Mauritius stapt in race om Afrikaanse landbouwgrond

Mauritius maakt zich zorgen over de hoge internationale voedselprijzen. Het eiland produceert maar een kwart van het voedsel dat zijn 1,2 miljoen inwoners en de talrijke toeristen verbruiken. Dat aandeel kan moeilijk veel worden opgedreven, want Mauritius is maar 2000 vierkante kilometer groot.
De oplossing ligt voor de hand. In veel nabijgelegen Afrikaanse landen is er wel nog veel grond, terwijl arbeid er bovendien veel goedkoper is. Met de ondernemingsgeest en het investeringskapitaal van Mauritius vormt dat een mooie combinatie.
Murveen Ragobur en Gansham Boodhram, twee ondernemers uit Mauritius, zijn net terug uit Mozambique. Vorig jaar hebben ze er in een proefproject rijst geteeld, en aardappelen en uien voor de plaatselijke markt. Hun onderneming, Greenworld Ltd, mikt zowel op Mauritius als op andere landen in de regio als afzetmarkt.
“Arbeiders aanwerven is geen probleem in Mozambique”, zegt Ragobur. “Er is ook veel grond in handen van de staat, en daar is ook makkelijk aan te komen. Je kan en hernieuwbare pachtovereenkomst voor 50 jaar afsluiten.”

Strategisch plan

Ragobur en Boodhram zijn het soort ondernemers op wie Mauritius inzet met zijn Strategisch Plan voor Voedselzekerheid voor de periode 2008/2015. Samenwerking met de landen in de regio staat daarin centraal. Begin 2008 ondertekende Mauritius al principe-overeenkomsten met Madagascar en Mozambique. In Mozambique is al 5000 hectare landbouwgrond beschikbaar voor ondernemers uit Mauritius.
Volgens Dhaneshwar Dumur, de directeur van de Mauritiaanse overheidsdienst voor landbouwkundig onderzoek, is Mozambique interessant omdat gewassen als aardappelen er het hele jaar door kunnen geteeld worden, ook in periodes waarin de boeren in Mauritius niets kunnen oogsten.
Volgens Dumur betekenen de eerder lakse voorschriften met betrekking tot hygiëne en voedselveiligheid in sommige Afrikaanse landen wel een belangrijke hinderpaal voor investeringen in de landbouwsector. Ook de politieke instabiliteit is een probleem.
Er zijn nog andere redenen waarom de Mauritiërs nog niet massaal naar Mozambique zijn getrokken. Het is moeilijk om er op industriële schaal te produceren, op veel plaatsen zijn er geen irrigatiemogelijkheden, de wegen zijn slecht, er zijn nauwelijks opslagplaatsen en ook de infrastructuur voor de verwerking van de oogst laat te wensen over.
Sommige investeerders klagen ook over malaria, gevaarlijke slangen in de velden, niet al te ijverige arbeiders en onbetrouwbare plaatselijke partners.
Maar volgens Ragobur en Boodhram heeft Mauritius niet veel tijd te verliezen. “De Mozambikanen hebben ons niet nodig, wij hebben hen nodig,” zegt Ragobur. Ook Chinese, Indiase, Zuid-Afrikaanse en Europese ondernemers hebben plannen in de Afrikaanse landbouwsector. “De voedselcrisis treft iedereen”.
Mauritius heeft wel nog een voetje voor in Mozambique en Madagascar omdat de voorouders van veel van zijn inwoners uit die landen afkomstig zijn. Ze werden twee eeuwen geleden als slaven naar de suikerrietplantages op Mauritius gebracht.