Oliestakingen baren Libische ministers zorgen

Volgens getuigen maakten de gewapende mannen deel uit van een groep burgers die het werk in de haven bij eerdere acties verstoord hadden om aandacht te creëren voor het gebrek aan werkgelegenheid in de regio. Volgens een ingenieur bij de Zueitina Oil Company eisten de mannen dat de haven meteen zou stoppen met haar net hervatte olie-export. Op een Italiaans schip na, dat toch de haven mocht verlaten, was de actie succesvol. Een getuige stelde dat de gewapende mannen geen geweld gebruikten.

‘Stakingen worden niet beantwoord door de regering’

De bezetting komt enkele uren nadat stakende arbeiders in de haven aangaven met hun actie te willen stoppen en de productie te hervatten. De werknemers van de Zueitina Oil Company, die vanuit de gelijknamige havenstad opereert, hadden het werk zowel in de olievelden als in de haven drie weken geleden neergelegd. Volgens een woordvoerder van het bedrijf gaat het om misnoegde arbeiders die een nieuwe bedrijfsleiding willen. Zelf stellen de werknemers vooral te staken om een hoger loon te eisen dat de gevaren van hun werk zou weerspiegelen.

De arbeiders organiseerden eerder dit jaar al verschillende stakingen. ‘Na onze eerste actie zes maanden geleden verzekerde het bedrijf ons dat ze de problemen binnen de drie maanden zouden aanpakken, maar uiteindelijk deden ze niets’, meldt een van de betrokken manifestanten. De laatste maanden duiken op verschillende plaatsen in het land gelijkaardige acties op. Bij die stakingen eisen arbeiders en bewakers meer banen voor de lokale bevolking, hogere lonen en betere omstandigheden voor werknemers.  

Een hoge werkloosheidsgraad bij jonge afgestudeerden lijkt de bevolking evenveel zorgen te baren. Een ingenieur uit Ajdabiya beschrijft het probleem: ‘Veel jonge afgestudeerden willen zich niet aansluiten bij het leger of de politie, zelfs al zijn dat de enige twee werkgevers die vacatures openstellen en een bron van inkomen opleveren voor jonge mensen. De regering moet de hand uitsteken naar steden die het moeilijk hebben. Zo is er bijvoorbeeld geen onafhankelijke universiteit in Ajdabiya, en kampen we net als andere Libische steden met een gebrek aan opgeleid medisch personeel.’

Ministers willen stakingen illegaliseren

Libisch Minister van Energie Ali Muhairig geeft de staking aan als oorzaak van lange stroomonderbrekingen die Tripoli tijdens de eerste weken van de ramadan teisteren. De minister stelt voor om acties die het nationaal welzijn in gevaar brengen bij wet te verbieden. Daarmee volgt hij de visie van het energiecomité in de regering die inhoudt dat stakers die installaties uitschakelen gerechtelijk vervolgd moeten kunnen worden. 

Eerste minister Ali Zeidan gebruikt agressievere taal. Volgens Zeidan stellen de stakers hun eigen belangen voor die van het land door de bevoorrading van elektriciteitscentrales te onderbreken. De premier stelde dat de regering ‘misschien geweld zou moeten gebruiken’ om de stroom van protestacties te stoppen.

Volgens financiële nieuwsdienst Bloomberg zorgden stroomonderbrekingen en stakingen ervoor dat de Libische olieproductie de voorbije maand met zestien procent daalde. Omdat de olie-en gasindustrie verantwoordelijk is voor 60 procent van het Libische bbp, en een dalende productie van grondstoffen de relaties met internationale oliebedrijven onder druk zet, lijkt de regering nu harder te willen optreden tegen de stakers. Zo verviervoudigde de Libische overheid dit jaar de grootte van haar speciale beveiligingsmacht voor de olie-industrie tot 12.000 troepen.

Acties opgeschort tot einde ramadan

De stakers ontkennen dat hun acties de oorzaak zijn van de stroomproblemen. Om die stelling te staven, en als reactie op de belofte van Minister van Olie en Gas Abdulbari al-Arusi om binnen een maand een oplossing te zoeken, waren de manifestanten volgens de Libya Herald op 16 juli weer gestart met de productie van gas. Volgens Reuters schortten de arbeiders de staking op tot het einde van de ramadan en kwam de olieproductie en –export op het moment van de bestorming weer op gang.

Op het einde van de ramadan – op 8 of 9 augustus – zou de betrokken unie van oliearbeiders haar positie evalueren. Het is nog niet duidelijk of de nieuwe bezetting van de vestiging die plannen zal tenietdoen.