De Straat van Hormoez

De Straat van Hormoez –op zijn nauwst amper 55 kilometer breed- ligt tussen Iran en de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) en verbindt de Perzische Golf met de Indische Oceaan. Het is de enige zeeroute waarlangs olie uit Koeweit, Irak, Iran, Saudi-Arabië, Bahrein en Qatar getransporteerd kan worden. Een blokkering van dit vitale toevoerkanaal zou een sterke invloed hebben op de oliemarkt, zeker omdat in de regio nauwelijks alternatieve transportroutes met dezelfde capaciteit voorhanden zijn.
Het is dan ook geen toeval dat de Verenigde Staten, die dagelijks 2,5 miljoen vaten olie uit de Golfregio invoeren, met verschillende oorlogsschepen in de Straat van Hormoez patrouilleren. Op de recente Navo-top, begin april in Boekarest, hebben de Navo-lidstaten afgesproken om op het vlak van energieveiligheid voortaan meer inlichtingen te gaan delen.
MO* vernam uit diplomatieke bronnen dat met name de Straat van Hormoez een van de locaties is waarrond inlichtingendiensten beter zullen gaan samenwerken, ondermeer om mogelijke terroristische aanslagen tegen olietankers te voorkomen. Daarbij komt vooral Iran in the picture, dat in het verleden al herhaaldelijk heeft laten verstaan de Staat van Hormoez af te kunnen sluiten in het kader van een militair conflict. Begin januari liep in de maritieme flessenhals een confrontatie tussen gevechtsschepen van de Amerikaanse Vijfde Vloot en speedboten van de Iraanse Republikeinse Garde ei zo na uit de hand.
De speedboten waren tot op 200 meter van de Amerikaanse vloot genaderd –het Pentagon noemde de provocatie ‘roekeloos en potentieel vijandig’. Volgens vice-admiraal Kevin Cosgriff, commandant van de Vijfde Vloot, zijn ontmoetingen met oorlogsschepen van de Iraanse Republikeinse Garde niet ongewoon en verlopen de ‘interacties’ doorgaans correct.
De Straat van Hormoez is een van de belangrijkste maritieme schakels in de wereldwijde energieketen, maar zeker niet de enige. De andere strategische zee-engtes zijn de Straat van Malakka (tussen Maleisië en Indonesië), de Bab-el-Mandeb (tussen de Rode Zee en de Golf van Aden), het Panama-kanaal, het Suez-kanaal, de Straat van Gibraltar en de Bosporus en Dardanelles in Turkije.