Zuid-Afrikaanse olifanten wacht de 'pil' of de kogel

De olifantenpopulatie in het wereldberoemde Krugerpark in het noordoosten van Zuid-Afrika steeg in ruim tien jaar tijd van 7.500 tot 12.500 exemplaren. Het bestuur van SANParks, het overheidsorgaan dat de natuurreservaten in het land beheert, heeft nu voorgesteld om meer dan 5.000 olifanten te ruimen.

Ik vind dat eerst onderzocht moet worden hoeveel olifanten het Krugerpark aankan, zegt Lawrence Anthony, bekend van zijn reddingsoperaties voor dieren uit de paleizen van de voormalige Iraakse dictator Saddam Hoessein, na de Amerikaanse invasie in Irak.

Volgens Ian Raper van de South African Association for the Advancement of Science, zijn er andere opties om de olifantenpopulatie onder controle te krijgen, zoals anticonceptie. Vaccinatie van vrouwtjes met eiwitten van varkens, door ze vanuit een helikopter te beschieten, zou voortplanting voorkomen. Sinds 1970 worden soortgelijke methodes met succes toegepast op andere dieren, zoals paarden en zeehonden. Afschieten van de olifanten is een vreselijk scenario. De overblijvende dieren zullen er getraumatiseerd door raken en agressief worden.

Een vaccinatie werkt twee jaar en binnenkort waarschijnlijk vijf jaar. Bovendien zijn er nauwelijks bijwerkingen. De olifant krijgt alleen een bult van op de plaats waar zij geraakt is, zegt Anthony.

Gerard Verdoorn, een bekende Zuid-Afrikaanse natuurbeschermer uit Johannesburg, zegt dat er wel degelijk haken aan vaccinatie zitten. Anticonceptie is ecologisch en economisch gezien niet de meest uitvoerbare optie. Het kan hoogstens een kleine bijdrage leveren aan de oplossing van het probleem. Bovendien is er nog steeds geen middel dat officieel is goedgekeurd en geaccepteerd. Er moet eerst veel meer onderzoek worden gedaan. Niemand zal het ruimen van de olifanten een aantrekkelijke optie vinden, zegt Verdoorn. Maar het is wel de meest effectieve methode. Als het maar op een humane en ethisch verantwoorde manier gebeurt.

In 1995 bestonden in Zuid-Afrika al plannen om olifanten in het Krugerpark af te schieten, maar dat werd toen uitgesteld onder plaatselijke en internationale druk. Anthony wijst erop dat het doden van de olifanten wereldwijd tot verontwaardiging zal leiden. Er zullen tv-beelden de wereld over gaan, zegt hij. En de komst van internet verergert de negatieve publiciteit. De beelden zullen ook op internet worden verspreid.

Dat zou nefast kunnen uitdraaien voor het toerisme naar Zuid-Afrika. De Humane Society of the United States, een organisatie in Washington, heeft al gedreigd om haar 8,5 miljoen leden op te roepen niet meer op vakantie te gaan naar Zuid-Afrika, als de slachtpartij doorgaat. (JS/PD)