[opinie] Brussel moet spreken

Lula zat rechts en Hu Jintao links. In het midden een glimmende, uittredende George W. Bush. Het openingsdiner van de G20-top in Washington toonde meteen dat de oude machtsdriehoek VS-EU-Japan is opengebroken en vervangen door een veel beter en breder gespreide veelhoek waarin landen als Brazilië, Rusland, India en China onmisbare spelers zijn.
Toch was 15 november niet de nieuwe dageraad die sommigen gevreesd en anderen verhoopt hadden. De opkomende economische machten kregen een invitatie van Bush omdat hij erop rekent dat zij tegenwicht zullen bieden tegen een al te groot enthousiasme bij de Europeanen voor nieuwe regels en beperkingen op financiële markten. Of de leiders van de opkomende landen die rol ook zullen spelen tijdens de komende onderhandelingen, zal voor een groot deel afhangen van de druk die uitgaat van hun nationale publieke opinie en economische belangen.
Barack Obama liet intussen vanuit Chicago weten dat zijn topprioriteit de reële Amerikaanse economie is, dat is het mandaat dat hij van de Amerikaans kiezers gekregen heeft. Daarmee zit hij trouwens op de lijn van de Braziliaanse president Lula, die de rijke landen op een persconferentie in Washington opriep hun eigen huishouden in orde te brengen en opnieuw voor economische groei te zorgen. Dat is ook de aanpak die China gekozen heeft, door 600 miljoen dollar uit zijn gigantische financiële reserve te investeren in de eigen economie, eerder dan in het Internationaal Muntfonds (IMF) waar het nauwelijks wat te zeggen heeft.
De G20 bestaat uit Argentinië, Australië, Brazilië, Canada, China, Frankrijk, Duitsland, India, Indonesië, Italië, Japan, Mexico, Rusland, Saoedi-Arabië, Zuid-Afrika, Zuid-Korea, Turkije, Groot-Brittannië, de Verenigde Staten en de Europese Unie. Voor de gelegenheid en na fel aandringen, werden ook Spanje en Nederland uitgenodigd -waardoor België het enige EU-kernland was dat thuis moest blijven. Het resultaat, wellicht, van anderhalf jaar wereldschokkend goed bestuur. Die G20 vertegenwoordigt zowat negentig procent van het mondiaal bruto nationaal product, tachtig procent van de wereldhandel en driekwart van de wereldbevolking. Dat is indrukwekkend en het geeft de indruk dat de bijeenkomst van wereldleiders in Washington met recht en rede beslist over de wereldeconomie. In een exclusief interview met MO* maakt Miguel d’Escoto, huidig voorzitter van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, zich daar behoorlijk kwaad om. De meest representatieve groep, zegt d’Escoto, is de G192: de Verenigde Naties.
Bovendien hebben elk van de G20 landen af te rekenen met een groter wordende kloof tussen de rijke elites en de arme onderlaag –die in landen als Indonesië, Mexico en Zuid-Afrika een overdonderende meerderheid van de bevolking uitmaakt. Hun welzijn wordt in de lange slotverklaring van Washington kort aangeraakt, zoals ook klimaat en voedselzekerheid éénmaal vermeld worden. Nochtans liggen daarin de twee goede redenen om het mondiale financiële systeem te redden en te hervormen: opdat de wereld in staat zou zijn om de moordende armoede en vernietigende klimaatverandering diepgaand en efficiënt aan te pakken.
Of Europa en de wereld ook echt bereid zijn aan deze cruciale problemen te werken, kan de komende weken afgemeten worden aan de resultaten van twee internationale topconferenties: in Doha over het financieren van ontwikkelingssamenwerking, in Poznán over een globaal klimaatakkoord.
Op beide conferenties is de Belgische regering wél uitgenodigd. Als ons Brussel mag meespreken, verwachten we dat het spreekt vanuit de zorg voor een duurzame en rechtvaardige toekomst. Voor alle zes miljard mensen.