Wereld eet dit jaar 3 miljoen ton kip minder (FAO)

Veel consumenten in de landen van Europa, Afrika, Azië en het Midden-Oosten waar de gevaarlijke vogelgriepvariant H5N1 is opgedoken, mijden kip. In Italië was de consumptie van bouten, vleugeltjes en ander kippenvlees half februari met 70 procent gedaald, zegt de FAO. In Frankrijk liep de consumptie met een vijfde terug, ondanks ostentatief gepeuzel van president Jacques Chirac.

Ook in Afrika eten inwoners van getroffen landen als Egypte en Nigeria minder kip en eieren; zelfs in hun buurlanden is het effect voelbaar. En in India, waar op 18 februari de eerste besmette kip werd aangetroffen, zouden producenten een kwart minder verkopen. De plaatselijke prijzen van kippenvlees daalden daardoor met 12 tot 13 procent.

Vóór de internationale verspreiding van het gevaarlijke vogelgriepvirus, schatte de FAO dat de wereld dit jaar 84,6 miljoen ton kip zou eten. Nu gaat de organisatie uit van 81,8 miljoen ton.

Door de angst voor besmet kippenvlees daalt ook de importvraag. De FAO denkt dat dit jaar nog voor iets meer dan 8 miljoen ton kippenvlees internationaal verhandeld zal worden - een half miljoen ton minder dan de vorige raming. Vorig jaar steeg de internationale handel in kippenvlees nog met 10 procent.

Belgische en Nederlandse pluimveebedrijven worden al getroffen nog voor er in de Lage Landen een besmette vogel gevonden is. De Belgische export van kippenvlees naar landen buiten Europa is sinds begin dit jaar gehalveerd, zeggen de Vereniging voor Pluimvee, Eieren en Konijnen (VEPEK) en de Vereniging Industriële Pluimveeslachthuizen (VIP). Cijfers uit Nederland zijn er nog niet, maar de sector is erg kwetsbaar vanwege de afhankelijk van export. Japan heeft al gedreigd Nederlands kippenvlees en eieren te weren als er wordt gevaccineerd.

Ook de Europese voedersector voelt de crisis. Volgens de FAO is de vraag in sommige landen met 40 procent teruggelopen. De dalende vraag naar kippenvlees verzwakt de prijzen en dat tast de winstmarges van kippenboeren aan. Die zijn al heel laag door de scherpe internationale concurrentie. Zeventig procent van de wereldhandel in kippenvlees is in handen van Braziliaanse en Amerikaanse bedrijven, die erg goedkoop produceren. Maar ook die voelen de problemen, zegt de FAO. In Brazilië, dat ongeveer 30 procent van zijn productie uitvoert, zijn de prijzen van ééndagskuikens gekelderd. Dat is een voorbode van een productiedaling.

Voor arme mensen die kippen houden, zijn de gevolgen van de vogelgriep nog dramatischer. De verkoop van kippenvlees en eieren is voor veel kleine boeren de enige manier om het hoofd boven water te houden. Boeren die dicht bij besmettingshaarden wonen, kunnen door verplichte ruimingen in één klap bankroet zijn. En de prijsdalingen doen iedereen pijn.

In het Indiase Navapur, de eerste Indiase besmettingshaard, werden de laatste weken 900.000 kippen geslacht. De Indiase regering heeft aangekondigd dat eigenaren te compenseren met ongeveer 80 eurocent per dier, maar volgens de boeren is daarmee nog niet de helft van hun kosten gedekt.

In arme ontwikkelingslanden als Vietnam houdt bijna de helft van de bevolking kippen. Kippenvlees is een goedkope bron van eiwitten voor het eigen gezin. Daarnaast is een kip een gouden investering. Volgens de FAO levert een kleinschalig gehouden kip de eigenaar na één jaar zes keer de aankoopwaarde aan eieren en vlees op. De kippen scharrelen zelf hun kostje bij elkaar, en eigenaren hebben er nauwelijks omzien naar.

Vietnam en andere Aziatische landen waar de gevaarlijke vogelgriepvariant een groot probleem is, overwegen om de kleinschalige kippenhouderij te beperken, omdat het besmettingsgevaar tussen dier en mens daar het grootst is. Maar de FAO rekent voor dat alle kleine kippenboeren in Vietnam samen 460 miljoen euro zouden mislopen als ze geen kippen meer mogen houden. Dat komt neer op 5 procent van de totale landbouwopbrengst van het land. (PD/JS)