Rusland zet migranten aan de deur

In plaats van de oorspronkelijk geplande 3,9 miljoen werkvergunningen zal Rusland er dit jaar dus misschien maar twee miljoen uitreiken, of nog minder als de situatie dat opdringt. Joeri Luzhkov, de burgemeester van Moskou, heeft al beslist dat het aantal voor de hoofdstad dit jaar gehalveerd wordt. Het valt nog af te wachten hoe beleidsmakers op andere plaatsen reageren. Poetin waarschuwde al dat de Russen niet erg happig zijn op het zware en slechtbetaalde werk waarvoor de voorbije jaren migranten werden aangetrokken.

Eigen werkvolk eerst

Rooskleurig ziet de toekomst er alvast niet uit voor de gastarbeiders in Rusland. Bedrijven uit de bouwsector en andere ondernemingen die veel ongeschoolde arbeiders in dienst hebben, hebben al duizenden migranten op straat gezet. Andere bedrijven beginnen hun buitenlandse werknemers nog laattijdiger te betalen dan de voorbije jaren al het geval was. Nationalistische groepen als de Beweging tegen Illegale Migratie en de Verenigde Jonge Garde van Rusland blijven de regering oproepen om nog meer banen voor Russen te reserveren. Dat gebeurde al met de kleinhandel: twee jaar geleden kwam er een wet die migranten verbiedt in die sector actief te worden.
Voor landen als Armenië, Azerbeidzjan, Kazachstan, Kirgizië en Oekraïne is die evolutie rampzalig. Ze zijn economisch sterk afhankelijk van het geld dat uitgeweken landgenoten naar huis sturen.
De vermindering van het aantal werkvergunningen kan er ook toe leiden dat er nog meer buitenlanders in Rusland in de illegaliteit terecht komen. Nu al werken er naar schatting vijf miljoen migranten zonder de nodige papieren. Illegale werknemers worden nog vaker uitgebuit en slecht behandeld dan migranten die wettelijk in regel zijn.

Overreactie

Volgens Pjotr Bizjoekov van het Centrum voor Sociale en Arbeidsrechten overdrijven de Russische bedrijven. “Ze zijn te vroeg begonnen met die ontslagen; mensen werden de laan uitgestuurd omdat de zaken wel eens slechter zouden kunnen gaan, al verkeren de bedrijven allerminst in een catastrofale situatie.” Volgens verschillende experts zal Rusland ondanks de crisis blijven kampen met een tekort aan werknemers in bepaalde sectoren. De Russen staan niet te dringen voor hard en slecht betaald werk.
Rusland zorgt immers steeds beter voor werkloze landgenoten. Begin januari ondertekende president Dmitri Medvedev een wet die de steun aan ontslagen Russen optrekt. De regering mag ook meer geld uitgeven om werknemers die overbodig dreigen te worden, te herscholen of te helpen naar een andere regio te verhuizen. Rusland investeert ook extra in openbare werken om meer banen te scheppen. Een en ander wordt gefinancierd uit een reservefonds met meer dan 100 miljard euro dat Rusland aanlegde met de winst uit de verkoop van aardolie.