Klimaatverandering vormt groeiende bedreiging voor wereldsteden

De toekomst van steden ziet er op het eerste gezicht rooskleurig uit: wereldwijd willen steeds meer mensen in de stad wonen – tegen 2050 zelfs twee derde van de wereldbevolking volgens de VN, en de steden worden steeds groener en duurzamer.

Maar tegelijk worden die steden steeds meer bedreigd door natuurrampen. Dat is voor een groot deel het gevolg van de klimaatverandering, waardoor de kans op overstroming, modderstromen en stormen toeneemt. Vorige week nog bleek uit het nieuwste rapport van het internationaal VN-klimaatpanel (IPCC) dat de gevolgen van de klimaatverandering er sneller aankomen dan tot nog toe voorspeld. Tegelijk drijft de zoektocht naar een plaats om te wonen miljoenen mensen naar meer risicovolle plekken zoals overstromingsgebieden.

Swiss Re, een van de grootste verzekeringsbedrijven ter wereld, onderzocht de mate waarin 616 grote steden over de hele wereld gevaar lopen door vijf types van natuurrampen: aardbeving, storm, vloedgolf, tsunami en rivieroverstroming. De studie maakt een schatting van het aantal doden, gewonden en evacuaties bij dergelijke rampen.

Sandy als voorproefje

Uit die simulatie blijkt dat snel groeiende steden die momenteel als een succesverhaal beschouwd worden, zoals Shenzhen en Guangzhou in China of Jakarta in Indonesië, groot gevaar lopen op een natuurramp. Ook oudere steden als Tokio en Nagoya in Japan en Los Angeles en San Francisco lopen ernstig risico. Opvallende conclusie is dat orkaan Sandy, die stevig huishield New York, maar een voorproefje is van wat wereldsteden nog kunnen meemaken.

In Europa lopen vooral Amsterdam en Rotterdam gevaar, gevolgd door het Ruhrgebied en steden als Londen, Parijs en Milaan.

Het rapport pleit voor maatregelen om de stedelijke gebieden weerbaarder te maken, zoals een betere planning en strenge bouwvoorschriften. “Sandy heeft ons getoond hoe kwetsbaar steden kunnen zijn, en hoe snel kritieke infrastructuur het kan laten afweten, met name in gebieden met een hoge concentratie aan mensen en eigendommen”, stelt het rapport. “Daarom is een betere voorbereiding op rampen nergens urgenter dan in de snel groeiende wereldsteden.”

Overstromingen

Omdat de meeste steden aan de rand van een stroom of rivier gebouwd zijn, vormt overstroming vaak het grootste risico. In de 616 onderzochte steden lopen in totaal 379 miljoen inwoners gevaar, tegenover 283 miljoen inwoners die kwetsbaar zijn voor een aardbeving, en 157 miljoen voor stormen.

Vaak moeten de steden rekening houden met meerdere bedreigingen of een combinatie ervan. Zo zijn de miljoenensteden in de delta van de Parelrivier in China kwetsbaar voor storm, vloedgolf en overstromingen. Tokio, Taipei en Manila moeten zich beter voorbereiden op zowel aardbevingen als vloedgolven.