Uitblijven extra ontwikkelingshulp kan 45 miljoen kinderen fataal worden (Oxfam)

De Millenniumdoelen zijn acht fundamentele ontwikkelingsdoelstellingen die de internationale gemeenschap tegen 2015 wil realiseren. Oxfam waarschuwt dat de rijke landen dringend meer geld moeten vrijmaken om die ambitieuze voornemens waar te maken. Binnen 10 jaar moeten onder meer de armoede en de honger in de wereld gehalveerd zijn, alle kinderen in staat zijn lager onderwijs af te maken en de kinder- en kraambedsterfte ver worden teruggedrongen.

Momenteel lijken bijna al die doelstellingen onhaalbaar. Als we niet in een hogere versnelling schakelen, zal Afrika bezuiden de Sahara in 2015 bijna 250 miljoen mensen extra tellen die moeten rondkomen met minder dan een dollar per dag, zegt Oxfam. Wereldwijd zullen nog eens 97 miljoen kinderen niet naar school kunnen gaan. Er komen ook nog eens 53 miljoen mensen bij die het zonder riolering moeten stellen.

Oxfam roept de donorlanden op onmiddellijk 50 miljard dollar (39 miljard euro) extra vrij te maken voor ontwikkelingshulp om de millenniumdoelen te halen. De organisatie wil ook dat alle buitenlandse schulden van de armste landen helemaal worden kwijtgescholden.

De organisatie noemt de bedragen die rijke landen nu investeren in internationale armoedebestrijding beschamend laag. Gemiddeld draagt elk inwoner van de industrielanden per jaar 60 euro af aan ontwikkelingshulp - de prijs van één kopje koffie per week. Ooit waren we guller: in vergelijking met het toenmalige bruto binnenlands product gaven de rijke landen in de jaren 60 nog dubbel zoveel steun als vandaag.

Alleen Nederland, Noorwegen, Zweden en Denemarken geven constant meer dan 0,7 procent van hun bruto binnenlands product uit aan ontwikkelingshulp - een norm die de VN al in 1970 vastlegde. Landen als België, Italië, Frankrijk en Groot-Brittannië hebben zich wel geëngageerd om hun hulp de komende jaren stelselmatig op te schroeven. Maar Oxfam schat dat de VS tegen het huidige tempo nog tot 2040 nodig zal hebben om zijn hulpniveau voldoende op te krikken, en Duitsland nog tot 2087. Japan vermindert zijn ontwikkelingshulp zelfs.

Nog minder werk maken de rijke landen van betere markttoegang, het slechten van handelsbarrières en schuldverlichting - maatregelen die arme landen ook vooruit zouden helpen. Oxfam heeft berekend dat de 32 armste landen elke dag zowat 75 miljoen euro overmaken aan internationale schuldeisers. Die schulden kwijtschelden zou de industrielanden de komende tien jaar niet meer dan 1,4 miljard euro per jaar kosten - minder dan 2 euro per inwoner per jaar.

Oxfam vreest verder dat de strijd tegen het internationale terrorisme ten koste gaat van de hulp aan de armste landen. Een derde van de stijging van de internationale ontwikkelingshulp in 2002 houdt bijvoorbeeld verband met grote toezeggingen aan Afghanistan en Pakistan. Ontwikkelingshulp krijgt een andere invulling. In Denmarken, Japan en Australië is de bestrijding van terrorisme nu een expliciete doelstelling van hulpprogramma’s.

De internationale hulporganisatie heeft ook problemen met de kwaliteit van veel ontwikkelingshulp. Een vijfde van de hulp die de Europese Unie ter beschikking stelt, komt bijvoorbeeld minstens een jaar te laat. Ongeveer 70 procent van de Amerikaanse en 92 procent van de Italiaanse hulp is ‘gebonden’ - het geld kan alleen gebruikt worden om goederen en diensten aan te kopen in het geverland. Bovendien gaat maar 40 procent van alle ontwikkelingshulp naar echt arme landen.

Oxfam vindt dat ook de arme landen hun beste beentje moeten voorzetten. Ontwikkelingslanden moeten onder meer minstens een vijfde van hun budget voorbehouden voor sociale uitgaven en moeten meer inspraak garanderen om zo meer rekening te gaan houden met de belangen van arme bevolkingslagen. (PD)