Overvloed aan drugsgeld hypothekeert verkiezingen van 2006

Snel en doortastend kan je de Peruaanse aanpak van de strijd tegen de drugs niet noemen. Het Peruaanse leger is een nieuwe campagne gestart om cocaplantages te verwoesten, maar het gerecht volgt niet. Pas zeventien maanden nadat de Amerikaanse regering de Peruaanse luchtvaartondernemer Fernando Zevallos op haar lijst met grote internationale drugshandelaars zette, werd de man op 19 november in Peru gearresteerd.

In de Peruaanse drugssector gaat alles veel sneller. Na de grootscheepse acties tegen cocaboeren van de jaren 90, neemt de oppervlakte van de illegale plantages weer zienderogen toe. Peru telt nu weer 40.000 hectaren cocavelden, genoeg voor de productie van 100 ton cocaïne. In Peru is die hoeveelheid 128 miljoen euro waard, in de VS 2,1 miljard euro.

Al dat geld maakt de Peruaanse drugsbaronnen steeds machtiger. Volgens de VS en het Peruaanse gerecht legde Zevallos met zijn winsten uit de drugshandel de basis voor zijn luchtvaartmaatschappij AeroContinente. De low budgetmaatschappij verwierf een dominante positie in Peru en Chili, en stond vorig jaar op het punt Aerolíneas Argentinas te kopen. Maar de maatschappij van Zevallos ging in juni 2004 dicht nadat de Amerikaanse regering met juridische maatregelen had gedreigd tegen iedereen die Zevallos nog hielp zijn commerciële activiteiten verder te zetten.

Peru is minder recht door zee. Volksvertegenwoordigers van het regerende Perú Possible en verschillende andere partijen namen het op voor Zevallos toen de Chileense regering AeroContinente verbood nog langer Chileense luchthavens aan te doen op grond van de banden van de maatschappij met de drugsmaffia.

Onlangs verwierp het Peruaanse hooggerechtshof ook een Amerikaans verzoek om Jorge ‘Polaco’ Chávez uit te leveren, een beruchte drugshandelaar die banden heeft met Zevallos. Amerikaanse drugsbestrijders pakten Polaco in Florida op met een vracht cocaïne, maar de man wist naar Lima te ontsnappen.

De sterke vraag van Mexicaanse kartels voedt de groei van de drugsproductie in Peru. Peruaanse drugsbestrijders zeggen dat ze de eerste 11 maanden van dit jaar 11,3 ton cocaïne in beslag hebben genomen, een absoluut record. Peruaanse drugshandelaars begonnen pas in de tweede helft van de jaren 90 zelf cocaïne te produceren en rechtstreeks samen te werken met de grote Mexicaanse kartels. Daarvoor maakten ze enkel cocapasta aan in opdracht van de Colombiaanse drugsmaffia. Door die tussenstap te vermijden, verdienen de Peruaanse drugsbaronnen veel meer.

Het overvloedige geld corrumpeert politici, instellingen, legerofficieren, zakenmensen en journalisten. Het verkiezingsjaar 2006 - de Peruanen kiezen een nieuwe president, een parlement en regionale en gemeentelijke besturen - dreigt de vervlechting van de drugsmaffia met de Peruaanse elite nog veel sterker te maken. Drugsgeld kan makkelijk witgewassen worden via verkiezingscampagnes, en toezicht houden op de herkomst van de middelen van duizenden kandidaten is onbegonnen werk.

Corruptie is niet de enige factor die de Peruaanse drugssmokkelaars helpt te overleven. Ook de angst speelt mee. Vorige week maandag (5 december) werden in het stadje Palmapampa vijf agenten vermoord. Amper een maand geleden zette de Peruaanse regering in de stad met hulp van de VS een basis op voor de strijd tegen de drugshandel. De aanval wordt gezien als een waarschuwing aan het adres van het leger, dat met een nieuwe campagne is begonnen om cocavelden te vernielen. In de regio leven ongeveer 25.000 boeren van de illegale teelt. (PD)