VS verdubbelen budget voor terreurbestrijding in Afrika

12 procent van de olie die de Amerikanen jaarlijks verbruiken, komt momenteel uit Afrika. Verwacht wordt dat dit aandeel de volgende 10 tot 15 jaar zal oplopen tot een kwart. De grootste bronnen zijn te vinden in de Niger Delta, de Golf van Guinee, en in enkele Sahellanden.

Een snelle terugblik op 11 september 2001 en de twee Amerikaanse oorlogscampagnes in het Midden-Oosten leert dat het veiligstellen van deze oliestromen cruciaal is voor de oliemaatschappijen en de regering-Bush.

Vorig jaar kreeg het Trans-Sahara Counter-Terrorism Initiative (TSCTI) nog 16 miljoen dollar (13,5 miljoen euro) toegewezen, een peulenschil. Maar de komende jaren zal het bedrag gevoelig opgetrokken worden. In 2006 ontving het TSCTI alvast bijna het dubbele, 31 miljoen dollar (26 miljoen euro), en in 2008 moet dat bedrag nog eens verdriedubbelen, tot 100 miljoen dollar (84 miljoen euro).

De vraag is of dat ook tot een grotere Amerikaanse troepenmacht in de regio zal leiden. Hoewel het Amerikaanse leger dit ontkent, is het een vaststaand feit dat er in het noordwesten van Afrika de laatste tijd gevoelig meer militaire oefeningen gehouden worden door gezamenlijke Amerikaanse en plaatselijke troepen van ondermeer Tsjaad, Nigeria en Mauritanië. Officieel zijn die oefeningen bedoeld om opgewassen te zijn tegen de opkomende terroristische dreiging van islamistische groeperingen in de streek.

Volgens de in Brussel gevestigde denktank International Crisis Group zijn die echter al 60 jaar in de regio aanwezig, en hebben ze totnogtoe geen enkele link met antiwesters geweld gehad. De denktank pleit in een rapport voor waakzaamheid en een grotere Westerse betrokkenheid in de regio. Maar een verkeerde, hardhandige aanpak (door het Amerikaanse leger), zou de balans wel eens naar de verkeerde kant kunnen doen omslaan, waarschuwt het rapport.

Voor Maya Rockeymoore, een stafmedewerker van de in Washington gevestigde ngo TransAfrica Forum is er meer aan de hand. De VS bouwt haar initiatieven uit onder het mom van antiterreuracties. Dat ze haar oliebelangen wil beschermen tegenover andere grote concurrenten als China, zal de waarheid dichter benaderen.

Volgens haar is er meer Amerikaanse militaire activiteit in de regio dan aangenomen. Het TSCTI is maar een van de 10 nieuwe militaire overeenkomsten met landen in Noord- en West-Afrika en in de Sahel. Zowel in Ghana, Marokko, Gabon en Senegal zijn al Amerikaanse voorposten gestationeerd.

Dit is fase-nul (pre-conflict) oorlogsvoering, reageert woordvoerder Derek Kauffman van het Amerikaanse leger. Zodat het niet in een Afghaans scenario verandert. Hij noemt het Sahara-gebied wegens zijn armoede, wetteloosheid en grote moslimbevolking, een vruchtbare gebied voor de rekrutering van terroristen.

Hoeveel Amerikaanse troepen precies in de regio gestationeerd zijn is onduidelijk. Volgens het Amerikaanse leger zelf zijn het er minder dan 100.

Daar hecht John Pike van de ngo GlobalSecurity.org in Virginia weinig geloof aan. Ook Pike denkt dat er meer aan de hand is met de groeiende Amerikaanse aanwezigheid in Noordwest-Afrika. Het is deels imperiumbouw, deels veiligheidsmissie. Als wij er niet heengaan, gaat iemand anders, zoals China. (JVP/ADR)