Overwinning Hamas kan Palestina duur te staan komen

Na de overwinning van Hamas in de Palestijnse stembusslag van vorige maand, kondigde Israël aan 45 tot 55 miljoen dollar (37 à 45 miljoen euro) aan belastingsinkomsten en accijnzen niet te zullen overdragen aan de Palestijnse Autoriteiten (PA). De beslissing volgde op de weigering van Hamas om de wapens neer te leggen, het bestaansrecht van de Israëlische staat te erkennen en een vredesbesprekingen te beginnen.

Ook internationale donoren praten achter gesloten deuren over de mogelijke opschorting van steun aan een regime dat ijvert voor de vernietiging van zijn buur en veronderstelde vredespartner. Elk jaar maken ongeveer 34 donoren en internationale organisaties goed een miljard dollar (833 miljoen euro) over aan de Palestijnse overheid. De EU draagt 600 miljoen dollarbij, de VS zijn goed voor 400 miljoen, de andere donoren vullen de gaatjes.

Palestina heeft die steun dringend nodig. De afname van de hulp aan de Palestijnen zal leiden tot grootschalige hongersnood en politieke chaos, waarschuwt professor Jamil Halal, een socioloog van de Birzeit-universiteit op de West Bank.

Op eigen kracht raken de Palestijnen niet uit de problemen. De Palestijnse economie is de laatste jaren steeds verder in het moeras gezonken. De versnippering van het Palestijnse grondgebied in kleine gebieden, van elkaar gescheiden door controleposten en de veiligheidsmuur, heeft de werkloosheid doen toenemen, zegt Halal. Een derde van de Palestijnse actieve bevolking zit zonder werk, en bijna de helft van de Palestijnen leeft onder de armoedegrens.

Daar komt nog bij dat de Palestijnse Autoriteit nu al 800 miljoen dollar in het rood staat. Zonder voldoende buitenlandse steun stevent de Palestijnse overheid af op een spoedig bankroet.

Het Israëlisch-Palestijns Centrum voor Onderzoek en Informatie, een beleidsdenktank in Jeruzalem, vermoed dat Hamas verwacht dat islamitische staten als Saudi-Arabië, Qatar en Iran, samen met islamitische steunfondsen de opgezegde Westerse financiële steun zullen vervangen.

Hamas praat daarover met Saoedi-Arabië dat nu al ieder jaar 40 miljoen dollar (33 miljoen euro) overmaakt. De salarissen van de ambtenaren zullen ze daardoor kunnen betalen, denkt Gershon Baskin van het Centrum. Maar fondsen vrijmaken voor investeringen en infrastructuurprojecten zullen de donoren van het Midden-Oosten niet doen, vermoedt hij.

Ondanks het feit dat verschillende moslimlanden hun verbondenheid met de Palestijnen uitroepen, lijkt die zich niet in financiële steun te vertalen. Iran kan een uitzondering vormen, zeker omdat Hamas, anders dan de vorige regering, weigert om vredesgesprekken met Israël aan te knopen. (JV/PD)