Surfen in mkathimbani

GautengOnline is een ambitieus project: elke school in de provincie Gauteng
zou de komende vijf jaar minstens 25 pc’s moeten krijgen die toegang bieden
tot het internet. Op die manier zouden 1,5 miljoen scholieren op het
wereldwijde web kunnen. Real learning, real time, real smart luidt de
slogan waarmee het initiatief dan toch weer in het Engels wordt aangeprezen.
De provincie heeft al een half miljard rand (53.000 euro) uitgetrokken voor
wat het grootste ICT-project in Afrika moet worden. Ook Zuid-Afrikaanse en
internationale informaticabedrijven steunen het initiatief.

Een groot probleem is wel dat veel scholen in Gauteng nog niet op het
stroomnet zijn aangesloten - in sommige gebouwen is er zelfs geen stromend
water. Het Ministerie van Onderwijs van Gauteng stoot dan ook op de voor de
hand liggende kritiek dat het de prioriteiten uit het oog is verloren. Maar
Ignatius Jacobs, een lid van de Bestuursraad voor Onderwijs in Gauteng,
stelt dat het project er juist toe heeft geleid dat de infrastructuurnoden
van de scholen in de provincie nu sneller worden aangepakt. Zonder
elektriciteit kan het project nu eenmaal niet draaien.

Jacobs stelt dat een pilootproject in 25 scholen enthousiast is ontvangen
door leerlingen en leerkrachten. Computers en netwerkverbindingen op de
meest verafgelegen plaatsen installeren is volgens hem niet de grootste
uitdaging - hij denkt dat het project staat of valt met de ontwikkeling van
een leerplan dat de aandacht van de leerlingen gaande houdt en het
onderwijzend personeel motiveert om zich te blijven bijscholen. Maar andere
experts benadrukken dat de technische problemen niet onderschat mogen worden
- als alle pc’s eenmaal geïnstalleerd zijn, zal het een hele klus zijn het
beheer, het onderhoud en de netwerkbeveiliging ervan in goede banen te
leiden.

Voor de provincie is GautengOnline meer dan een onderwijsproject - het
kadert ook in de regionale ontwikkelingsstrategie. Gauteng is het economisch
hart van Zuid-Afrika en vervult een locomotieffunctie voor de rest van het
land. De spanningen op de Zuid-Afrikaanse arbeidsmarkt - 35 procent van de
actieve bevolking in Zuid-Afrika is werkloos, maar tegelijkertijd raken 300
tot 500.000 vacatures voor hooggekwalificeerde werknemers niet ingevuld -
kunnen waarschijnlijk het snelst in Gauteng worden aangepakt. Door
scholieren vlotter toegang te bieden tot de kennis die op de moderne
arbeidsmarkt gevraagd wordt, hoopt het provinciebestuur de regionale
werkloosheid terug te dringen en de economie in heel het land een
belangrijke bijkomende impuls te geven.

Maar sommige Zuid-Afrikaanse vakbonden vrezen dat de investeringen in de
ICT-sector ten koste gaan van inspanningen die de werkgelegenheid in
traditionele sectoren zouden kunnen helpen behouden. Daardoor zouden arme
werknemers die geen vaardigheden bezitten om in een moderne diensteneconomie
aan de kost te komen, aan hun lot worden overgelaten.

Intussen heeft naast Gauteng ook de Westelijke Kaapprovincie plannen voor de
grootschalige introductie van e-mail en internet in de scholen. De komende
jaren zouden in die provincie een miljoen scholieren en 26.000 leerkrachten
hun weg moeten leren te vinden op het internet.