Oppositie start uitdoofscenario monsterstaking

De Venezolaanse banken, die sinds 2 december enkel ‘s ochtends even toegankelijk waren, openen vanaf maandag 3 februari weer de hele dag hun deuren. De vereniging van de Venezolaanse privé-banken, die instaan voor 90 procent van de financiële transacties, nam die beslissing gisteren (woensdag) met een tweederde meerderheid. In de meeste openbare scholen zijn de klassen opnieuw gevuld - Onderwijsminister Aristóbulo Istúriz heeft het over 90 procent - en ook de privé-scholen stoppen volgende week waarschijnlijk met de staking.

Sinds december is er geen activiteit meer in de grote winkelcentra en de verwerkende industrie. Er werd nog wel voedsel geproduceerd op kleine schaal, want bakkers en de kleine en middelgrote ondernemingen bleven open. Deze week kwam daar echter verandering in. In het centrum van Caracas en andere grote steden was ook het gebruikelijke gebrom van de ochtendspits opnieuw te horen. De files voor de benzinestations staan er nog steeds.

Het lijkt nog weinig zin hebben om nog lang door te gaan nu het hooggerechtshof het voornaamste doel van de staking - een niet bindend referendum over het aanblijven van de president - onbereikbaar heeft gemaakt. Het referendum (over de vraag of Chávez verzocht kan worden zijn ambt neer te leggen) was gepland voor twee februari, maar het hooggerechtshof besliste vorige week woensdag bij wijze van voorzorgsmaatregel het referendum voorlopig op te schorten, in afwachting van een beslissing ten gronde.

We hebben een tijdsschema opgesteld voor de uitdoving van de staking zodat het niet wordt geïnterpreteerd als een nederlaag, zegt een stakingsleider van de christen-democraten aan IPS, op voorwaarde van anonimiteit. We beginnen met de meest acute sectoren zoals de voedingindustrie en het onderwijs. De oppositie wil doorgaan met het verzamelen van handtekeningen voor een grondswetswijziging om Chávez’ ambtstermijn (2000-2006) in te korten. Zondag gaan de scholen en grote winkelcentra daarom weer open, zegt de oppositieman, zodat er naar hartelust handtekeningen ingezameld kunnen worden. Enkele dagen later zouden de openingsuren dan weer worden ingekort, om te tonen dat de stakers de touwtjes nog steeds in handen hebben. De privé-media, die de jongste weken hun programma’s onderbraken om spotjes tegen Chávez uit te zenden, zullen de laatsten zijn om opnieuw tot de orde van de dag over te gaan. Waarschijnlijk is dat pas tegen 10 februari, voorspelt de oppositiebron.

De oppositie haalt trouwens niet volledig bakzeil: ze is er in geslaagd om aan de wereld te tonen hoed groot de tegenstand tegen Chávez is en dwong onderhandelingen onder auspiciën van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) af. Daarin wordt een electorale oplossing (lees ‘vervroegde verkiezingen’) voor de crisis besproken.

Regering en oppositie onderhandelen nog over het heropstarten van de oliesector, die de economische motor vormt van Venezuela. De bedrijfstop en enkele duizenden arbeiders van het kolossale staatsoliebedrijf Petróleos de Venezuela (PDVSA) legden het werk neer in de boorinstallaties, de raffinaderijen en de olietankers. De normale dagelijkse productie van 2,8 miljoen vaten daalde tot 150.000 bij het begin van de staking. De regering reageerde met een noodplan, schakelde het leger in en verving een deel van het personeel door duizenden werkwilligen. Daardoor steeg de productie weer boven het miljoen vaten. De vraag is nu wat er moet gebeuren met de duizenden ersatzarbeiders van Chávez bij PDVSA. De oppositie vraagt amnestie voor alle arbeiders die het werk neerlegden, maar de regering wil op dat punt niet ingaan bij de onderhandelingen, zegt Américo Martín, één van de zes onderhandelaars van de oppositie. Het Venezolaanse gerecht heeft intussen een onderzoek ingesteld naar vermeende sabotage. Voor de saboteurs zal er geen pardon zijn, zweert vice-president José Vicente Rangel, de leider van de onderhandelaars van Chávez.