Hulpverlening aan Afrikaanse landen moet anders

In het rapport ‘Voorbij elke droogte’ nemen de ngo’s geen blad voor de mond. Ze stellen het ongeschikte beleid van sommige hulporganisaties deels verantwoordelijk voor de armoede in de Sahel-regio, een gebied dat zich onder de Sahara uitstrekt over de volledige breedte van het Afrikaanse continent.
De Sahel Working Group (SWG), zoals de ngo’s zich noemen, bestaat uit een aantal grote -Angelsaksische- organisaties zoals Oxfam, het Britse Rode Kruis en CARE International.
De ngo’s breken in dit rapport met het positieve beeld van hulporganisaties dat al te vaak wordt opgehangen. Volgens hun analyse zijn de door donaties gefinancierde projecten in de Sahel vaak gebaseerd op onlogische “oppervlakkige analyses”.

Hulp van buitenaf

“Hulpprojecten gaan bijna altijd uit van extern opgelegde ideeën van ontwikkeling” en de meerderheid van de hulporganisaties ontwikkelen hun programma’s “op basis van hun eigen prioriteiten en hun eigen visies,” stelt het rapport. Bij het opstellen van projecten wordt de visie van de lokale bevolking vaak genegeerd omdat die “onvoorspelbaar” is. Dat moet veranderen, aldus de SWG. “Hulporganisaties moeten zich meer aantrekken van de levenswijze van de lokale bevolking, dan van de resultaten die hun donateurs willen zien.”
Het rapport wijst erop dat donateurs en hulporganisaties wel weten dat de problemen in de Sahel-regio langetermijnproblemen zijn, maar dat de meeste projecten alleen gefinancierd worden voor een of twee jaar. Donors verlangen resultaten na elk jaar, zelfs als dat niet realistisch is, aldus het rapport.
“We hebben sprinkhanen, droogte en hoge voedselprijzen de schuld gegeven voor de crisis die meer dan drie miljoen mensen in 2005 trof in Nigeria,” zegt Vanessa Rubin van CARE International. “Maar dat waren de aanleidingen voor het probleem. De echte oorzaak is de voortdurende erosie van de weerbaarheid van de lokale bevolking.” Het gaat er niet om mensen eten te geven, maar de onderliggende politieke en economische structuren aan te pakken die ervoor zorgen dat ze zelf geen eten kunnen oogsten of kopen.”
“We moeten de arme mensen meer bestand te maken tegen toekomstige schokken, in plaats van een voorlopige pleister op de wonde te plakken,” zegt Mbairodbbee Njegollmi van Tearfund, een ngo die lid is van SWG.

Piraterij

Niet alleen de werking van de ngo’s zelf, ook tegenwerking van buitenaf verhindert de hulp aan Afrikaanse landen. In Somalië zouden nu de humanitaire hulppakketten van de Verenigde Naties over zee moeten binnen stromen. Zouden, want de pakketten bereiken zelden land. Piraten en gewapende bendes beroven voor de kust de schepen die de hulpvoorraden aan wal willen zetten.
De VN is erg bezorgd om de duizenden Somaliërs die rekenen op de hulpgoederen. Meer dan 15 jaar lang woedden er in Somalië burgeroorlogen, was er politieke onstabiliteit en kreeg de bevolking te maken met een reeks natuurlijke rampen.  Ook vandaag blijft het land in staat van oorlog en instabiliteit, onder andere door de voortdurende aanwezigheid van Ethiopische troepen.
De zeebendes zijn zwaar bewapend en maken gebruik van speedboten, satelliettelefoon en gps. “De hulpvoorraden voor Somalië worden voor 80 procent over zee aangevoerd, maar door de enorm goed georganiseerde piraterij vinden we bijna geen schepen meer die naar de Somalische kust willen varen,” zegt Josette Sheeran van de VN.