Journalisten roepen Iran op collega's vrij te laten

De campagne kreeg de naam “Onze samenleving zal een vrije samenleving zijn”, een verwijzing naar de bekende uitspraak van ayatollah Khomeini, de leider van de Islamitische Revolutie, in een interview met Der Spiegel in 1978. De oproep werd ondertekend door onder meer Reporters Zonder Grenzen, het Comité ter Bescherming van Journalisten, PEN International en de Internationale Vereniging van Uitgevers.
De groep verenigde zich vanuit een “gevoel van gedeelde, urgente bezorgdheid over het welzijn van journalisten, schrijvers en bloggers in Iran.” De coalitie doet haar oproep in een open brief aan ayatollah Khamenei, die Khomeini in 1989 opvolgde als hoogste leider van Iran. Ze vraagt Iran “minstens zestig schrijvers, journalisten en bloggers vrij te laten die achter de tralies zitten, in tegenspraak met beschermingsgaranties die geboden worden door de Iraanse grondwet en de internationale wetgeving.” De coalitie roept meteen ook de internationale gemeenschap op om druk uit te oefenen op de Iraanse overheid.
“Iran telt nu het grootste aantal gevangen journalisten van alle landen ter wereld”, zegt Paul Steiger van het Comité ter Bescherming van Journalisten. “We moeten ze een duidelijke boodschap van steun zenden.”

Doodstraffen

In de nasleep van de controversiële verkiezingsuitslag van juni vorig jaar werden niet alleen journalisten, maar ook vele tientallen betogers en mensenrechtenactivisten opgepakt. In de processen die op de arrestaties volgden, werden zware straffen uitgesproken, waaronder tientallen terdoodveroordelingen.
Woensdag publiceerde de International Herald Tribune al een oproep van de Iraans-Canadese journalist en filmmaker Maziar Bahari onder de titel “Laat mijn collega’s gaan.” “De enige beschuldiging tegen veel reporters die momenteel in de Iraanse cel zitten is dat ze de overheid een spiegel voorhielden”, schreef hij. “Ze wilden de regering niet omverwerpen. Ze hebben nooit de wapens opgenomen. Ze deden hun werk even vreedzaam als journalisten overal ter wereld.”
Bahari, die tien jaar correspondent van Newsweek was in Iran, werd zelf gearresteerd in de woelige periode na de verkiezingen en werd maandenlang vastgehouden. Hij is naar eigen zeggen gefolterd en met de dood bedreigd, en moest onder dwang toegeven een spion te zijn voor westerse inlichtingendiensten voor hij op borg werd vrijgelaten.

Mensenrechtenschendingen

Donderdag publiceerde ook de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW) een rapport over de mensenrechtenschendingen door de Iraanse politie en veiligheidsdiensten. Daarin heeft de organisatie het over grove mensenrechtenschendingen, waaronder standrechtelijke executies, verkrachtingen en foltering, schending van het recht op vrije meningsuiting en willekeurige arrestaties.
“De overheidscampagne van intimidatie is er niet in geslaagd om kritische stemmen het zwijgen op te leggen”, zegt Joe Stork van Human Rights Watch. Hij roept de Iraanse regering op om onmiddellijk iedereen vrij te laten die op een vreedzame manier zijn of haar ongenoegen uitte en om de verantwoordelijken voor de mensenrechtenschendingen te vervolgen.