Steven Vanackere breekt een lans voor de rechten van holebi’s

Minister Vanackere opende zijn toespraak tot de Mensenrechtenraad met de bevestiging van de universaliteit van alle mensenrechten die vermeld worden in de Universele Verklaring van de Mensenrechten (UVMR) ‘voor alle regio’s en alle culturen’. Daarmee verwijst Vanackere naar de debatten die al decennia woeden over de vraag over de UVMR niet te veel een westers document is dat aangepast moet worden aan de specifieke culturele waarden van bijvoorbeeld inheemse volkeren of islamitische samenlevingen. ‘Het pleidooi voor universele mensenrechten verliest zijn geloofwaardigheid en zijn impact als we er op een selectieve manier mee omgaan’, volgens Vanackere.
België wil dat engagement concretiseren door zwaar in te zetten op de strijd tegen discriminatie, van welke aard ook. Daarom engageert België zich ook zo sterk in de opvolging van de VN conferenties tegen racisme en discriminatie (het zogenaamde Durban werkagenda). In dat verband stelde Vanackere dat ‘de tendens in bepaalde landen om seksuele oriëntatie te criminaliseren gekwalificeerd moet worden als verontrustend’. Daarmee spreekt België, als voorzitter van de Mensenrechtenraad tot juni 2010, zich impliciet uit tegen recente wetgeving in landen als Oeganda en Burundi, waarin homoseksualiteit -ook onder volwassenen- strafbaar gemaakt wordt.
Een ander heikel punt in de internationale debatten over mensenrechten is de vraag van met name de islamitische landen om het beledigen van religieuze gevoelens te erkennen als een schending van de waardigheid en rechten van de mens. Daarover had Vanackere een korte verwijzing in zijn speech: ‘Alle vormen van discriminatie, racisme en haat zijn schendingen van de mensenrechten. In die context moeten de staten een evenwicht zoeken dat zowel het recht op vrije meningsuiting als de vrijheid van godsdienstbeleving garandeert.’
In dat verband bevestigde Vanackere een opmerking die daarvoor gemaakt werd door VN Hoog Commissaris voor Mensenrechten Navanethem Pillay, die stelde dat staten die voor meer bescherming van de mensenrechten willen zorgen ‘interne cohesie en externe credibiliteit nodig hebben’ en dat de Mensenrechtenraad daarom ‘moet vermijden terug te vallen op regionale reflexen’. Met andere woorden: de Raad moet vermijden dat het debat over godsdienst en vrijheid van kritiek gevoerd wordt in landenblokken, maar integendeel op basis van inhoudelijke argumenten moet steunen.
De andere klemtoon in het discours van Vanackere had betrekking op de bescherming van de rechten van vrouwen, én op het betrekken van vrouwen in het behoud van vrede en in de heropbouw na oorlogen en conflicten, in de lijn van de VN Resolutie1325, die dit jaar haar tiende verjaardag viert. België kondigt overigens een aantal activiteiten aan in Brussel, Genève en New York om de verjaardag van die Resolutie onder de internationale aandacht te brengen.
Ten slotte riep Vanackere ook op om ‘de strijd tegen terrorisme, foltering, arbitraire opsluiting en gedwongen verdwijningen’ op een open manier te bespreken. De minister benadrukt dat de strijd tegen het terrorisme niet mag leiden tot het inperken van de burgerlijke vrijheden in onze samenlevingen, aangezien ‘vrijheid en veiligheid complementair zijn en elkaar wederzijds versterken’.