Don’t mess with Arabs

Moeilijker wordt het om daar een beeld op te plakken want de Arabische Lente vertaalde zich niet automatisch in heuglijke beelden. De prille lentegeur was vaak te teer voor de indringende geur van bloed en traangas. Het ontluikende voorjaar in Syrië, Jemen en Bahrein werd genadeloos platgetrapt, en het Egypte na Moebarak is nog niet klaar om de macht over te dragen aan de burgers.

Het is ook moeilijk om een lentebeeld te kiezen nadat ik een Facebookbericht kreeg dat Zainab, die me door de Bahreinse opstand gidste en waarmee ik, terwijl we wachtten op ene altijd hopeloos te laat komende Youssif, women’s talk deelde, dan toch gearresteerd werd.

‘Halas’

Op nauwelijks tien dagen, twee maanden voor het jaareinde, kleurden de Bahreini’s mijn volledige MO*-werkjaar meteen rood en wit in. Twee maanden na een bezoek aan dat pietluttige golfstaatje worden mijn mailbox en Facebook doorlopend gevoed met alarmerende berichten: de 27-jarige Zahra Saleh stierf op 7 december nadat ze een metalen pin in haar voorhoofd had gekregen. Ik zag een filmpje over jonge mannen die op het dak van een burgerhuis bewusteloos worden geslagen door de Bahreinse “veiligheidsdiensten”. In een mail lees ik dat de minderbegaafde Mohammed werd veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf, een kerel die niet eens kan uitdrukken wat “revolutie” voor hem betekent. Het zijn hoge prijzen voor een onwaarschijnlijk mager resultaat.

Zainab is intussen -dankzij nogal wat internationale druk- opnieuw vrij, maar de volgende activist wacht om opgepakt te worden. Veelbetekenende hervormingen zitten er in Manama niet meteen aan te komen en de kloof tussen soennieten en sjiieten was nog nooit zo diep en politiek beladen. ‘Genoeg’, ‘halas’ werd echter nog nooit zo vet en vaak onderstreept als nu: zoals vele Arabische demonstranten hebben ook de Bahreini’s het gehad met hun tweederangsburgerschap, ze hebben het gehad met rechters die hun vonnissen schrijven nog voor ze een procesdatum hebben geprikt, ze hebben genoeg van landpikkerij, genoeg van voorgedrukte stembiljetten en voorgekauwde persberichten…

Bahrein kent een democratische opstand die aan de aandacht van de internationale wereld ontglipte, het gevolg van agressieve overheidscampagnes, politieke, diplomatieke en andere belangen, en een mediastop. Maar naast het verpletterende besef dat de Bahreinse democraten het zelf moeten doen en nog tegen bijzonder ruwe muren zullen botsen, is er die overtuiging om verder te gaan, in navolging van die andere demonstrerende Arabieren in Tunesië, Egypte, Jemen, Syrië, Marokko, Libië…

Waardigheid

Wat koester ik dat moment dat zo sterk symboliseert hoe de Arabieren in 2011 massaal het recht op waardigheid opeisten

In 2011 zag ik -naast bloedige beelden van opstanden- een Arabier die, na decennia gebombardeerd te zijn met ondraaglijke stilstand, koos voor de vreedzame creatieve oplossing om zijn protest uit te drukken. Op 23 september zwaaide de Palestijnse leider Mahmoud Abbas de wereld toe met een envelop: een staaltje van politieke ongehoorzaamheid, geïnspireerd door de Arabische burgers.

Wat koester ik dat moment dat zo sterk symboliseert hoe de Arabieren in 2011 massaal het recht op waardigheid opeisten.

In die envelop zit de aanvraag tot Palestijns lidmaatschap van de Verenigde Naties, of simpelweg de vraag om de —staatloze— Palestijnen als volwaardige wereldburgers te beschouwen. Op 23 september zat ik in datzelfde VN-gebouw. En al keek ik, net als de rest van de wereld, ook maar gewoon naar een videoscherm, en vond ik Abbas’ speech niet de meest bevlogen toespraak die ik al hoorde, de Palestijnen onderstreepten op die dag dat 2011 het jaar van de Arabische omwenteling moest zijn.

‘Genoeg’ is misschien wel het meest gebruikte woord van 2011 geworden om die massale drang naar verandering te verklaren.

De kans dat de Palestijnen in 2012 de Westelijke Jordaanoever, Gaza en Jeruzalem tot een Palestijnse staat uitroepen, is uitgesloten. Het conflict tussen Israël en de Palestijnen zit muurvast, zeker nu de westerse wereld rechtser schijnt te draaien dan de voorbije decennia. Hoelang het zal duren voor de Arabische burgers krijgen wat ze willen — volwaardig burgerschap— weet niemand. Dat de Libische, Bahreinse, Jemenitische en Syrische burgers op korte termijn de hervormingen krijgen die ze willen, is weinig waarschijnlijk.

De hardnekkigheid waarmee burgers in Egypte, Bahrein, Syrië, Jemen, Koeweit, Marokko, Jordanië na een jaar op straat blijven komen om verandering te eisen, zet verontwaardiging echter in het juiste perspectief. Het zet te denken, na de massale loftverontwaardiging over één nationale protestdag en over het vervelende ongemak door dissident spoorpersoneel. Dan beschouw ik het Arabische theeglaasje toch eerder halfvol dan halfleeg. Ik warm me liever aan de Arabische Lente dan dat ik mijn hoop laat verzuren in een Belgische Winter.

Aan alle Arabische democraten, om het in de woorden van Smith&Burrows te zeggen: the years go by so fast, let’s hope the next beats te last.