Obama overweegt VN-verdrag inheemse volkeren

De resolutie werd met een grote meerderheid van VN-lidstaten goedgekeurd in september 2007, maar werd verworpen door de regering-Bush. Die had moeite met het argument van inheemse leiders dat geen economische of politieke macht de natuurlijke rijkdommen van inheemse volkeren mag exploiteren zonder hun informed consent (toestemming op basis van duidelijke informatie).

Australië als voorbeeld

Ook Canada, Nieuw-Zeeland en Australië stemden tegen de resolutie, die inheemse volken het recht geeft hun cultuur en land te behouden. De nieuwe, links georiënteerde Australische regering is inmiddels op de beslissing teruggekomen. De regering van eerste minister Kevin Rudd heeft ook al verontschuldigingen aangeboden voor het leed dat de inheemse volkeren is aangedaan in het verleden.
De ommekeer in Australië werkt aanstekelijk in de Verenigde Staten. Inheemse organisaties willen dat de nieuwe regering in Washington een gelijkaardige geste doet en zich bij de inheemse bevolking verontschuldigt voor een verleden van misbruik en discriminatie.
“De VS zouden de VN-verklaring moeten steunen”, zegt James Polk van Foreign Policy in Focus, een progressief tijdschrift van het Institute for Policy Studies in Washington. “Het document stelt dat inheemsen gelijkwaardig zijn en dat ze hun rechten moeten kunnen doen gelden zonder gediscrimineerd te worden.”
In de Verenigde Staten wijzen eerste tekenen erop dat de nieuwe regering een ander beleid zal voeren. Enkele inheemse vertegenwoordigers werken als adviseur van Obama. Maar het is nog onduidelijk of de regering-Obama de VN-verklaring zal ondertekenen. “Onze positie over dit onderwerp wordt bekeken”, zei Patrick Ventrell, woordvoerder van de Amerikaanse delegatie bij de VN. “Ik kan er verder geen commentaar op geven”.

Tijdens zijn verkiezingscampagne heeft Obama herhaaldelijk gezegd dat hij belang hecht aan de problemen van de inheemse bevolking in de VS en dat ze hem konden vertrouwen. Die belofte wordt hem nu opnieuw voor de voeten geworpen.

Rechten

De verklaring is ingegeven door de groeiende bezorgdheid over de exploitatie van natuurlijke rijkdommen van inheemse bevolkingsgroepen en de onderdrukking van hun culturele waarden en gebruiken door commerciële concerns en overheden.
Veel wetenschappers zijn ervan overtuigd dat de traditionele kennis en medewerking van de inheemse volken van groot belang zijn in de strijd tegen de klimaatverandering en het verlies van biodiversiteit.
Tijdens zijn verkiezingscampagne heeft Obama herhaaldelijk gezegd dat hij belang hecht aan de problemen van de inheemse bevolking in de VS en dat ze hem konden vertrouwen. Die belofte wordt hem nu opnieuw voor de voeten geworpen.

Discriminatie

De VS hebben in het verleden veel kritiek gekregen van het VN-Comité voor de Eliminatie van Raciale Discriminatie (CERD) voor de manier waarop de inheemse bevolking er behandeld werd en voor het omstreden gebruik van hun territorium en natuurlijke rijkdommen.  In 2006 en 2008 stelde ook een panel van Amerikaanse deskundigen dat de Amerikaanse overheid zich schuldig maakte aan discriminatie.
Ook buurland Canada werd onder vuur genomen door het CERD voor de manier waarop het de inheemse bevolking behandelt. De rechtse regering in Ottawa toont echter geen enkele bereidheid om haar standpunt ten opzichte van de VN-verklaring te veranderen.