010 een lijst met 113 namen van politieke gevangenen. Volgens de beweging bestaat de kans dat er nog meer mannen vastzitten uit politieke overtuiging.

Migratiehervorming

Laura Labrada, dochter van de overleden leidster Laura Pollán en  Belkis Cantillo nemen de prijs na acht jaar wachten eindelijk in ontvangst. Tot nu toe kon niemand de prijs ophalen omdat de regering vertegenwoordigers van de beweging een reisverbod oplegde. Net als andere critici van het regime ontvingen Labrada en Cantillo enkele weken geleden hun paspoort.

Reizen naar het buitenland is voor Cubanen opnieuw mogelijk dankzij een migratiehervorming die sinds 14 januari van kracht is. Voor januari was een paspoort aanvragen een heuse onderneming. Je had een uitreisvisum en een uitnodiging vanuit het land van bestemming nodig. Nu is er dus een versoepeling van de maatregel. De vrouwen zullen na de ontvangst van de prijs  door Europa reizen om hun zaak verder publiek te maken.