Duizend doden schrikken EU niet af

Gisteren (woensdag) werden twee tegenstrijdige verklaringen de wereld in gestuurd over de relaties tussen de Europese Unie en Israël. Ramiro Cibrian-Uzal, de gezant van de Europese Commissie in Jeruzalem, stelde dat de voorgestelde ‘opwaardering’ van de relaties met Israël niet kan doorgaan “alsof er niets aan de hand is”.
Karel Schwarzenberg, minister van Buitenlandse Zaken van Tsjechië, het land dat nu EU-voorzitter is, antwoordde dat de EU-regeringen in juni vorig jaar zijn overeengekomen dat ze hun inspanningen om een sterkere alliantie uit te bouwen met Israël zouden opvoeren. Alleen die regeringen kunnen die beslissing herzien, aldus de Tsjechische minister. “Men kan de beslissing niet veranderen op basis van woorden van een zeer gerespecteerd vertegenwoordiger van de Europese Unie in Jeruzalem.”

Bevoorrecht partnerschap

De beslissing van juni effende het pad om Israël een “bevoorrecht partnerschap” met de EU aan te bieden. Daardoor zou het geïntegreerd worden in de eengemaakte markt waarop de EU gebaseerd is en zou het ook kunnen deelnemen aan een hele reeks andere programma’s.
Schwarzenberg, die zichzelf als een “vriend van Israël” ziet, verklaarde aan parlementsleden “niet echt gelukkig te zijn met wat het land op dit moment doet”.
Verscheidene Europarlementariërs eisen een stevige antwoord van de EU op het bloedbad in Gaza. De Britse Liberal Chris Davies, die vorig weekend de oorlogszone bezocht, zegt dat Israël “Gaza in een hel heeft herschapen” door zijn genadeloze aanvallen met F16’s, die hij als “21ste-eeuwse moordmachines” bestempelde. “Zo mild zijn we nog voor geen enkel ander land geweest”, stelt Davies. “Op geen enkel moment heeft de Europese Unie zijn kritiek op de behandeling van de Palestijnen in daden omgezet.”

Niets aan de hand

De economische en diplomatieke relaties tussen Israël en de EU zijn gebaseerd op een akkoord uit 2000. Artikel 2 van die overeenkomst bepaalt dat beide partijen de fundamentele mensenrechten moeten respecteren.
Veel mensenrechtenorganisaties hadden al heel wat bewijsmateriaal verzameld over mensenrechtenschendingen van Israëlische troepen in de bezette gebieden en tijdens de oorlog in Libanon in 2006. Het groene Europarlementslid Hélène Flautre (Frankrijk) stelt dat Europa’s zwakke antwoord op het Gaza-offensief het respect voor fundamentele rechten ondermijnt waarrond alle EU-activiteiten draaien. “Als we nu doen alsof er niets aan de hand is, dan begraven we het Europese project. Dan begraven we de mensenrechten.”
Sommige Europarlementsleden hebben zich uitgesproken vóór Israël. Volgens een minderheid verdedigt Israël zich alleen maar tegen de raketaanvallen van Hamas. De Noord-Ier Jim Allister stelde dat het om een “noodzakelijke vergeldingsactie” gaat en suggereerde dat de berichten over het Palestijnse lijden propaganda zijn. “Wanneer Israël terugslaat – nadat het zwaar heeft geleden – roepen ze (Hamas) dat zij het slachtoffer zijn. Dan zeg ik: Het antwoord ligt in uw eigen handen. Stop met de raketaanvallen op Israël.”
Veel andere Europarlementsleden benadrukten echter dat de omvang van de Israëlische aanval niet in verhouding staat tot de aanvallen van Hamas. Kathy Sinnott, een Iers parlementslid, merkte op dat de handel tussen de EU en Israël 25,7 miljard euro waard was in 2007. Ze dringt aan op economische sancties. “Als we zover niet gaan, dan worden we medeplichtig aan de slachting.”