Indianen van Abya Yala stemmen de violen

Lees de uitgebreide versie op onze achtergrondpagina
Het was een bont allegaartje van autoriteiten en stamhoofden, studenten, feministen, vredesactivisten, boeren, herders, antropologen, filosofen, yatiri’s (traditionele genezers), intellectuelen, professoren, schrijvers, vissers, wetenschappers,… allemaal met de droom van Pachakuti, de droom van een nieuw leven in harmonie, een ommekeer middels het herwinnen van het Goede Leven.
Puno overrompeld door indianen van het hele continent, van Canada tot Vuurland, wat zij aanduiden met de naam Abya Yala. Spaans was de voertaal maar er waren evengoed getuigenissen in inheemse talen, vooral dan Aymara, Quechua of Maya.

Indiaanse vrouwen willen meetellen

Op 27 en 28 mei 2009 vond de eerste top van inheemse vrouwen plaats in Puno, in het zuiden van Peru, aan de oever van het Titikakameer. Zo’n tweeduizend vrouwen, waarvan enkelen vergezeld van echtgenoot of kinderen, nagenoeg allemaal gekleed in feestelijke, traditionele klederdracht, kwamen hun rechten opeisen als inheemse bevolking en als vrouw, twee discriminerende factoren in de huidige maatschappijen.
De onderwerpen die aan bod kwamen waren zeer uiteenlopend en geven een beeld van de reële bekommernissen van deze bevolkingsgroep. In werkgroepen werd er gedebatteerd over vrouwenrechten, intrafamiliaal en politiek geweld, racisme, migratie, territorium en landeigendom of politieke rechten voor inheemse vrouwen.

Ruimte voor een inheemse visie  

De vrouwentop werd gevolgd door de Vierde Inheemse top van Inheems Volkeren, en een Top van Inheemse jongeren, van 28 tot 30 mei. Op de Jongerentop ging het onder meer  over plurinationale staten en democratie in de gemeenschappen, crisis van het kapitalistisch systeem en het goede leven of bescherming van de inheemse jeugd in nieuwe contexten.
De werkgroepen van de Vierde Top hadden het over de autonomie van politiek rechtse groeperingen in Bolivia, Ecuador, Venezuela en andere landen”, over de crisis van de kapitalistische beschaving, over ecologische schuld en klimaatsgerechtigheid, transnationale bedrijven en extractieve industrieën: mijnbouw, petroleum, gas, hout en water. Het aanbod was ruim, voor ieder wat wils.

Zoeken naar antwoorden

De drie tops waren vooral bedoeld om gelijkgestemden en lotgenoten te ontmoeten, te luisteren naar elkaars schrijnende verhalen over repressie, verlies en vervuiling van hun oorspronkelijke territoria, en het miskennen van fundamentele rechten.
De oorspronkelijke stemmen van het Continent waren verenigd in een gemeenschappelijke schreeuw ter verdediging van Moeder Aarde, tegen het reduceren tot koopwaar van alle domeinen van het leven. In deze onzekere tijden van klimaatsverandering en financiële crisis zochten al deze inheemse stemmen naar mogelijke antwoorden en uitwegen voor hun problemen.
Het was niet al gejammer wat de klok sloeg. Er werden ook voorstellen, doelstellingen en akkoorden geformuleerd en benadrukt dat er nood is aan meer solidariteit.
Het was luid en duidelijk te horen dat men af wilde van de Westersgezinde neoliberale regeringen, dat de globalisering geen goede zaak is want dat hun kinderen de eigen cultuur en afkomst verachten, misprijzen of ontkennen. “Zij zijn de toekomst en moeten onderricht worden in de inheemse taal, gebruiken, feesten, eetgewoonten, legenden, enz.”
Het klonk als een mantra die tegelijk diende om zichzelf te verzekeren het heft in eigen handen te  nemen. De overtuiging dat de strijd voor een beter leven bij hen begint, dat ze zelf de onderdrukking moeten aanklagen en toegang zoeken tot de lokale, nationale en internationale media.