Regenwater wordt goud waard

Experts waarschuwen al langer dat de machtige rivieren die Noord-India vanuit de Himalaya van smeltwater voorzien, steeds minder betrouwbaar worden als waterleverancier. Haryana krijgt van Delhi het verwijt dat het te veel water afleidt uit de Yamuna, maar de deelstaat antwoordt dat het zelf te kampen heeft met lage waterstanden in die rivier. “Dit jaar haalt het debiet van de Yamuna amper de helft van de normale waarde, en het ziet ernaar uit dat die tekorten groter en groter gaan worden, zegt R.K. Garg, de ingenieur die verantwoordelijk is voor de irrigatieprogramma’s in Haryana.

Zelfs onder waterbouwkundigen groeit het besef dat de almaar toenemende dorst van burgers, boeren en bedrijven op een andere manier gelest moet worden. “De dagen van de grote irrigatiekanalen zijn voorbij,” zegt M L Sood, een 80-jarige ingenieur die zijn hele loopbaan heeft doorgebracht op de werven van irrigatieprojecten in de vruchtbare deelstaat Punjab. Sood is ervan overtuigd dat de toekomst bij ‘rainwater harvesting’ ligt, kleinschalige initiatieven om maximaal profijt te halen uit de plaatselijke neerslag. Die is dankzij de moesson in grote delen van India gelukkig behoorlijk overvloedig. “Het peil van de rivieren blijft dalen; als we het regenwater niet intensief beginnen aan te spreken, zijn de gevolgen voor het subcontinent niet te overzien,” oordeelt Sood.

Sood laat bezoekers graag de weelderige grasperken en boompartijen zien in en rond Panchshila Park. Al dat groen wordt met regenwater in leven gehouden. Het water wordt opgevangen op de daken van grote gebouwen in de buurt, en opgeslagen in grote ondergrondse vergaarbekkens die gevuld zijn met rivierzand of gravel. Volgens Sood kostte de hele installatie minder dat 3.000 euro – geld dat door de buurt werd bijeengebracht.

Volgens Uttam Amar Mishra, een onderzoeker van het invloedrijke Tata Energy Research Institute (TERI), is de veralgemening van dergelijke initiatieven de enige manier om de watervoorziening van Delhi op een duurzame manier te verzekeren. “Nu vloeit meer dan de helft van de regen die tijdens de moessonmaanden juli en augustus op Delhi valt, ongebruikt weg naar de Yamuna.”

Op aandringen van ngo’s heeft het stadsbestuur van Delhi al in 2001 regels uitgevaardigd die de installatie van opvangsystemen voor regenwater verplicht maken op nieuwe gebouwen als scholen, hotels, fabrieken en appartementsblokken.

Maar die inspanningen moeten duidelijk nog worden opgedreven. Ondanks een al in 1998 uitgevaardigd verbod op de aanleg van nieuwe waterputten, blijft de grondwaterspiegel in Delhi zinken omdat te veel water wordt opgepompt. Sinds februari worden daarom alle waterputten in de stad geregistreerd; illegale putten worden verzegeld en de eigenaars van de toegelaten putten moeten een heffing betalen op het water dat ze oppompen. Delhi telt naar schatting 100.000 toegelaten en 250.000 illegale waterputten.

Grote delen van India kampen met vergelijkbare problemen. In 18 deelstaten daalt de grondwaterspiegel alarmerend snel – gemiddeld met 20 centimeter per jaar. Volgens de Central Groundwater Board zullen tegen 2025 in 15 deelstaten belangrijke ondergrondse waterlagen helemaal uitgeput zijn als er geen verandering komt in dat tempo. Een ommekeer lijkt alleen mogelijk als de goedkope elektriciteitstarieven worden opgetrokken die het oppompen van grondwater nu zo goedkoop maken. 30 procent van de stroom die in India verbruikt wordt, zou naar grondwaterpompen gaan.