Scandinavische landen beste humanitaire hulpverleners, zegt DARA

Dat de grote spelers beter scoren dan de kleinere klopt bij de HRI in geen geval. Noorwegen scoort het beste in de humanitaire index, gevolgd door Denemarken, Zweden, Ierland en Nederland. De Europese Unie staat op de zevende plaats en België op de dertiende. De Verenigde Staten zijn zeventiende, gevolgd door Luxemburg en Italië.

Om het vergelijken te vereenvoudigen werd de rangschikking in drie groepen ingedeeld. De Scandinavische landen staan voorop met veel lof over hun humanitaire hulp, maar toch ook enkele zwaktes. Zo zouden ze te optimistisch zijn over de bekwaamheid van de Verenigde Naties om de hulp effectief te coördineren. Ook krijgen ze de kritiek vaak te kiezen voor gezamenlijke fondsen, eerder dan betrokken te geraken in moeilijke situaties ter plaatse.

De Scandinavische leiders worden gevolgd door de groep genaamd “lerende leiders”, die bestaat uit de VS, de EU, Engeland, Frankrijk en Canada. Ze hebben een grote invloed op de humanitaire agenda, maar zijn te bureaucratisch en inflexibel. Ten slotte zijn er de “strevende deelnemers” met onder meer Ierland, Duitsland, Australië en België. Sommige van hen hebben te kampen met een budgetcrisis of een gebrek aan ervaring in de gebieden. Australië en Duitsland worden geprezen voor hun focus op rampvoorbereiding en risicovermindering.

Aandachtspunten

Na vijf jaar maakt DARA de balans op. De organisatie legt daarbij enkele accenten, onder meer de verschillen tussen mannen en vrouwen in humanitaire crisissen, transparantere fondsen, meer hulp op lange termijn en een betere voorbereiding op rampen. Daarnaast maakt DARA zich zorgen over de kwaliteit en de doeltreffendheid van de humanitaire hulp. Axel Vande Veegaete, verantwoordelijke Internationale Hulpverlening bij Rode Kruis-Vlaanderen, erkent dat de kwaliteit en doeltreffendheid knelpunten zijn, maar benadrukt dat er aan gewerkt wordt.

Vande Veegaete vindt het goed dat DARA klemtonen legt. De voorbereiding op rampen is ook voor het Rode Kruis een prioriteit. De nadruk op bepaalde groepen ziet hij ruimer dan enkel het verschil tussen mannen en vrouwen. Het Rode Kruis ijvert voor voldoende aandacht voor alle kwetsbaren, ook ouderen bijvoorbeeld.

Voorbereiden en anticiperen

Sinds de start van de humanitaire index, stond de wereld al voor veel uitdagingen. Verschillende humanitaire crisissen, met name in de Hoorn van Afrika, noopten tot dringende hulp. Maar ook de Arabische Lente maakte duidelijk hoe snel dingen kunnen veranderen. De vraag is hoe de internationale gemeenschap daarop kan anticiperen en zich voorbereidt op humanitaire crisissen.

Vande Veegaete erkent dat het niet eenvoudig is om dergelijke zaken te zien aankomen. Toch kon de wereld zich voorbereiden op de droogte in de Hoorn van Afrika, en nu in de Sahel. ‘De wereld moet lessen trekken uit rampen in het verleden. Daarnaast is er een verschil tussen preventie en voorbereiding. Het is moeilijk iets te voorkomen, maar je kan je voorbereiden’, meent hij. ‘De situatie in Afrika is te wijten aan extreme droogte en conflicten. De droogte kon door preventiesystemen voorspeld worden. Jammer genoeg schiet de internationale gemeenschap pas in actie bij beelden van stervende kinderen’, aldus Vande Veegaete.