Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank ontdekt markt van de armen

“Ik denk dat het tijd is voor een nieuwe aanpak: minder macro-economie en meer micro-economie”, zegt IDB-baas Luis Alberto Moreno. “Kansen bouwen voor de meerderheid” heet het nieuwe initiatief van de bank. Ongeveer 360 miljoen mensen in Latijns-Amerika en de Cariben verdienen minder dan 300 dollar (234 euro) per maand. De IDB rekent voor dat dit armenleger samen toch 510 miljard dollar (400 miljard euro) per jaar uitgeeft.

“Er zit een enorm gat in de markt”, zegt Donald F. Terry, de manager van het Multilateraal Investeringsfonds van de IDB. “Bedrijven kunnen daarop inspelen door betaalbare goederen en diensten te produceren die deze mensenmassa’s nodig hebben.” De arme Latijns-Amerikanen zijn nog meer waard als ook hun onroerende bezittingen als huizen, grondstukken en kleine bedrijven worden meegerekend, zegt de IDB. Dan spreken we over 2.500 miljard dollar (bijna 2.000 miljard euro). “Het is enorm”, oordeelt Terry. “We moeten dat potentieel aanboren.”

De IDB wil in de eerste plaats nieuwe leningen verstrekken voor basisinfrastructuur als waterleidingen, rioleringen, elektriciteitsdistributie, en stadsvervoer; huisvesting voor arme mensen en toegang tot het internet en andere moderne communicatiemiddelen.

Tegen 2011 wil de IDB haar leningen voor basisinfrastructuurprojecten optrekken tot een miljard dollar (781 miljoen euro) per jaar - één zevende van het totale bedrag dat de bank dit jaar uitleende. Dat moet ten goede komen van de 105 miljoen Latijns-Amerikanen die nu niet zijn aangesloten op de waterdistributie, en de 153 miljoen mensen in de regio die het zonder sanitaire voorzieningen moeten stellen.

Andere leningen moeten de bouwsector oog doen krijgen voor de 30 miljoen arme mensen in Latijns-Amerika en de Cariben die in krotten wonen. Verder komt er de komende vijf jaar twee miljard dollar (meer dan 1,5 miljard euro) voor beroepsopleidingen. De IDB wil tegen 2011 het bedrag dat omgaat in de sector van de microfinanciering (heel kleine leningen voor arme mensen) helpen verdrievoudigen tot 15 miljard dollar (bijna 12 miljard euro). Dan maakt de instelling de komende vijf jaar ook nog eens een miljard dollar vrij voor leningen aan kleine en middelgrote bedrijven.

Mogelijk wil de IDB met haar plan ook haar eigen hachje redden. Internationale financiële instellingen als de IDB en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) stuiten op steeds meer wantrouwen bij de regeringen van ontwikkelingslanden die traditioneel hun grootste klanten waren. Brazilië en Argentinië hebben hun schulden bij het IMF zelfs vervroegd terugbetaald om verlost te raken van de voorwaarden die het fonds steevast verbindt aan leningen. Veel Latijns-Amerikaanse en Aziatische landen bouwen ook steeds grotere financiële reserves op, waardoor ze minder nood hebben aan geld van buitenaf.

Door die evolutie zag de IDB zijn operationeel inkomen dalen van 862 miljoen dollar in 2004 tot 712 miljoen dollar dit jaar. “De Bank erkent dat ze nieuwe wegen moet bewandelen. De instelling staat echt onder druk”, zegt een medewerker van de IDB die zijn naam niet wil zien verschijnen.

De IDB telt 47 lidstaten: 26 landen van Latijns-Amerika en de Cariben die overwegend leningen nodig hebben, en 21 crediteurlanden: Canada en de VS, 16 Europese landen, Israël, Japan en Zuid-Korea. Tot begin dit jaar leende de IDB vooral geld uit aan regeringen; privé-ondernemingen konden enkel aankloppen met infrastructuurprojecten en initiatieven ter bevordering van internationale handel of voor de ontwikkeling van kapitaalmarkten. Maar in april besliste het bestuur van de bank soepelere criteria te gaan hanteren voor leningen aan privé-ondernemingen. (PD/ADR)