Peilingen geven tegenstanders Chávez ruime meerderheid

“Je kan het vergelijken met iemand die terminaal aan kanker lijdt: hij heeft misschien nog een maand, een half jaar of een jaar te leven, maar zeker is dat hij zal sterven”, zei Saúl Cabrera van het opinieonderzoeksbureau Consultores 21. Op basis van een telefonische peiling besluit Cabrera dat 64 procent van de kiezers tegen Chávez zou stemmen wanneer het tot een referendum zou komen. De grondwet voorziet de mogelijkheid vanaf augustus, wanneer Chávez’ ambtstermijn halfweg is.

Peilingen in 64 steden en op het platteland “tonen sinds eind 2001 een meerderheid van 70 procent tegen Chávez”, verklaarde Luis León van het bureau Datanálisis tegenover de buitenlandse pers. Beide opiniepeilers wijzen erop dat hun voorspellingen in het verleden het uiteindelijke resultaat erg dicht benaderden en benadrukken hun politieke neutraliteit. Zoniet zouden de studies die 80 procent van hun inkomsten uitmaken aan geloofwaardigheid en prestige verliezen, zo luidde het.

De regering Chávez en de oppositie zoeken samen naar een vreedzame uitweg voor de impasse, onder bemiddeling van César Gaviria, de secretaris-generaal van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS). De oppositie dringt aan op een grondwetsherziening om Chávez’ zesjarige termijn te verkorten en zo snel mogelijk nieuwe verkiezingen mogelijk te maken. De regering houdt zich echter aan de letter van de wet, die ten vroegste in augustus een referendum mogelijk maakt over het al dan niet aanblijven van de president.

Welk scenario er uiteindelijk ook uit de bus komt, “met meer dan 60 procent van de stemmen tegen Chávez heeft de oppositie altijd gewonnen, ook wanneer de president het in nieuwe verkiezingen moet opnemen tegen verschillende kandidaten”, zegt León. Volgens de opiniepeiler gold in de laatste dertig jaar van de Venezolaanse steeds “de wet van de tweede plaats”: de mensen kiezen automatisch voor de kandidaat die het best geplaatst is om de president te verslaan.

De peilingen lijken ook de mythe te ontkrachten dat de Venezolaanse samenleving verdeeld is volgens sociale klasse. In de peiling van Datanálisis sprak bij de lagere inkomens 65 procent en bij de middelhoge inkomens 58 procent zich uit tegen Chávez. Volgens Consultores 21 is het overgrote deel van de middenklasse in Carácas tegen Chávez, maar heeft de president meer aanhang bij de middenklasse op het platteland.

“Wanneer we aan de 40 procent met sympathie voor de president vroegen of ze ook voor hem zouden stemmen, bleef er nog maar 30 tot 33 procent over”, zei Cabrera. 49 procent van de bevraagden geeft de president de schuld voor de staking die het land twee maanden lamlegde, 21 procent de oppositie en 25 procent beide partijen, zo blijkt nog uit de peiling van Consultores 21. 90 procent van de mensen verwacht dit jaar een nog slechtere economische situatie dan vorig jaar.

Cabrera en León sluiten niet uit dat het geschil alsnog een “radicale wending” neemt, bijvoorbeeld een militaire interventie door Chavezgezinde legerofficieren. Op die manier zou Chávez “de stukken op het bord opnieuw kunnen verdelen”. “Stel jezelf in de plaats van Chávez. Hij is geen domkop”, zei León, “Waarom zou hij verkiezingen willen wanneer hij weet dat hij gaat verliezen? Als hij zeker was van zijn zaak, waren er zeker al verkiezingen geweest. Hij heeft het vroeger vaak genoeg gedaan, toen de meerderheid van de mensen achter hem stond”.