Boeren verliezen 117 miljard euro per jaar door extreem weer

Natuurrampen en extreem weer hebben de voorbije dertig jaar stevig ingehakt op de landbouwproductie, zo blijkt op Wereldvoedseldag. Het VN-voedselagentschap berekent de schade op maar liefst 3600 miljard euro aan verloren voeding en levend vee.

Omgerekend kosten overstromingen, droogtes, bosbranden en extreme temperaturen de landbouw zo’n 117 miljard euro schade per jaar, of ongeveer 5 procent van de wereldwijde landbouwproductie.

Dat berekende de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO) in de allereerste schatting waarin de impact van rampen op de landbouw wereldwijd werd bekeken. Aziatische boeren hebben het duidelijk het hardst te verduren, maar overal zijn de verliezen in de landbouw al jaren in stijgende lijn.

Graanproductie hardst getroffen

De graanproductie werd het hardst geraakt door natuurrampen, met een gemiddeld verlies van 69 miljoen ton per jaar de voorbije drie decennia. Dat komt overeen met de volledige graanproductie van Frankrijk in 2021, aldus het rapport.

Fruit en groenten en suikergewassen (zoals suikerriet en suikerbieten) vervolledigen de trieste top drie, met elk een gemiddeld verlies van 40 miljoen ton per jaar. Elk jaar gaan er evenveel fruit en groenten verloren door natuurrampen als Japan en Vietnam samen produceren.

Vlees, zuivelproducten en eieren zien een jaarlijks verlies van ongeveer 16 miljoen ton per jaar, wat overeenkomt met de gezamenlijke jaarlijkse productie van Mexico en India.

Voedselzekerheid

‘Landbouw is een van de meest blootgestelde en kwetsbare sectoren als het gaat om rampenrisico’s, gezien de grote afhankelijkheid van zaken als regen en zon en de impact van klimaatomstandigheden’, zegt directeur-generaal van de FAO, Qu Dongyu, in het voorwoord van het rapport. ‘Terugkerende rampen kunnen de vooruitgang op het gebied van voedselzekerheid terugschroeven en de duurzaamheid van agro-voedselsystemen ondermijnen’, waarschuwt hij.

Het aantal rampen is gestegen van honderd per jaar in de jaren zeventig tot ongeveer vierhonderd per jaar wereldwijd in de afgelopen twintig jaar.

Het aantal rampen is gestegen van honderd per jaar in de jaren zeventig tot ongeveer vierhonderd per jaar wereldwijd in de afgelopen twintig jaar. Landbouwers in lage- en middeninkomslanden hebben daaronder de grootste schade geleden, zij zagen tot wel 15 procent van hun landbouwproductie in rook opgaan.

Dat komt omdat het Globale Zuiden geconfronteerd wordt met meer extreem weer als gevolg van de klimaatverandering dan het noordelijk halfrond, maar ook omdat kleinschalige boeren die regenachtige omstandigheden nodig hebben het meest kwetsbaar zijn voor natuurrampen.

Anticiperende maatregelen

Volgens het rapport is het cruciaal om vooruitziend te zijn om de gigantische impact van klimaatgerelateerde rampen op de landbouw te verzachten. Zo kunnen gegevensverzameling en informatie-uitwisseling over de gevolgen van rampen voor alle sectoren in de landbouw nog heel wat verbeterd worden.

De vermindering van rampenrisico’s krijgt volgens de FAO ook nog niet de aandacht die het verdient in het landbouwbeleid. Ook moet er meer geïnvesteerd worden in veerkracht en het verbeteren van de efficiëntie in de landbouw.

Uit het rapport blijkt dat voor elke euro die wordt geïnvesteerd in anticiperende maatregelen, landbouwgezinnen tot 7 euro terugverdienen door het voorkomen van verliezen.