BRICS komen met nieuwe ontwikkelingsbank

De BRICS-landen zullen in de loop van de week een nieuwe ontwikkelingsbank boven het doopvont houden, zo bevestigde de Russische minister van Financiën Anton Siluanov aan Reuters. Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika zullen elk, over een periode van zeven jaar, 10 miljard dollar inleggen. Op termijn zal dat kapitaal zelfs opgebouwd worden tot 100 miljard dollar.

Op een paar punten na zijn de onderhandelingen zo goed als afgerond. Volgens Siluanov moet nog worden beslist of het hoofdkwartier van de bank zich in Shanghai of New Delhi zal vestigen. De definitieve besprekingen staan op de agenda tijdens het topoverleg dat vandaag in Brazilië startte, tussen de regeringsleiders en ministers van Financiën van de vijf landen.

Rivaal van de Wereldbank

Met deze ontwikkelingsbank willen de BRICS-landen een nieuwe impuls geven aan de financiering van infrastructuur- en duurzame ontwikkelingsprojecten. Ook andere opkomende economieën en ontwikkelingslanden zullen bij de bank terechtkunnen voor leningen. Bovendien bestaat volgens de BBC op termijn de mogelijkheid dat andere landen bijdragen in het kapitaal.

Daarnaast is ze ook het antwoord op de aanslepende hervormingen van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Wereldbank. De opkomende economieën willen al langer de internationale politieke orde veranderen en accepteren de oververtegenwoordiging van de rijke westerse landen niet meer.

Volgens Pravin Gordhan, minister van Financiën van Zuid-Afrika, is het belangrijk dat het IMF een sterke rol blijft spelen en dat het voldoende middelen ter beschikking heeft. ‘Maar daarnaast moet het IMF ook een evenwicht vinden tussen de rijke en opkomende markten’, zei hij eerder aan Reuters.

Meer financiering nodig

Met de oprichting van een nieuwe financiële instelling tonen de BRICS-landen dat de wereld voortaan ook met hen rekening zal moeten houden. Sinds de oprichting in 2008 werd het clubje voornamelijk beschouwd als een overlegorgaan zonder al te grote politieke impact.

Toch zal de toekomst pas uitwijzen of dit een succesverhaal wordt. ‘De belangrijkste vraag is of deze bank echt in competitie zal kunnen treden met de Wereldbank of eerder een symbool van hun samenwerking zal blijven’, zegt Olivier Stuenkel, professor Internationale Betrekkingen aan de Getulio Vargas Foundation in São Paulo, Brazilië. ‘Alles zal afhangen van hoe de landen met elkaar blijven opschieten.’

De nieuwe ontwikkelingsbank mag dan al rechtstreeks in competitie willen treden met de Wereldbank, ze vult ook een blijvende vraag naar meer financiering in. Op de website van de Wereldbank staat te lezen dat ‘er een tekort is van naar schatting 1000 miljard dollar voor infrastructuurwerken in lage- en middeninkomenslanden.’ De Wereldbank en andere regionale agentschappen zullen nooit aan die vraag kunnen voldoen.

Trage start

Het voorstel van de bank werd voor het eerst gelanceerd tijdens een ontmoeting in 2012 en werd vorig jaar in maart definitief bevestigd. Toch leek de oprichting van de bank aanvankelijk te lijden onder de verschillende visies. Er heerste immers lang onduidelijkheid over de procentuele inbreng van elk land en wie de bank zou leiden.

De kentering kwam er nadat de nationale bank van de Verenigde Staten vorig jaar bekendmaakte zijn stimuleringsprogramma’s voor buitenlandse markten te willen afzwakken. Dit leidde tot een kapitaalvlucht en bijgevolg een zwakkere munt in onder andere Brazilië. De plotse noodzaak om samen te werken en zelf investeringsmechanismen uit te werken, deed de zaken vooruitgaan.