Ngo’s Latijns-Amerika bezorgd over grote infrastructuur-projecten

Uit zorg over het gebrek aan informatie over de projecten, waarvan sommige
al van start zijn gegaan, riep het Zuid-Amerikaanse Regionale Comité van de
World Conservation Union (UICN-Sur) een elektronisch forum in het leven waar
betrokkenen hun visie konden geven. Deze maand werd de balans opgemaakt van
de reacties.

“Is IIRSA werkelijke effectief als het gaat om duurzame ontwikkeling”,
vraagt Silvia Sánchez van de Peruaanse Associatie voor Natuurbehoud zich af
op het forum. “Snelwegen zijn belangrijk, maar ze zijn waardeloos als de
aanleg ervan niet hand in hand gaat met planning voor landgebruik waarin
mensen in het middelpunt van de ontwikkeling plaatsen”, zegt ze.

Meer dan driehonderd mensen, voornamelijk vertegenwoordigers van ngo’s en
academische instellingen, deden mee aan het forum. Ze waarschuwen dat de
projecten een ontwikkelingsmodel kunnen versterken dat gebaseerd is op
exploitatie van natuurlijke hulpbronnen, zonder dat ze bijdragen aan het
oplossen van armoede en werkloosheid in de regio.

Ook wezen ze erop dat de projecten “een groot risico voor het milieu” met
zich mee kunnen brengen, omdat ze invloed hebben op regio’s met een grote
biodiversiteit. De projecten zouden bovendien de schuldenlast van de
uitvoerende landen kunnen verhogen.

Verschillende waterwegen, snelwegen en havens die in het verleden in de naam
van ‘ontwikkeling’ werden aangelegd, hadden tot resultaat dat ze een
economisch model ondersteunden waarin monocultuur en ontbossing bevorderd
werden, waarschuwden de forumdeelnemers. Ze constateerden dat informatie die
met IIRSA te maken heeft, maar beperkt toegankelijk is.

IIRSA ontstond in 2000 op de top van de Zuid-Amerikaanse presidenten in
Brasilia. Tijdens die top stond de vraag centraal welke economische
mogelijkheden er in de regio liggen voor de twaalf landen, als het gaat om
het aanleggen van snelwegen, bruggen, dammen, havens, waterwegen,
aardgasleidingen, elektriciteitsnetwerken en het verbeteren van de
telecommunicatie.

Een van de vlaggenschepen van IIRSA is de Camisea-gaspijpleiding in Peru. De
leiding van 730 kilometer lengte, brengt gas uit het Amazonewoud naar de
kust van Peru. Het project ligt hevig onder vuur van de milieubeweging en
inheemse gemeenschappen. Inheemse bevolkingsgroepen in Colombia en Venezuela
zijn ook tegen een ander IIRSA-project, dat betrekking heeft op het
uitbreiding van kolenmijnindustrie en de bouw van twee havens om de kolen te
exporteren tussen de twee landen.

Een ander mega-project, dat gezien wordt als bolwerk van corruptie in Zuid-
Amerika, is de Argentijns-Paraguaanse Yacyretá-dam. Een miljoenenproject
waarvoor de lokale bevolking moest verhuizen, dat negatieve effecten had op
het ecosysteem en dat de publieke schulden flink deed oplopen.

Het nieuwste project dat op stapel staat is de Zuidelijke Gaspijpleiding.
Die leiding moet aardgas over een afstand van 8.000 kilometer van de
Venezolaanse Caribische kust naar Río de la Plata, tussen Argentinië en
Uruguay, transporteren.

“Wij maken ons grote zorgen over alle IIRSA-projecten die op touw gezet
worden zonder dat de samenleving enige informatie krijgt over de impact
ervan”, aldus Víctor Ricco van het Centrum voor Mensenrechten en Milieu in
Argentinië. IIRSA telt in totaal 335 projecten ter waarde van bijna 38
miljard dollar. De projecten worden onder andere gesteund door de Andean
Development Corporation en de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank.