Geen spontaan feest voor Chinese verjaardag

De verjaardag van de stichting van de communistische republiek valt samen met het oude Maanfeest, een populair feest waarop Chinese families samenkomen om het einde van de oogst te vieren. Maar de Chinese leiders willen liever geen spontane vreugde en verkiezen een strak geregisseerd feest.
De militaire parade – een van de grootste die het communistische China in zijn zestig jaar gekend heeft – zal niet voor het gewone volk zijn. Het avondlijke feest op het Tiananmenplein evenmin; het vuurwerk wordt er geregisseerd door Zhang Yimou, die vorig jaar de openingsceremonie van de Olympische Spelen in Peking voor zijn rekening nam.

Veiligheidsgordel

“Het is veelbelovend dat de (communistische) partij de zestigste verjaardag samen met het Maanfeest viert”, zegt Bai Anzheng, bewaker van het Chaoyang-park, waar sommige festiviteiten zullen plaatsvinden. “Noem me bijgelovig, maar voorspelt veel goeds voor onze leiders.”
De communistische leiders zelf hebben er minder vertrouwen in. Met twee miljoen soldaten en vrijwilligers hebben ze een veiligheidsgordel rond Peking gelegd om er zeker van te zijn dat niets het vertoon van nationale kracht verstoort.
“Zelfs een mug zal niet door onze veiligheidsmuur kunnen vliegen”, zei Yang Haiyang, verantwoordelijk voor de operatie, aan een Chinese krant.

169 stappen

De zevendaagse viering begint op 1 oktober met een militaire parade en een toespraak van partijleider Hu Jintao. Tijdens de parade zullen vijf niet eerder vertoonde kruisraketten te zien zijn. Zo’n honderdvijftig met bommen geladen oorlogsvliegtuigen zullen de ceremonie besluiten.
Vervolgens komt er een optocht van 180.000 burgers, met ook de veteranen van de burgeroorlog van 1945-1949, waarin Mao Tse-tung Tsjang Kai-Sjek van de macht verdreef.
Op 1 oktober 1949 riep Mao op Tiananmen (“De Poort van de Hemelse Vrede”) de communistische republiek uit. Donderdag zullen soldaten 169 passen zetten, symbool van de 169 jaar die de Chinese natie heeft moeten afleggen sinds haar vernederende nederlaag tegen de westerse machten tijdens de Opiumoorlogen in de negentiende eeuw. “De ceremonie zal China’s gevecht om een sterke en rijke natie te worden symboliseren”, zegt Wang Zhengxu, onderzoeker aan het Instituut voor Chinabeleid van de Universiteit van Nottingham.

Drie films

Bij gebrek aan rechtstreekse deelname van de massa, wordt het nationale gevoel aangewakkerd met een stortvloed aan propaganda en drie megafilms over het ontstaan van het communistische China.
In ‘De Stichting van de Republiek’,’ ‘Tiananmen’ en ‘Boodschap’ spelen meer dan 170 acteurs mee, waaronder enkele van de bekendste namen, zoals Jackie Chan, Jet Li en Zhang Ziyi.
“Zoveel exemplaren raken nooit verkocht”, zegt Chen Xueli, die een dvd-winkel heeft. Haar klanten kopen ‘De Stichting van de Republiek’ vooral om te zien welke historische rollen hun favoriete acteurs spelen.
De drie films, die de komende drie maanden ook in de bioscopen te zien zullen zijn, richten zich eerder op de vroege jaren van het communistische bestuur dan op de hongersnood tijdens de jaren 50 en de politieke chaos tijdens de jaren 60.
Ook in de wetenschappelijke publicaties wordt de geschiedenis gecensureerd. Een geschiedenis van China waarin journalist Xiao Jiansheng ook de hongersnood in de jaren 50 en het protest op Tiananmen in 1989 opnam, werd twee jaar geleden op het Chinese vasteland verboden. Nu zet de Chinese overheid de auteur onder de druk om ook de publicatie in Hongkong te voorkomen.