Tsjetsjenië houdt media onder de knoet

De Tsjetsjeense president Alu Alkhanov van de Russisch-gezinde partij
Verenigd Rusland gaat door met het onderdrukken van de weinige kritische
oppositiemedia die nog in het land overblijven. Dat zegt Tatyana Lokshina
van de Internationale Mensenrechten Federatie.

“De media worden zwaar belemmerd, niet alleen door het gebrek aan
infrastructuur maar vooral door een sfeer van angst die in de republiek
heerst. De meeste elektronische en gedruk-te media worden, net zoals in
Rusland, streng gecontroleerd door de overheid. Onafhankelijke journalisten
worden bedreigd en zelfs gedood”, aldus Lokshina.

Een redacteur van de staatstelevisie zegt dat haar collega’s zijn bedreigd
door gewapende mannen, vermoedelijk militairen van de staatsveiligheid,
nadat zij hadden geprobeerd te be-richten over diefstal van bouwmaterialen
uit huizen die tijdens het bombardement op Grozny in 1999 en 2000 zijn
beschadigd.

De krant ‘Chechenskoe Obchestvo’ kreeg vorig jaar nog een waarschuwing voor
zijn verslag-geving over de moord op voormalig president Yandarbieyev.
Hoofdredacteur Timur Aliev, een van de meest prominente mediamensen in de
noordelijke Kaukasus, werd verschillende keren door de politie ondervraagd
en zelfs beschuldigd van georganiseerde misdaad. Zijn krant wordt beschouwd
als “antiregering” en mag alleen nog elektronisch verschijnen.

Vertegenwoordigers van de Tsjetsjeense media maken gewag van steeds meer
zelfcensuur, als een gevolg van interne druk (van redacteuren of eigenaren)
en externe druk van de overheid en veiligheidsdiensten. Zij zeggen dat er
een grote terughoudendheid is om te berichten over hoge
overheidsfunctionarissen die bij een misdrijf betrokken zijn, uit angst voor
vergelding.

Journalisten in Tsjetsjenië mogen wel “kritisch” berichten over
verschillende sociale thema’s, maar ze moeten de “vuile onderwerpen” zoals
mensenrechten, corruptie en het probleem van de straffeloosheid in het land
vermijden. Verschillende journalisten proberen deze onderwer-pen dan maar
“tussen de regels” te belichten, maar dat is niet gemakkelijk. “Het probleem
is dat de rechtbanken en het openbaar ministerie geen gehoor geven aan onze
klachten”, zegt een anonieme krantenredacteur.

Moskou is zich van geen kwaad bewust en zegt dat er in Tsjetsjenië wel
degelijk vrijheid van pers en meningsuiting bestaat, “al is het een ander
soort van vrijheid dan naar Russische nor-men of naar de normen van Europese
landen”, zegt Yelena Zelinskaya van Media Soyuz.

De media in Tsjetsjenië, zegt ze, streven naar objectiviteit en gaan op zoek
naar een basis-waarheid die erop is gericht om de door oorlog verscheurde
samenleving positief te verande-ren. „Het is belangrijk om kritische
publicaties en het verspreiden van meningen te erkennen, ook van de kant van
de overheid. Hierdoor zouden veel problemen opgelost kunnen worden.”